A comparative analysis of the protection of fashion designs under intellectual property rights law

Simple item page
dc.contributor.authorDemirci, Elif Feyza
dc.date.accessioned2025-06-24T08:08:33Z
dc.date.available2025-06-24T08:08:33Z
dc.date.issued2025
dc.description.abstractBu tez, moda tasarımlarının koruma mekanizmalarını, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği (özellikle Fransa ve İtalya), Birleşik Krallık ve Türkiye'yi kapsayan çeşitli yargı sistemlerini karşılaştırarak incelemektedir. Çalışma, moda tasarımlarının nasıl korunduğu konusunda önemli farklılıklar ortaya koymakta ve tasarımların hem işlevsel hem de estetik yönlerinin farklı düzeylerde yasal koruma altında olduğunu göstermektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde moda tasarımları, telif hakkı yasası kapsamında sınırlı koruma görmekte ve kıyafetlerin şekli veya kesimi gibi işlevsel unsurlar kapsam dışı bırakılmakta, bu da tasarımcıları taklide karşı savunmasız bırakmaktadır. Tasarım patentleri ve ticari görünüm bazı korumalar sağlasa da, uzun ve maliyetli süreçler bunları hızlı tempolu moda endüstrisinde pratik olmaktan çıkarmaktadır. Tasarım Korsanlığını Önleme Yasası gibi özel mevzuat girişimlerine rağmen, ABD'li tasarımcılar yaratımlarını koruma konusunda zorluklarla karşılaşmaya devam etmektedir. Buna karşılık, Fransa ve İtalya gibi Avrupa ülkeleri daha güçlü korumalar sunmaktadır. Fransa'nın "sanat birliği" yaklaşımı, moda tasarımlarının hem telif hakkı hem de tasarım hukuku korumalarından yararlanmasına olanak tanımaktadır. Ayrıca, Fransa'nın parazitizm yasası, tüketici karışıklığı olmasa bile basit taklide karşı benzersiz bir koruma katmanı sağlayarak, tasarımcılara haksız rekabete karşı geniş yasal başvuru imkanları sunmaktadır. İtalya da benzer bir çerçeveyi takip etmekte, ancak moda tasarımlarının koruma almaya hak kazanması için sanatsal değer standartlarını karşılaması gerektiği ek şartını getirmektedir. Birleşik Krallık daha kısıtlayıcı bir tablo sunmakta, telif hakkı kapsamında yalnızca "sanatsal eserler" korunmakta ve bu da çoğu moda tasarımını kapsamlı koruma dışında bırakmaktadır. Tasarım hakları mevcut olsa da, işlevsel unsurlara uzanmamakta ve "açıkça farklı" standardı ihlal iddiasını kanıtlamayı zorlaştırmaktadır. Ayrıca, Birleşik Krallık'ta Fransa'nın parazitizm doktrini gibi güçlü haksız rekabet yasaları bulunmaması, taklit ile karşılaşan tasarımcıların kullanabileceği araçları sınırlamaktadır. Türkiye daha çok Avrupa standartlarına yakın durarak, moda tasarımlarını uygulamalı sanatlar olarak telif hakkı yoluyla ve ayrıca tasarım tescili ve haksız rekabet yasaları aracılığıyla koruma sağlamaktadır. Ancak İtalya gibi Türkiye de haksız rekabet iddialarında tüketici karışıklığı kanıtı gerektirmekte, bu da yasal çerçevesini Fransa'nınkine göre biraz daha kısıtlayıcı hale getirmektedir. Tez, ABD'nin moda tasarımı koruması konusunda bir istisna olmaya devam ettiği ve Avrupa ve Türkiye'de bulunan daha kapsamlı yaklaşımlara kıyasla sınırlı ve parçalı araçlar sunduğu sonucuna varmaktadır. Moda endüstrisi, özellikle tasarımların kolayca kopyalanıp küresel olarak dağıtılabildiği dijital çağda gelişmeye devam ederken, daha tek tip ve güçlü koruma mekanizmalarına duyulan ihtiyaç giderek belirginleşmektedir. Küresel moda tasarımı korumasının uyumlu hale getirilmesi, dünya çapındaki tasarımcıların yararına olacak şekilde daha fazla yaratıcılığı ve yeniliği teşvik edebilir.
dc.description.sponsorshipThis thesis explores the protection mechanisms for fashion designs, comparing legal frameworks across multiple jurisdictions, including the United States, the European Union (specifically France and Italy), the United Kingdom, and Turkiye. The study reveals substantial differences in how fashion designs are protected, with varying levels of legal coverage for both functional and aesthetic aspects of designs. In the United States, fashion designs receive limited protection under copyright law, which excludes functional elements like the shape or cut of clothing, leaving designers vulnerable to imitation. Design patents and trade dress provide some protection, but the lengthy and costly processes make them impractical in the fast-paced fashion industry. Despite efforts to introduce specialized legislation, such as the Design Piracy Prohibition Act, US designers continue to face challenges in safeguarding their creations. In contrast, European countries like France and Italy offer more robust protections. France's "unity of art" approach allows fashion designs to benefit from both copyright and design law protections. In addition, France's parasitism law provides a unique layer of protection against mere imitation, even without consumer confusion, offering designers broad legal recourse against unfair competition. Italy also follows a similar framework, with the additional requirement that fashion designs must meet artistic value standards to qualify for protection. The United Kingdom presents a more restrictive landscape, where only "artistic works" are protected under copyright, excluding most fashion designs from comprehensive coverage. Design rights exist but do not extend to functional elements, and the "clearly different" standard makes it difficult to prove infringement. Additionally, the UK lacks strong unfair competition laws like France's parasitism doctrine, which limits the tools available to designers facing imitation. Turkiye aligns more closely with European standards, protecting fashion designs through copyright as applied arts, as well as through design registration and unfair competition laws. However, like Italy, Turkiye requires evidence of consumer confusion in unfair competition claims, making its legal framework slightly more restrictive than France's. The thesis concludes that the US remains an outlier in fashion design protection, offering limited and fragmented tools compared to the more comprehensive approaches found in Europe and Turkiye. As the fashion industry continues to evolve, particularly in the digital age where designs can be easily copied and distributed globally, the need for more uniform and robust protection mechanisms becomes increasingly evident. Harmonizing global fashion design protection could foster greater creativity and innovation, benefiting designers worldwide.
dc.identifier.urihttps://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92986
dc.language.isoen
dc.publisherANKARA ÜNİVERSİTESİ
dc.subjectmoda tasarımları
dc.subjectmarka
dc.subjectpatent
dc.subjecttasarım
dc.subjecttelif hakları
dc.subjectekonomik haklar
dc.subjectmanevi haklar
dc.titleA comparative analysis of the protection of fashion designs under intellectual property rights law
dc.title.alternativeModa tasarımlarının fikri mülkiyet hukuku kapsamında korunmasına ilişkin karşılaştırmalı analizi
dc.typeThesis

Files

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

01-YÜKSEK LİSANS TEZLERİ