Sivas Kangal köpeklerinde yaş ve cinsiyete bağlı bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Hemostaz, vasküler bütünlüğün bozulmasının ardından, hasarlı bölgenin onarımı ve kanın durdurulması için kan pıhtısı oluşumu ve oluşan pıhtının çözülmesinin, patolojik pıhtı (tromboz) oluşturmaksızın, kontrollü bir şekilde sağlanmasıdır. Kan pıhtılaşması, hem hemostazın bir parçası olmakta hem de yaşamsal faaliyetlerin devamlılığını sağlamaktadır. Bu yönüyle kan pıhtılaşması pek çok fizyolojik ve patolojik olayda da kritik önem taşır. Cerrahi, anestezi ve diğer pek çok invaziv işlem gerektiren patolojik durumda, hasta hayvan hem hemorajik hem de trombotik abnormaliteler bakımından incelenmelidir. Çünkü var olan herhangi bir abnormalite çok daha ciddi bir dolaşım bozukluğunu tetikleyebilir. Pıhtılaşmaya bağlı bozukluları erken dönemde teşhis etmek için en önemli ölçüt, pıhtılaşma sürelerinin belirlenmesidir. Pıhtılaşma süreleri, pıhtılaşmanın tüm aşamalarında rol oynayan pıhtılaşma faktörlerinin işlevlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu aşamalar, çeşitli testlerle kontrol edilmektedir. Bahsi geçen pıhtılaşma testlerinden hastaya uygun olan testin seçilebilmesi, alınan anamnez ve klinik belirtiler doğrultusunda hangi dönemde hangi testin yapılacağının belirlenebilmesi ve yapılan testin etkin bir şekilde yorumlanabilmesi için pıhtılaşma mekanizmasının çok iyi bilinmesi gerekir. Bu çalışmada, Türkiye'ye özgü bir ırk olan Sivas Kangal köpeklerinde yaş ve cinsiyet göz önünde bulundurularak bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmış ve elde edilen değerlerin gerek temel bilimler gerekse klinik bilimler açısından diğer ırklar için de bir kaynak oluşturması hedeflenmiştir. Sunulan bu tez projesinde, köpekler, yaş ve cinsiyetleri göz önünde bulundurulmak üzere 6 farklı gruba ayrılmış ve toplamda 42 Kangal köpeği kullanılmıştır. Bu köpeklerden proje boyunca sadece 1 defa kan alınmış, geri kalan işlemlerin tamamı laboratuvar ortamında gerçekleştirilmiştir. Örneklere hematolojik ve hemostatik kan testleri uygulanmıştır. Bu testler sırasıyla; Tam Kan Sayımı, Periferik Yayma Preparat Yöntemiyle Trombosit Sayımı, Protrombin Zamanı (PT), Aktive Edilmiş Parsiyel Tromboplastin Zamanı (aPTT), D- dimer Fibrin Artık Ürünlerinin Analizi' dir. Yapılan testlerden elde edilen veriler gruplar arasında istatistiki olarak iki yönlü varyans analizi ve t-testi ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Sivas Kangal köpeklerinde yaş ve cinsiyete bağlı olarak bir pıhtılaşma profili ortaya konulmuştur. Buna göre Kangal köpeklerinde trombosit sayıları yaş faktöründen, otomatik sayımda (P=0,023) ve manuel sayımda (P=0,026) etkilenirken, genel olarak cinsiyetten etkilenmemektedir. Aynı şekilde PT süreleri yaşa bağlı olarak gruplar arasında (P=0,036) anlamlı bir değişim gösterirken aPTT süresi, yaş ve cinsiyetten etkilenmemektedir. Fibrin artık ürünlerinin varlığını gösteren D-dimer miktarı ise yaşa (P=0,004) ve cinsiyete (P=0,024) bağlı olarak değişim göstermektedir. Sonuç olarak, Sivas Kangal köpeklerinde, yaş ve cinsiyetler arası, ırka bağlı bir kanama bozukluğu olmadığı kanısına varılmıştır.
Description
Keywords
Kangal köpekleri, Cinsiyet, Kan pıhtılaşma testleri