SINIRLAR, ULUSAŞIRICILIK VE ENTEGRASYON: TÜRKİYE İLE SURİYE SINIRININ İKİ YAKASINDAKİ (HATAY VE İDLİB'DEKİ) SURİYELİLERİN ULUSAŞIRI FAALİYETLERİ
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Çatışma veya zulüm koşullarından kaçan insanlar, genellikle ilk olarak kendi
ülkelerinin diğer bölgelerinde güvenlik arayışına girerken, önemli bir grup komşu ülkelere,
daha az sayıdaki insan da daha uzak ülkelere sığınmaktadır. Eğer zorunlu olarak yerinden
edilen kimselerin geri dönüşü mümkün olmazsa ve bu insanlar sığındıkları bölgelerde
yerleşik hale gelmeye başlarsa; köken ve hedef bölgeler arasında karmaşık ilişkiler
gelişmektedir. Suriye iç savaşı sonrasında 2011’den itibaren Türkiye’ye zorunlu göç dalgaları
yaşanmış, zamanla ülkeleriyle bağlantılarını ve bağlarını sürdürmeye çalışan mülteciler,
ulusaşırı bir topluluk oluşturmaya ve aynı zamanda ev sahibi topluma uyum sağlamaya
çalışmıştır. İşte bu yüzden bu doktora tezinde, Türkiye-Suriye sınırının iki tarafında yaşayan
Suriyelilerin ulusaşırı faaliyetlerine ve zorunlu göçmenlerin entegrasyon süreçlerine
odaklanılmaktadır. Bu tezde, Türkiye-Suriye sınırının iki yakasında bulunan Hatay ve İdlib
vilayetlerindeki Suriyelilerin sınır ile olan ilişkileri ve ulusaşırı faaliyetleri ve aynı zamanda
bunların mültecilerin entegrasyona etkisi araştırılmıştır. Araştırmada hermenötik bir anlayış
ve etnografik bir desen ile nitel araştırma metodolojisi kullanılmıştır. Bu çerçevede araştırma
sahasında uzun süre kalınarak katılımcı gözlemler ve yarı yapılandırılmış ve enformel
görüşmeler yapılarak veriler toplanmış ve bunlar, betimsel ve içeriksel olarak analiz
edilmiştir.
Böylece bu tez araştırması ilk olarak, Türkiye ile Suriye sınırının tarihsel olarak
işlevini araştırmayı; sınır çalışmaları ile ulusaşırıcılık çalışmaları arasında faydalı bir ilişki
kurmayı amaçlamaktadır. Sınır kavramı ile göçmen ulusaşırıcılığının ruhunu, yani
göçmenlerin sürekli olarak burası ile orası arasında olma, iki yer arasında sosyal-kültürel ve
ekonomik köprüler inşa etme halini bir araya getirmek ve aynı zamanda da sınırın ötesinde
kalanların sınır aşan faaliyetlerini açığa çıkarmak mümkün olabilir. İkinci olarak ise,
Hatay'daki Suriyeli zorunlu göçmen ulusaşırı faaliyetlerinin, entegrasyonla ilişkisi, bu
faaliyetlerin gerçekten mülteciler için bir başa çıkma ve hayatta kalma stratejisi olup olmadığı
keşfedilmek istenmekte, mültecilerin şartlarını ön plana çıkaran farklı bir çerçeveden mülteci
entegrasyonu ve ulusaşırıcılık literatürüne de katkıda bulunmak hedeflenmektedir.
Çalışmanın en temel argümanı sınır bölgelerinin, bu bölgelere özgü ekonomik faaliyet
biçimlerine sahip olduğu ve bu faaliyetlere katılım biçimlerinin sosyal ve ekonomik yaşam
dinamiklerini şekillendirdiği ve sınır ekonomisinin bu etkilerinin en açık biçimde köken ülke
ve hedef ülke arasındaki ulusaşırı faaliyetleri ile mülteci entegrasyonu ilişkisinde
271
izlenebileceği olmuştur. Araştırmanın sonuçları, Suriyeli göçmenlerin Suriye ve diğer
ülkelerdeki Suriyelilerle sürekli temas halinde oldukları için birçok ulusaşırı faaliyette
bulunduklarını da göstermektedir. Araştırmanın bulgularına göre; bazı Suriyelilerde ulusaşırı
faaliyete katılım entegrasyonu engellerken, bazılarında tam tersi bir sonuç ortaya
çıkarmaktadır. Bununla birlikte, entegrasyon ve ulusaşırıcılığın etkileşimli olduğu ve çeşitli
faktörlerin her iki süreci de etkilediği görülmektedir. Sonuç olarak iki süreç birbirini
tamamlayıcı olduğu için entegrasyon ile ulusaşırıcılık arasında olumlu bir etkileşim olduğu
sonucu ağır basmaktadır.
Description
Keywords
Sınırlar, Ulusaşırıcılık, Entegrasyon, Suriyeliler, Türkiye