Muhafazakârlık, İslamcılık ve milliyetçilik üzerine tartışmacı bir ideoloji analizi: Yeniden Sebîlürreşad dergisi (2016-2024)
No Thumbnail Available
Date
2025
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Abstract
İslamcılık, muhafazakârlık ve milliyetçilik, toplumsal yapılara nasıl şekil verilmesi gerektiğine dair belirli değer, ilke ve önerilerden oluşan üç politik ideolojidir. Sebîlürreşad dergisi, söz konusu üç politik ideolojinin birbirine hangi bağlamlarda eklemlendiğinin görülmesi açısından uygun bir zemin teşkil etmektedir, çünkü bu derginin sembol ismi, her üç ideolojiyle de ilişkilendirilebilecek olan Mehmet Âkif Ersoy'dur. Bu tez, 2016 yılında Ankara merkezli olarak yeniden yayımlanmaya başlanan Yeniden Sebîlürreşad dergisini J. B. Thompson'ın derin yorumsama yöntemiyle analiz etmektedir. Derin yorumsama üç safhadan oluşur: sosyo-tarihsel analiz, içerik/söylem analizi ve yeniden yorumlama. Birinci safhada, Yeniden Sebîlürreşad dergisi ile derginin içine doğduğu sosyo-tarihsel koşullar arasındaki ilişkilere odaklanılmış; 2008 finansal krizi, Arap Baharı, 15 Temmuz darbe girişimi gibi olayların Yeniden Sebîlürreşad dergisinin yeniden doğuşu açısından nasıl yorumlanabileceği hususu tartışmaya açılmıştır. İkinci safhada, dergi yazarlarının muhafazakâr, milliyetçi ve İslamcı eksende ürettiği söylemler J. B. Thompson'ın beş ideoloji kipiyle çözümlenmiş, bir başka deyişle, derginin 2016-2024 yılları arasında yayımlanmış tüm sayıları içerik analizine tabi tutulmuştur. Üçüncü safhada ise, dergide esasen Yeni İslamcılık ve İngiliz tipi muhafazakârlık diye adlandırılabilecek iki ideolojik yaklaşımın üretildiği, ayrıca, AKP'nin neoliberal politikalarının istikrarlı bir şekilde meşrulaştırıldığı ileri sürülmüştür. Elde edilen bulgulara dayanılarak Yeniden Sebîlürreşad dergisinin, 2016 yılı sonrasında AKP-MHP ittifakınca inşa edilen yeni resmî ideolojinin ihtiyaçlarına hizmet ettiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışma, ideolojilerin dönüşüm süreçlerini anlama noktasında matbu yayınların ve derin yorumsama yönteminin önemini vurgulamaktadır.
Description
Keywords
Milliyetçi muhafazakarlık, Banal milliyetçilik, Gazetecilik