Delice Irmağı (Kızılırmak) ihtiyofaunası ve bazı su kalite parametrelerinin araştırılması

dc.contributor.advisorAtasağun, Sibel
dc.contributor.authorGül, Göktuğ
dc.contributor.departmentFen Fakültesitr_TR
dc.date.accessioned2021-08-17T11:56:03Z
dc.date.available2021-08-17T11:56:03Z
dc.date.issued2021
dc.description.abstractBu çalışmada, Kızılırmak Nehri’nin önemli kollarından Delice Irmağı’ndaki balık türlerinin ve bazı su kalite parametrelerinin saptanması amaçlanmıştır. Araştırma Mart 2019-Şubat 2020 tarihleri arasında 22 istasyonda gerçekleştirilmiştir. Balık ve su örnekleri mevsimsel olarak alınmıştır. Balıklar elektrofisher cihazı ile avlanmıştır. Örneklerin toplam, çatal ve standart boyları ve ağırlıkları arazide ölçülmüş, vücut özelliklerinin tespiti için her türden uygun sayıda örnek alınmış, diğer bireyler suya geri bırakılmıştır. Balıkların tür tayinleri yapılarak sistematik kategorileri belirlenmiştir. Tür sayısı ve populasyon yoğunluklarına göre bazı biyoçeşitlilik indeksleri hesaplanmıştır. Bireylerin morfometrik ve meristik özelliklerinin temel istatistikleri ve varyasyon katsayıları belirlenmiştir. Morfometrik özelliklere ilişkin değerlerin bazı vücut ölçümleri ile standart boydaki oranları saptanmıştır. Ölçülen boy ve ağırlık değerlerine göre her türün boy-ağırlık ilişkisi ve kondisyon faktörü hesaplanmıştır. İstasyonların sıcaklık, pH, DO, EC, TDS ve Tuzluluk değerleri oksijenmetre ile arazide, diğer parametreler fotometre cihazı ile laboratuvarda ölçülmüştür. Bu değerler ulusal ve uluslararası yüzeysel su kalite standartları ile karşılaştırılmıştır. Delice Irmağı’nda 6 familyaya ait 16 tür belirlenmiş olup; Cyprinidae (9) Alburnoides freyhofi, Alburnus escherichii, Barbus tauricus, Capoeta sieboldii, Capoeta tinca, Chondrostoma angorense, Pseudorasbora parva, Rhodeus amarus ve Squalius cephalus; Cobitidae (1) Cobitis simplicispina; Nemacheilidae (3) Oxynoemachelius angorae, Oxynoemachelius brandtii ve Seminemacheilus lendlii; Cyprinodontidae (1) Aphanius marassantensis; Poeciliidae (1) Gambussia holbrooki ve Salmonidae familyasından 1 tür Onchorhynchus mykiss tespit edilmiştir. Delice Irmağı’nda 14 türün doğal olarak bulunduğu, P. parva ve O. mykiss’in belli olmayan yollardan geldiği belirlenmiştir. Endemizm oranı 9 tür ile %56,25’dir. Cyprinidae familyası %56 ile en fazla türe sahiptir. S. cephalus %18,58 ile en baskın türdür. Biyoçeşitlilik indekslerinden Shannon-Wiener Çeşitlilik (2,40), Simpson Çeşitlilik (0,89), Simpson Dominantlık (0,11), Simpson Zıtlık (9,12), Pielou Düzenlilik (0,87) ve Margalef Tür Zenginliği indeksi (4,67) olarak hesaplanmıştır. İhtiyofauna çeşitliliğinin yüksek olduğu anlaşılmıştır. Boy-ağırlık ilişkisi parametreleri; A. freyhofi b=3,3325, KF=1,4196; A. escherichii b=2,7853, KF=0,9719; B. tauricus b=2,9681, KF=1,1556; C. sieboldii b=3,0754, KF=1,1144; C. tinca b=2,9957, KF=1,2570; C. angorense b=3,1353, KF=0,98; P. parva b=3,1873, KF=1,1174; R. amarus b=3,3358, KF=1,4071; S. cephalus b=3,244, KF=1,3644; C. simplicispina b=2,8712, KF=0,7161; O. angorae b=3,214, KF=0,9641; O. brandtii b=2,9182, KF=0,9126; S. lendlii b=3,4807, KF=1,1346; A. marassantensis b=3,214, KF=1,3804; G. holbrooki b=3,247, KF=1,2753 ve O. mykiss’de b=2,856, KF=1,4527 olarak belirlenmiştir. Su kalitesi yıllık ortalama değerleri; sıcaklık 14,7 oC, pH 8,61, DO 9,21 mg/L, EC 2135,46 µS/cm, TDS 1038,03 mg/L, Tuzluluk 1,19 mg/L, toplam sertlik 461,04 mg/L, bulanıklık 110,71 NTU, renk 16,04 Pt Co, BOD 13,67 mg/L, COD 39,07 mg/L, PO4 17,48 mg/L, SO4 371,67 mg/L, NH3 2,18 mg/L, NO2 0,24 mg/L, NO3 12,52 mg/L, Cl 416,35 mg/L, Ca 113,61 mg/L, Mg 48,11 mg/L, Na 370,81 mg/L, B 0,37 mg/L, Br 302,06 mg/L, Zn 0,013 mg/L, Fe 0,031 mg/L, As 11,15 mg/L ve Ni 6,98 mg/L olarak tespit edilmiştir. Ulusal ve uluslararası yüzeysel su kalite kriterlerine göre Delice Irmağı’nda kısmen bozulma olduğu ve önemli tedbirler alınmadığı takdirde ihtiyofauna üzerindeki tehditlerin artarak devam edeceği değerlendirilmiştir.tr_TR
dc.identifier.endpage384tr_TR
dc.identifier.startpage01tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/73925
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherFen Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.relation.publicationcategoryTeztr_TR
dc.subjectDelice Irmağıtr_TR
dc.subjectİhtiyofaunatr_TR
dc.subjectİçsu balıklarıtr_TR
dc.subjectBüyümetr_TR
dc.subjectKondisyontr_TR
dc.subjectÇeşitlilik indeksleritr_TR
dc.subjectSu kalitesitr_TR
dc.titleDelice Irmağı (Kızılırmak) ihtiyofaunası ve bazı su kalite parametrelerinin araştırılmasıtr_TR
dc.title.alternativeThe investıgatıon of ıchthyofauna of Delıce River and some water quality parameterstr_TR
dc.typedoctoralThesistr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10395267.pdf
Size:
9.42 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: