Fırkalaşma olgusu bağlamında 73 fırka rivayetleri
| dc.contributor.advisor | Özafşar, Mehmet Emin | |
| dc.contributor.author | Eren, Muhammet Eren | |
| dc.contributor.department | Other | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-09-22T11:06:20Z | |
| dc.date.available | 2022-09-22T11:06:20Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.description.abstract | Eren, Muhammet Emin, Fırkalaşma Olgusu Bağlamında 73 Fırka Rivayetleri, Doktora Tezi, danışman: Prof. Dr. Mehmet Emin Özafşar, XI+381 s., Ankara 2014. Ümmetin yetmiş üç fırkaya ayrılacağını ve bunlardan birinin kurtuluşa ereceğini dile getiren iftirâk hadisi İslam düşünce ve kültür geleneğine damgasını vurmuş önemli rivayetlerden biridir. Bu çalışma, hadisin geleneğimizdeki söz konusu yeri göz önünde bulundurularak, bu konudaki rivayetlerin tespitini, hadis kritiği açısından değerini, nakledilme aşamalarını ve metinlerin tarihsel bağlamlarını incelemeyi hedeflemiştir. Girişte iftirâk hadisinin tarihsel süreçteki anlaşılma biçimleri üzerinde ana hatlarıyla durulmuştur. Bu bağlamda, iftirâk hadisini kabül ve reddedenlerin kimler olduğu, hadis hakkındaki leyhte veya aleyhte değerlendirmelerin temel hareket noktaları ve bakış açıları değerlendirilmiştir. Birinci bölümde hadisin Sünnî, Şiî, Mutezilî ve Hâricî/İbâdî literatürde rivayetlerin kapsamlı tespiti ve tahrîci yapılmıştır. Bu amaçla sözü edilen ekollere ait Hadis, akâid, Kelâm ve tarih kaynakları rivayetlerin tespitinde mümkün olduğu ölçüde göz önünde bulundurulmaya gayret edilmiştir. İkinci bölüm iftirâk hadisinin isnad tetkikine ayrılmıştır. İsnadlar sahabe ravilerine göre tasnif edilerek her bir sahabî kanalıyla gelen isnad grubu cerh-ta'dil kritiği açısından incelenmiştir. Bu bağlamda ravilerin dinî, siyasî ve ideolojik kimlikleri ile rivayetin yayıldığı coğrafî bölgeler farklı metin formları dikkate alınarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise kurtuluşa erecek fırkadan bahsedilen kısımlarından hareketle rivayetlerin içerik tahlili yapılmıştır. Özellikle fırka-i nâciye'yi niteleyen ifade kalıpları ile kavramların farklı dönemlerdeki kullanım ve değişimlerinin izi sürülmüş, metin formlarının kendine özgü tarihsel bağlam(lar)ı ve rivayetlerin nakledilme nedenleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede hadisin isnadları metnin bir parçası olarak kabul edilmiş; ravilerin kimlikleri, dinî-siyasî aidiyetleri, muhatapları, yaşadıkları dönem ve coğrafya söz konusu içerik analizinde göz önünde bulundurulmuş, bu değişkenlerin iftirak hadisinin şekillenmesindeki ve farklı rivayet formlarının ortaya çıkmasındaki etkisi üzerinde durulmuştur. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Eren, Muhammet Emin, Traditions of Seventy Three Sects in the Context of Fractionalization, Advisor: Prof. Mehmet Emin Özafaşar, XI+381 pp. Ankara 2014. The tradition of 'division' that says that the Islamic Ummah will divide into seventy three sects and only one of them will be saved is one of the remarkable accounts that marked the tradition of Islamic thought and culture. Taking into consideration the place of this hadith in Islamic tradition, this study aims at identifying all the versions of it, and at studying their value with regard to hadith criticism, stages of their transmission and the historical contexts in which they are related. In the introductory chapter, the various interpretations of the hadith in the course of history have been dealt with in general. In this context, the arguments of those who accepted and rejected the hadith of 'division' have been discussed. In the first chapter, the accounts concerning the hadith in the Sunnite, Shiite, Mutazilite and Kharijite/Ibadite literature have been examined in detail. The literature consulted includes hadith works as well as doctrinal, theological and historical sources of the said schools. In the second chapter, the isnads of the hadith have been classified according to their sahaba narrators and each group of isnads has been examined in terms of jarh-ta'dil critique. In this context, special attention was paid to the relationship between transmitters and textual variations during the transmission of hadith. I have reached the conclusion that identifying the religious, political and ideological identities of the transmitters and geographical origin and distribution of a hadith help explain many of the differences between various versions of the hadith. The third chapter includes a content analysis of the hadith focusing on the last part of the hadith, where the saved sect was mentioned. I have particularly traced the expression forms describing the saved group and different and ever-changing uses of concepts in various times and places, as well as historical context(s) of these text forms and attempted to identify the reasons for the emergence and transmission of particular versions. In this approach, I have regarded the isnads of the hadith as a part of the text, and have taken into consideration in my content analysis the identity of narrators, their religio-political affiliations and their addressees, and the periods and regions they lived in. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/84232 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Fırka | tr_TR |
| dc.subject | İslam dini | tr_TR |
| dc.subject | Hadis | tr_TR |
| dc.title | Fırkalaşma olgusu bağlamında 73 fırka rivayetleri | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |