Bulgarca-Türkçe sesteş sözcükler
| dc.contributor.advisor | Zafer, Zeynep | |
| dc.contributor.author | Hacı, Sadık | |
| dc.contributor.department | Bulgar Dili ve Edebiyatı | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-07T10:44:59Z | |
| dc.date.available | 2022-06-07T10:44:59Z | |
| dc.date.issued | 2013 | |
| dc.description.ozet | Anlam ve fonksiyonları farklı, fakat aynı ses değerlerine veya aynı yazılışa sahip olan sözcükler, bütün dillerde olduğu gibi dil içi ve diller arası şeklinde Türkçe ve Bulgarca içinde ve de iki dil arasında mevcuttur. Bu sözcüklere ?sesteş sözcükler denilmektedir. Sesteşlik, ilk başta bir dilin kendi içinde var olan ve sadece o dili ilgilendiren bir olgu olarak ele alınırken, zaman içinde diller arası alanının bir konusu olduğu, bu açıdan incelenmesi gerektiği tezi ortaya atılmış, dilbilimciler tarafından kabul görmüş ve önem kazanmıştır. Bulgarca ve Türkçe, farklı dil ailelerine ait, yapıları birbirinden oldukça uzak olmalarına rağmen yüzyıllar boyu ortak resmi dil olarak hakim olan standart Osmanlı Türkçesinden faydalanmışlardır. İşte bu konuşma dilinden Bulgarcaya geçmiş pek çok sözcüğün, zaman içinde sesteşlik oluşturduğunu görüyoruz. Buna bağlı olarak akraba dillerde olduğu gibi Bulgarca ve Türkçe arasında ortaya çıkan ve gelişen, anlamca zenginleşen pek çok sesteş sözcük günümüzde de varlığını sürdürmektedir. Bulgarca-Türkçe arasındaki sesteş sözcükleri incelerken sesteşlik oluşturan ve çok sık kullanılan Bulgarcadaki edat ve bağlaç gibi en küçük birimlerin de ele alınması gerektiği fikri oluşmuştur. Türkiyeden farklı olarak Bulgaristanda söz konusu dil ögeleri ile ilgili dilbilim ve çeviribilim alanlarında değişik çalışmaları yapılmıştır. Dil içi ve diller arası sesteş sözcükler konusunda Bulgar dilbilimcilerin çalışmalarında ortaya konan genel sınıflandırmalar; eşyazımlı, eşsesli ve sesteş sözcükler olmak üzere üç guruba ayrılmıştır. Bu bağlamda, tezimizin konusu olan Bulgarca-Türkçe sesteş sözcükler, sözü edilen sınıflandırma temelinde incelenmiş ve sesteşliğin ortaya çıkış nedenlerine göre gruplandırılmıştır. Ayrıca sözü edilen dil birimlerinin çokanlamlı sözcüklerden ayırmanın önemi üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda sesteşliği ve çokanlamlılığı ayırt etmenin kriterleri üzerinde de ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Sözcüklerin anlamlarının bazen yaş farkına, meslek gruplarına, aynı zaman diliminde ve aynı coğrafyada yaşayan insanlar açısından da farklılık göstermesi mümkündür. Buna benzer farklılıklar sesteş sözcüklerin oluşmasına neden olmuştur. Söz konusu ögeler, edebi dili geliştirir ve güzelleştirir. Ancak bazen söz konusu ögeler dil içinde olduğu gibi, diller arasında da yanlış anlaşılmalara neden olabilmektedir. Bulgarca-Türkçe sesteş sözcükler, çevirilerde büyük sorunlar oluşturmuş ve oluşturmaya devam etmektedir. Bu nedenle sadece günümüz Bulgarca ve Türkçe konuşma ya da yazı dillerine ait sesteş sözcükler değil, her iki dile ait şive ve arkaik ögeler de incelenmiş ve çalışmanın en kapsamlı, son bölümünü oluşturan sözlüğün içine alınmıştır. Türkiye?de olduğu gibi Bulgaristan?da da hiçbir araştırmanın bulunmadığı iki dil arasındaki sesteş sözcükleri ilk defa bu çalışmamızda sınıflandırılıp tanımlanmıştır ve Bulgarca-Türkçe Sesteş Sözcükler Sözlüğü oluşturulmuştur. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/81177 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Anlamsal çeviri | tr_TR |
| dc.subject | Ardıl çeviri | tr_TR |
| dc.subject | Dilbilgisi-sözcük türleri | tr_TR |
| dc.title | Bulgarca-Türkçe sesteş sözcükler | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |