Cilt:64 Sayı:02 (2024)

Permanent URI for this collection

https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92038

Browse

Browsing Cilt:64 Sayı:02 (2024) by Subject "Ayak"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    Sophokles’in Oidipus Sahnesinde İnsan Bedeni
    (Ankara Üniversitesi, 2024) Yakut, Ayşe; Buruldağ, Nalan
    Beşinci yüzyıl Atinası'nın önemli tragedya ozanlarından Sophokles, beden merkezli tiyatronun en önemli temsilcilerinden biridir. Tragedyalarında insana ve insan duygularına odaklanan Sophokles'in birçok oyununda özellikle ziksel acıyı sahnede işlemek amacıyla bedeni kullanması yirminci yüzyıldan beridir Avrupa Edebiyatı'nda dahi öykünülen bir olgu olmuştur. Bu bağlamda Kral Oidipus oyunu önemli bir örnektir. Bu çalışmada Sophokles'in Kral Oidipus oyununda insan bedenini nasıl kullandığına odaklanılmıştır. Sophokles oyununun başkahramanı olan Oidipus'un kişiliğini, duygularını, statüsünü ortaya çıkardığı can alıcı sahnelerinde insan bedenini kullanmıştır. Sophokles Oidipus'un hem ziksel ve ruhsal acılarının yansıtılması bağlamında, hem de öfke, utanç, hassasiyet, şefkat gibi duygu durumlarının dışa vurumunda insan bedenini kullanıma sokmuştur. Sophokles'in Oidipus tragedyasında en sık kullandığı beden parçaları ayak, el ve gözdür. Bunlara ek olarak, daha az olmakla birlikte baş da kullanılmıştır. Sophokles insan bedenine ait bu parçaları hiç olmadığı kadar görünür kılarak ve bu parçalara metaforik anlam yükleyerek tragedyaya özgü gerilimi zirvede tutmuş ve karakterlerin duygularını, algılarını bedenleriyle somutlaştırmıştır. Sophokles bu tekniğiyle ayrıca, insan bedenine ait el, göz gibi parçaların sadece görme, kavrama, dokunma gibi duyusal amaçlarla değil aynı zamanda tragedyada duygusal tepkileri yansıtmanın önemli bir aracı olarak kullanılabileceğini de göstermiştir. Böylece, kendisinden çok önce iyi bilinen bir miti yeniden kurgulayarak hem izleyiciyi şaşırtmış hem de eserini ölümsüzleştirmeyi başarmıştır.