Okul öncesi dönemdeki çocukların mizaç, yürütücü işlev becerileri ve sosyal davranışlarında duygu düzenlemenin aracı rolü
| dc.contributor.advisor | Şen, Müge | |
| dc.contributor.author | Teke, Nergiz | |
| dc.contributor.department | Other | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-12-05T13:54:33Z | |
| dc.date.available | 2023-12-05T13:54:33Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.description.abstract | Bu araştırmanın amacı, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı resmi bağımsız anaokullarında ve ilkokullara bağlı anasınıflarında okul öncesi eğitime devam eden 48-72 aylık çocukların mizaç özellikleri, yürütücü işlev becerileri, sosyal davranışları ile anneleri, babaları, öğretmenleri ve akranlarıyla ilişkileri ve sosyal-duygusal uyumlarında duygu düzenleme becerilerinin aracı rolünün incelenmesi ve annelerin, babaların ve öğretmenlerin duygu düzenleme becerilerinin çocukların duygu düzenleme becerilerindeki yordayıcı rollerinin belirlenmesidir. Bu araştırma, yordayıcı korelasyonel araştırma deseninde yürütülmüştür. Araştırma, ölçek geliştirme ve modellerin test edilmesi olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, maksimum çeşitlilik örnekleme ile belirlenen 303 okul öncesi öğretmeni yer almıştır. İkinci aşamada örneklemi, maksimum çeşitlilik örnekleme yoluyla belirlenen Ankara'nın merkez yedi ilçesindeki anaokullarında ve anasınıflarında okul öncesi eğitime devam eden 48-72 aylık 655 çocuk, çocukların anneleri (f=655), babaları (f=655) ve öğretmenleri (f=176) oluşturmuştur. Okul Öncesi Öğretmeni Duygu Düzenleme Ölçeği'nin (OÖÖDDÖ) Temel Bileşenler Analizi (TBA) sonucunda üç faktör, 27 maddeden oluştuğuna karar verilmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonucunda model-veri uyumu sağlayan (χ2 /sd=1.53, RMSEA=0.049, NNFI= 0.98, CFI=0.98, NFI =0.94, GFI=0.75, AGFI= 0.70, IFI=0.98) bir yapı tanımlanabildiği görülmüştür. Ölçeğin altboyutlarına yönelik test-tekrar test güvenirlik düzeyleri sırasıyla .80, .67, .86 ve Cronbach alfa katsayıları .91, .86, .75 olarak hesaplanmıştır. Hayes'in (2022) makrolarıyla (Model 4) gerçekleştirilen aracılık etki analizleri ve regresyon analizleri sonucunda, çocukların tepkisellik ve sebatkârlık mizaç özellikleri ile anneleri, babaları, öğretmenleri, akranlarıyla ilişkileri ve sosyal-duygusal uyumlarında; çocukların ketleyici kontrol yürütücü işlev becerileri ile öğretmenleri, akranlarıyla ilişkilerinde; çocukların fiziksel saldırganlık davranışları ile anneleri ve akranlarıyla ilişkilerinde; olumlu sosyal davranışları ile babalarıyla ilişkilerinde duygu düzenleme becerilerinin aracı rolünün bulunduğu belirlenmiştir. | tr_TR |
| dc.description.ozet | The aim of this study is to examine the mediating role of emotion regulation skills in the temperament characteristics, executive function skills, social behaviors, relationships with their mothers, fathers, teachers and peers, and social-emotional adjustment of 48-72 month-old children attending preschool education and determining the predictive role of mothers, fathers and teachers' emotion regulation skills in children's emotion regulation skills. This research was carried out in the predictive correlational research design. The research was carried out in two stages: scale development and testing of models. In the first stage, 303 preschool teachers, determined by maximum diversity sampling, took part. In the second stage, the sample consisted of 655 children aged 48-72 months attending preschool education in preschools and kindergartens in the seven central districts of Ankara, whose mothers (f=655), fathers (f=655) and teachers (f=176) were determined by maximum diversity sampling. ) has been created. As a result of the Principal Components Analysis (PCA) of the Preschool Teacher Emotion Regulation Scale (PTERS), it was decided that it consisted of three factors and 27 items. As a result of Confirmatory Factor Analysis (CFA), it was seen that a structure that provides model-data fit could be defined (χ2 /sd=1.53, RMSEA=0.049, NNFI= 0.98, CFI=0.98, NFI =0.94, GFI=0.75, AGFI= 0.70, IFI=0.98). Test-retest reliability levels for the sub-dimensions of the scale were calculated as .80, .67, .86 and Cronbach's alpha coefficients were calculated as .91, .86, .75, respectively. As a result of mediation effect analyzes and regression analyzes performed with Hayes's (2022) macros (Model 4), it has been found that emotional regulation skills have a mediating role in children's reactivity and persistence temperament characteristics, their relationships with their mothers, fathers, teachers, peers, and social-emotional adjustment; in children's the inhibitory control executive function skills and in their relations with their teachers and peers; in children's physical aggression behaviors and their relations with their mothers and peers; in children's prosocial behaviors and in relations with their fathers. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/89650 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | duygu düzenleme | tr_TR |
| dc.subject | mizaç | tr_TR |
| dc.subject | sosyal davranış | tr_TR |
| dc.subject | sosyal ilişkiler | tr_TR |
| dc.title | Okul öncesi dönemdeki çocukların mizaç, yürütücü işlev becerileri ve sosyal davranışlarında duygu düzenlemenin aracı rolü | tr_TR |
| dc.title.alternative | The mediating role of emotion regulation in the temperature, executive functional skills and social behaviors of preschool children | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |