Adolesanlarda SCL-90 ile psikiyatrik semptomların taraması
| dc.contributor.advisor | Orhon, Filiz Şimşek | |
| dc.contributor.author | Yalaki, Zahide | |
| dc.contributor.department | Other | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-11-03T08:42:48Z | |
| dc.date.available | 2023-11-03T08:42:48Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.description.abstract | Ergenlik dönemi insan yaşamındaki en kritik dönemlerden birisi olup çocuğun sadece fiziksel olarak değil, hormonal, ruhsal ve sosyal açıdan da çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemi olarak tanımlanmaktadır. Bu dönemde ergen birçok fiziksel, cinsel ve ruhsal gelişim ve değişimler yaşamaktadır. Önceki çalışmalarda; ergenlik döneminde somatizasyon, obsesif-kompülsif belirtiler, depresyon, öfke, anksiyete bozukluğu, fobik anksiyete ve paranoid düşünceler gibi ruhsal sorunların ortaya çıkabileceği ve bu sorunların kolaylıkla gözden kaçabileceği bildirilmektedir. Çalışmamızda; ergenlik döneminde olan ve çeşitli nedenlerle Ankara'daki bir hastaneye başvuran çocuklarda psikiyatrik belirtilerin sıklığının belirlenmesi ve bunları etkileyen sosyodemografik etmenlerin saptanması amaçlanmıştır. Kesitsel bir çalışma olan araştırmamıza Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğine çeşitli nedenlerle başvuran, 14-18 yaş grubunda olan ve çalışmaya katılmayı kabul edenler dahil edilmiştir. Araştırma dışında bırakılma ölçütleri; ateşli akut hastalığı bulunanlar, daha önceden psikiyatrik hastalık tanısı olanlar, mental retardasyonu veya serebral palsisi olanlar, aileden imzalı onam formunun alınamadığı ergenler ve çalışmaya katılmayı kabul etmeyen ergenlerdir. Çalışmaya katılanlara 15 sorudan oluşan sosyodemografik veri formu ve Symptom Check List (SCL-90-R) tarama testi uygulanmıştır. Psikiyatrik belirti ve yakınmaları içeren 90 maddeden oluşan SCL-90- R tarama testinde, somatizasyon, depresyon, anksiyete, psikotik belirtiler, OKB, fobik anksiyete, öfke, paranoid düşünce, kişilerarası duyarlılık, ek puan şeklinde 10 alt ölçek bulunmaktadır. Puanlama her madde üzerindeki puanların toplanması ile elde edilmekte olup alt ölçek puanları, her boyutu içeren maddelerden alınan puanların toplamının o boyutu oluşturan madde sayısına bölünmesiyle elde edilmektedir. Sonunda bu 10 boyut üzerinde deneğin puanlarından oluşan bir profil ortaya çıkmaktadır. Testin değerlendirilmesinde her alt grup için hesaplanan puan <0,5 ise "problem yok"; 0,5-0,99 arasında ise "orta düzeyde sorun"; >1 ise "önemli ruhsal problem vardır" şeklinde yorumlanmaktadır. Araştırmaya 14-18 yaş grubunda olan 620 ergen katılmıştır. Çalışmaya katılan ergenlerin 405'i (%65,3) kız, 215'i (%34,7) erkektir. Yaş ortancası 16 yaş (14-18) olarak bulunmuştur. Ergenlerin 238'i (%38,4) meslek lisesi, 175'i (%28,2) özel lise, 116'sı (%18,7) imam hatip ve 91'i (%14,7) Anadolu liselerine devam etmektedir. Ergenlerin 252'si (%40,6) okul başarısını 'iyi' olarak nitelendirirken diğerleri okul başarılarını orta-kötü olarak nitelendirmiştir. Ergenlerin 206'sı (%33,6) sigara kullandığını belirtmiştir. Annelerin 464'ünün (%74,8) ev hanımı olduğu, 156'sının (%25,2) çalıştığı öğrenilmiştir. Ailelerin çoğunun çekirdek aileden oluştuğu (%66,5) ve çocuk sayısının genellikle üç ve üzerinde olduğu (%57,7) gözlenmiştir. Araştırmaya katılan ergenlerin SCL-90-R testinden aldıkları puanların değerlendirilmesinde; fobik ve psikotik belirtiler dışındaki diğer alt grupların puanları ortanca olarak >0,5 üzerinde bulunmuştur. SCL-90-R testinin tüm alt grup puanlarının birbirleri ile aralarında pozitif yönde korelasyon olduğu saptanmıştır. Araştırmaya katılan çocukların SCL-90-R alt ölçek puanlarının değerlendirilmesinde; 251'inde (%40,5) somatizasyon, 201'inde (%32,4) anksiyete, 282'inde (%45,5) OKB, 216'ında (%34,8) depresyon, 234'ünde (%37,7) kişilerarası ilişkilerde duyarlılık, 126'ında (%20,3) psikotik belirtiler, 220'inde (%35,5) paranoid düşünce, 271'inde (%43,7) öfke, 107'inde (%17,3) fobik, 281'inde (%45,3) ek ölçek ve 213'ünde ise (%34,4) GSİ alt gruplarında elde edilen puanların >1 olması "önemli ruhsal problem vardır" şeklinde yorumlanmıştır. Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde; kızlarda somatizasyon, depresyon, anksiyete, OKB, kişilerarası duyarlılık, öfke, paranoid düşünce, fobik anksiyete, ek bulgular ve GSİ ortanca puanlarında erkeklerin aldığı puanlara göre anlamlı yükseklik saptanmıştır (p<0,05). Somatizasyon, depresyon, anksiyete, OKB, kişilerarası duyarlılık, fobik anksiyete, ek belirtiler ve GSİ alt puanlarında >1 puan alan kızların oranının erkeklere göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Okul tipleri açısından bakıldığında; Anadolu liselerinde okuyan ergenlerde paranoid düşünce puanı en düşük iken özel liselerde okuyanlarda en yüksek olarak bulunmuştur. Meslek lisesinde okuyanlarda diğer okullardakilere göre depresyon alt ölçeğinden >1 puan alan ergen sıklığı anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p=0,035). Okul başarı durumlarını kötü olarak tanımlayanların psikotik belirti puanları diğerlerinden yüksek bulunmuştur. Sigara kullanan ergenlerde kullanmayanlara göre anksiyete (p=0,045), öfke (p=0,001) ve psikotik belirtiler (p=0,044) alt grup ortanca puanlarında istatistiksel olarak anlamlı yükseklik saptanmıştır. Çalışan annelerin çocuklarında depresyon puan ortancası açısından istatistiksel olarak anlamlı yükseklik saptanmıştır (p=0,02). Somatizasyon alt ölçeğinden >1 puan alma sıklığı serbest meslek ile uğraşan babaların çocuklarında diğerlerine göre daha yüksek bulunmuştur (p=0,038). Çalışmaya katılan ergenlerin ailesinin gelir düzeyi <2000 TL olanlarda somatizasyon (p=0,001), anksiyete (p=0,032), kişilerarası duyarlılık (p=0,022), OKB (p=0,014) ve GSI puanlarında (p=0,033) anlamlı yükseklik saptanmıştır. Anne ve babası ayrılmış olan ergenlerde, çekirdek aile ve geniş aile yapısı olanlara göre depresyon ve psikotik semptom alt grup puanı anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır (sırası ile p=0,018; p=0,025). Anne ve babası ayrı olan ergenlerde depresyon ve psikotik belirti alt ölçeğinde >1 puan alanların oranı çekirdek ve geniş ailedekilere göre anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p<0,05). Ailesinde psikiyatrik hastalık tanısı bulunan ergenlerde; anksiyete (p=0,043), öfke (p=0,008) ve psikotik belirtiler (p=0,031) alt grup ortanca puanlarında istatistiksel olarak anlamlı yükseklik bulunmuştur. Tek çocuk olan ergenlerde bir kardeşi olanlara göre anksiyete (p=0,008), öfke (p=0,027), psikotik belirtiler (p=0,028) alt grubunda ve GSİ'nin (p=0,037) ortanca puanlarında istatistiksel olarak anlamlı yükseklik saptanmıştır. Üç ve daha fazla çocuklu bir aileden gelenlerin anksiyete, OKB, öfke, kişilerarası duyarlılık, psikotik belirtiler ve GSİ alt ölçek puanları iki kardeş olanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak; çalışmamızda ergenlerde özellikle kızlarda somatizasyon, depresyon, anksiyete bozukluğu, OKB, fobik anksiyete, psikotik belirtiler, paranoid düşünceler, uyku-yeme bozuklukları (ek belirtiler) ve öfke gibi çeşitli psikiyatrik belirtilerin varlığı saptanmıştır. Ergenlerdeki bu psikiyatrik belirtilerin ebeveynlerin çalışma durumu, anne ve babanın boşanmış olma durumu, ailenin gelir durumu, çocuk sayıları, ailedeki psikiyatrik hastalık öyküsü, ergenin devam ettiği okulun özellikleri ve okul başarısı ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Çalışmamıza alınan ergenlerin belirgin bir ruhsal yakınması olmamasına karşın belirtilerin saptanması bu yaş grubunda ruhsal sorunların kolaylıkla gözden kaçabileceğini düşündürmektedir. Bu nedenle çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemi olarak bilinen ergenlik döneminde psikiyatrik sorunların erken dönemde tanınması ve boyutunun iyi anlaşılması bu sorunların önlenmesinde ve hem ergen hem de erişkin sağlığının korunmasında büyük önem taşımaktadır. Pediatri polikliniklerinde taramaların uygun şekilde yapılması sonucu bulunan olguların Psikiyatri kliniklerinde izleme alınması ergenin ruhsal sağlığının korunması açısından gereklidir. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Adolescence is one of the most critical phases in human life and it is defined as the transition period from childhood to adulthood when children not only develop physically, but also hormonally, mentally and socially. Previous studies report that psychological problems such as somatization, obsessive-compulsive symptoms, depression, anger, anxiety disorder, phobic anxiety, and paranoid thoughts may appear and easily overlooked during adolescence. The aim of this study was to investigate the presence of psychiatric symptoms in adolescents who apply to the general pediatric outpatient clinic of a major hospital in Ankara for different reasons. Our study, which is a cross-sectionalstudy, includes adolescents who applied to Ankara Education and Research Hospital Children's Outpatient Clinic for various reasons, who were between 14 and 18 years of age and gave consent to participate in the study. Exclusion criteria were illnesses with acute fever, history of psychiatric disorder, mental retardation or cerebral palsy, adolescent whose families did not provide signed informed consent and adolescents who did not want to participate. Participants were given sociodemographic data form consisting of 15 questions and SCL-90-R screening test. The SCL-90-R screening test consists of 90 items with 10 subscales of somatization, depression, anxiety, psychotic symptoms, OCD, phobic anxiety, anger, paranoid thought, interpersonal sensitivity, and additional score. The scores were calculated by adding each item's point and subscale scores are calculated by dividing the total of subscale item points with subscale item number. In the end a profile consisting of a subject's scores over 10 subscales is obtained. The test scores for each subscale is evaluated as "no problem" if the score is <0.5, "medium level problem" if the score is between 0.5 and 0.99, and "severe psychological problem" if the score is >1. 620 adolescents between 14 and 18 years of age participated in the study. 405 (65.3%) of the participating adolescents were female and 215 (34.7%) were male. Median age was found as 16 (14-18). 238 (34.8%) of the adolescents were vocational high school students, 175 (28.2%) were private high school students, 116 (18.7%) were religious vocational high school students, and 91 (14.7%) were Anatolian high school students. 252 (40.6%) of the adolescents reported their school success as "good" while others reported it as "medium-bad." 206 (33.6%) of the adolescents reported that they smoke. 464 (74.8%) of the adolescent mothers were housewives, 156 (25.2%) were working. Most of the families were nucleus families (66.5%) and number of childrenwere generally observed to be more than three (57.7%). In the evaluation of SCL-90-R test scores of the participating adolescents, the median values of all subscales, except phobic and psychotic symptoms, were > 0.5. All of the subscale scores of the SCL-90-R test were found to be in positive correlation with each other. In evaluation of the SCL-90-R subscale scores of the participating adolescents, somatization in 251 (40.5%), anxiety in 201 (32.4%), OCD in 216 (45.5%), depression in 216 (34.8%), sensitivity in interpersonal relations in 234 (37.7%), psychotic symptoms in 126 (20.3%), paranoid thought in 220 (35.5%), anger in 271 (43.7%), phobic in 107 (17.3%), additional score in 281 (45.3%), and GSI subgroups in 213 (34.4%) of the cases were found to be >1 which interpreted as indication of important psychological problems. When gender is considered, median scores of somatization, depression, anxiety, OCD, interpersonal sensitivity, anger, paranoid thought, phobic anxiety, additional score and GSI were found to be significantly higher in females compared to males (p<0.05). When school types were considered, paranoid thought subscale scores of adolescents attending Anatolian high schools were lowest, while adolescents attending private high schools had highest scores. Frequency of adolescents who got >1 scores on depression subscale was significantly higher among adolescents attending vocational high schools compared to adolescents attending other school types (p<0.035). The psychotic subscale scores were significantly higher among adolescents who defined their school success as 'bad' compared to those who defined their school success as 'good'. Anxiety (p=0.045), anger (p=0.01) and psychotic symptoms (0.044) subscale median scores were significantly higher among the adolescents who smoked compared to those who do not smoke. Depression scale median scores were significantly higher among adolescents whose mothers were working (p=0.02). The frequency of getting >1 score in somatization subscale was higher among adolescents whose fathers were self-employed compared to other adolescents (p=0.038). Scores of somatization (p=0.01), anxiety (p=0.032), interpersonal sensitivity (p=0.022), OCD (p=0.014) and GSI (p=0.033) were significantly higher among participating adolescents whose family income was <2000TRY. The adolescents whose parents were separated had significantly higher depression and psychotic symptoms subscale scores compared to those living in a nuclear family or extended family structure (p=0.018 and p=0.025 respectively). Frequency of >1 depression and psychotic symptoms subscale scores among adolescents whose parents were separated was significantly higher compared to adolescents living in a nuclear family or extended family structure (p=0.05). Adolescents with a family history of psychiatric illness were found to have significantly higher median scores in anxiety (p=0.043), anger (0.008), and psychotic symptoms (0.031). Adolescents who had no siblings had significantly higher median subscale scores in anxiety (p=0.008), anger (0.027), psychotic symptoms (0.028), and GSI (0.037) compared to adolescents with one sibling. Adolescents with three or more siblings had higher subscale scores in anxiety, OCD, anger, interpersonal sensitivity, psychotic symptoms and GSI compared to those who had two siblings. As a result, existence of psychiatric symptoms among adolescents, especially among females such as anxiety disorder, OCD, phobic anxiety, psychotic symptoms, paranoid thoughts, sleep-eating disorder (additional symptoms) and anger were observed. These symptoms were related to parents' occupations, parents' marital status, incomestatus, number of siblings, family history of psychiatric illness, and type of high schools. Despite the participating adolescents expressed no psychiatric complaints, the findings suggest psychiatric symptoms can easily be overlooked in this age group. Therefore, during adolescence period, known as the transition period from childhood to adulthood, it is important to determine psychiatric problems in early stages and their scope should be well understood to help prevent these 90 problems and protect both the adolescent and adult health. It is necessary to refer the determined cases as a result of appropriate psychiatric screening in pediatric outpatient clinics to adolescent psychiatrics clinics to protect psychiatric health of adolescents. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/89339 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Ergen | tr_TR |
| dc.subject | SCL-90-R testi | tr_TR |
| dc.subject | psikiyatrik belirtiler | tr_TR |
| dc.title | Adolesanlarda SCL-90 ile psikiyatrik semptomların taraması | tr_TR |
| dc.title.alternative | Screening of Psychiatric Symptoms with SCL-90 in Adolescents | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |