Bilişsel davranışçı terapiye dayalı bireysel psikolojik danışmanın sosyal kaygı, özyeterlik ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Avşar, Volkan
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin sosyal kaygıyla başa çıkmalarında Bilişsel Davranışçı Terapi'ye (BDT) dayalı bireysel psikolojik danışmanın etkisinin belirlenmesidir. Belirlenen amaç doğrultusunda; araştırmacı tarafından BDT'ye dayalı olarak yapılandırılan 12 oturumluk bireysel psikolojik danışmanın sosyal kaygılı üniversite öğrencilerinin sosyal kaygıları, genel özyeterlikleri ve psikolojik iyi oluşları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Karma yöntemde tasarlanan bu araştırmanın nicel bölümünde deneysel desenlerden tek grup ön test-son test araştırma deseni kullanılmıştır. Nitel bölümünde ise durum çalışması yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye'de yer alan bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesinde öğrenim gören sekiz üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama araçları; Sosyal Kaygı Ölçeği, Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Genel Özyeterlik Ölçeği ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği'dir. Nicel verilerin analizinde Friedman Testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Ön test ile son test, izleme 1 ve izleme 2 ölçümleri arasında gözlemlenen değişimin klinik anlamlılığı, hesaplanan kesme puanı ve Güvenilir Değişim Endeksi (GDE) ile analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada BDT'ye dayalı olarak yapılandırılan bireysel psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin sosyal kaygılarının istatistiksel açıdan anlamlı ve geniş etki büyüklüğünde azalmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyal kaygılarında gözlemlenen bu azalma, üç ay ve altı ay sonraki izleme ölçümlerinde de istatistiksel açıdan anlamlı ve geniş etki büyüklüğünde devam etmiştir. Öğrencilerin sosyal kaygı ön test-son test, ön test-izleme puanları arasında gözlemlenen değişimler, kesme puanı ve GDE ölçütlerine göre istatistiksel olarak güvenilir ve klinik olarak anlamlıdır. Ek olarak yapılan psikolojik danışmanın öğrencilerin genel özyeterliklerinin ve psikolojik iyi oluşlarının artmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Danışan görüşlerinin araştırmanın nicel verilerini desteklediği görülmüştür.
Description
Keywords
Bilişsel davranış terapileri, Bilişsel davranışlar, Eğitim psikolojisi