Mutezile - siyaset ilişkisi
| dc.contributor.advisor | Yazıcıoğlu, Mustafa Sait | |
| dc.contributor.author | Ay, Mahmut | |
| dc.contributor.department | İlahiyat | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-16T07:36:56Z | |
| dc.date.available | 2022-06-16T07:36:56Z | |
| dc.date.issued | 2000 | |
| dc.description.abstract | The name Mu'tezile was used among Muslims, a century before the life period of Vasıl b. Ata who was accepted as the founder of Mu'tazila. This usage, totally, carries a political character. For many reasons, in different periods, different meanings have been imposed on the name Mu'tazila. One of the most important problems of Muslims, that makes them busy until today and makes them divided into many groups, is "İmamet" (administration). This started immediately after the death of Hz.Muhammed. The arguments of administration problems have been also starting point of Theology that mostly deals with abstract things and theoretic among Islamic subject. Although the first representative of Mu'tazila displayed more objective and consequent approach about the problems of administration than the others, the latter pioneers of Mu'tazili put themselves in a race, about responding to the theory of Şii administration. For this reason, they have come together at the same point with Ehl-i Sunnah In the period of the opposite group Mu'tazila, insisting on the liberty of voluntary and due to the fact of human responsibility, displayed and opposite attitude against Emevi administration, which changed the administration style in the sovereignty and tried to provide its legality with compulsion/determinist doctrine, immemorial destiny doctrine and with pretension that has sources from indi vine. Mu'tazila, as an opposite group, is not only different from the example of fanatic Harici, that always threaten the unity and integrity of the community, but also different from the example of Murcii as an opposite group, that cause moral connivance and irresponsibility. Mu'tazila. in the period of power, applied a terrifying politics against its rivals by using the power. Abbasi administration tried to destroy to opposition group by starting the formal prosecution via the representatives of Mu'tezili and their ideas. The procedure of "Minna" (prosecution) effected deeply on both the progression of Mu'tazila and Islamic thought. The representatives of Mu'tezili, who were the members of Baghdad scholar, that worked with the power group, in applying this political approach, had to endure the result of this procedure. To say informally, Mu'tazila had to foot the bill for the formal prosecution. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Mu'tezîle ismi, Mu'tezîle'nin kurucusu olarak kabul edilen Vasıl b. Ata'nın yaşadığı dönemden bir asır öncesinde müslümanlar arasında kullanılmıştır. Bu kullanım tamamen siyasî bir karakter taşımaktadır. Mu'tezîle ismine çeşitli sebeplerden dolayı farklı dönemlerde farklı anlamlar yüklenmiştir. Peygamber' in vefatından hemen sonra başlayıp, günümüze kadar müslümanlan en fazla meşgul eden, müslüman toplumun çeşitli gruplara bölünmesine neden olan en önemli sorunlardan biri de imamet (yönetim) sorunudur. Yönetim sorunu tartışmaları, İslâmî ilimler arasında soyutluk ve kuramsallığa en fazla ilgi gösteren ilim olan Kelâm (Teoloji)'m da hareket noktasını oluşturmuştur. Mu'tezîle'nin ilk temsilcileri yönetim sorunu konusunda daha objektif ve tutarlı yaklaşımlar sergilemiş olmalarına rağmen daha sonraki Mu'tezîlî öncüler, Şiî İmamet teorisine cevap verme yansı içine girmişlerdir. Bu bakımdan Ehl-i Sünnet ile aynı noktada buluşmuşlardır. Muhalefet döneminde Mu'tezîle, irade hürriyetine ve dolayısıyla insanın sorumluluğuna vurgu yaparak, yönetim biçimini saltanata dönüştüren ve bunun meşruiyetini cebri/determinist öğreti, ezelî kader doktrini ve ilâhî kaynaklı iktidar iddialarıyla sağlamaya çalışan Emevî yönetimine karşı muhalif bir tavır sergilemiştir. Mu'tezîlî muhalefet, toplumun birlik ve bütünlüğünü sürekli tehdit eden fanatik Haricî örneğinden farklı olduğu gibi, ahlâkî gevşekliğe ve sorumsuzluğa yol açan Mürciî muhalefet örneğinden de farklıdır. İktidar döneminde ise Mu'tezîle, iktidarın gücünü arkasına alarak rakiplerine karşı sindirme politikası uygulamıştır. Abbasî yönetimi, Mu'tezîlî temsilciler ve onların görüşleri aracılığıyla resmi kovuşturma (Mihne) sürecini başlatarak muhalefeti yok etme yoluna gitmiştir. Mihne süreci hem Mu'tezîle'nin hem de İslâm düşüncesinin tarihî seyrini derinden etkilemiştir. Bu politikaların uygulanmasında iktidar ile ortak hareket eden Bağdat ekolüne mensup Mu'tezîlî temsilciler, bu sürecin sonuçlarına katlanmak zorunda kalmışlardır. Resmî kovuşturmanın faturası Mu'tezîle'ye çıkarılmıştır. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/81969 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | İlahiyat | tr_TR |
| dc.title | Mutezile - siyaset ilişkisi | tr_TR |
| dc.title.alternative | The Relation between Mu`tazila and politics | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |