Bafra, Akkaraman ve Bafra x Akkaraman F1 ve G1 genotiplerinde bazı verim ve davranış özellikleri
No Thumbnail Available
Files
Date
2017
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Bu araştırma Akkaraman, Bafra ve Bafra x Akkaraman F1 koyunlarda döl verimi ile doğum öncesi, sırası ve sonrasında ana davranışları; Akkaraman, Bafra, Bafra x Akkaraman F1 ve Bafra x Akkaraman G1 kuzularda yaşama gücü, büyüme, gelişme ve doğum sonrası erken dönem davranışların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2014-2016 yıllarında Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı Gözlü Tarım İşletmesi'nde yürütülmüştür. İşletmede Bafra x Akkaraman melezleme çalışmalarına 2012 yılında başlanmış ve 2013'de devam edilmiştir. Sunulan bu araştırmada ise 2014-2016 yılları arasında Bafra x Akkaraman F1 genotiplerinin elde edilmesine devam edilmiş, ayrıca geriye melezlemeyle Bafra x Akkaraman G1 genotipleri elde edilmiştir. Araştırmada 1267 Akkaraman (A) (1109 koyun ve 158 kuzu), 385 Bafra (B) (181 koyun ve 204 kuzu), 271 Bafra x Akkaraman F1 (BAF1) (57 koyun ve 214 kuzu) ve 69 Bafra x Akkaraman G1 (BAG1) (tamamı kuzu) olmak üzere 1992 hayvandan veri alınmıştır. Davranışlar için Akkaraman, Bafra ve Bafra x Akkaraman F1 genotiplerinden en az bir kez doğum yapmış toplam 56 koyun ve bunların kuzularının kamera kayıtları incelenmiştir. A x A, B x B, B x A ve B x BAF1 tohumlama gruplarında doğum oranı sırasıyla % 70,0; 52,5; 67,3 ve 64,9; bir doğuma kuzu sayısı 1,27; 1,76; 1,30 ve 1,89; kuzu verimi % 88,9; 92,3; 87,1 ve 122,8 olmuştur. Akkaraman, Bafra, BAF1 ve BAG1 genotiplerinde yaşama gücü sırasıyla 90. günde (sütten kesim) % 94,23; 89,89; 88,79 ve 98,36 (P<0,05) ve 180. günde % 79,79; 80,32; 78,04 ve 86,89 (P>0,05) hesaplanmıştır. Akkaraman, Bafra, BAF1 ve BAG1 genotiplerinde en küçük kareler ortalamaları doğum ağırlığı için sırasıyla 4,71±0,07; 3,65±0,05; 4,56±0,06 ve 4,03±0,10 kg (P<0,001); 90. gün için 31,39±0,37; 23,51±0,30; 30,00±0,35 ve 25,16±0,53 kg (P<0,001); 180. gün için 45,49±0,49; 33,62±0,38; 43,33±0,45 ve 34,98±0,68 kg (P<0,001); 360. gün için 57,44±0,71; 41,50±0,52; 54,80±0,62 ve 44,43±0,96 kg (P<0,001) belirlenmiştir. Aynı genotip sıralamasına göre en küçük kareler ortalamaları 90. günde CY için sırasıyla 61,75±0,54; 56,79±0,45; 60,98±0,59 ve 61,73±0,62 cm (P<0,001); VU için 55,18±0,39; 55,76±0,32; 56,91±0,42 ve 57,43±0,45 cm (P<0,01); GÇ için 71,88±0,89; 63,05±0,73; 60,89±0,96 ve 61,92±1,05 cm (P<0,001); KÇ için 40,45±0,62; 16,63±0,50; 28,33±0,67 ve 18,33±0,70 cm (P<0,001) olmuştur. Vücut ölçüleri 180. gün aynı sırayla 70,85±0,51; 64,01±0,42; 68,99±0,55 ve 64,63±0,58 (P<0,001); 64,41±0,46; 63,58±0,38; 65,35±0,49 ve 64,09±0,52 (P<0,05); 84,32±0,70; 75,18±0,57; 84,04±0,77 ve 76,48±0,80 (P<0,001); 44,86±0,76; 18,39±0,61; 31,79±0,82 ve 21,05±0,86 cm olmuştur. Doğum öncesi dönemde (doğum süresinden önceki 3 saat) Akkaraman, Bafra ve BAF1 koyunlarda perineal bölgeyi yalama sayısı sırasıyla 28,18±15,03; 9,22±14,73 ve 2,29±16,71 (P>0,05); yeri eşeleme sayısı 291,45±84,78; 253,28±83,09 ve 119,77±94,28 (P>0,05); toplam yatma süresi 111,20±8,14; 100,89±11,07 ve 105,62±14,00 dk (P>0,05) belirlenmiştir. Akkaraman, Bafra ve BAF1 koyunlarda yatarak doğum yapma oranı sırasıyla % 92,3; 82,6 ve 93,3 (P>0,05); yardımsız doğum oranı % 78,9; 82,6 ve 86,7 (P>0,05); doğumların en fazla olduğu saat 18:00-24:00 arası doğum oranı % 48,7; 30,4 ve 40,0 (P>0,05) hesaplanmıştır. Doğum sırası dönemde aynı genotip sırasına göre perineal bölgeyi yalama sayısı sırasıyla 44,07±15,49; 6,15±17,08 ve 2,50±19,48 (P>0,05); yeri eşeleme sayısı 54,78±17,23; 57,86±20,56 ve 51,00±23,49 (P>0,05) olmuştur. Aynı genotip sırasına göre doğum süresi tek doğuranlarda sırasıyla 33,29±5,29; 56,25±19,24 ve 54,99±15,11 dk (P>0,05); ikiz doğuranlarda 118,08±24,86; 77,20±14,12 ve 75,08±7,22 dk (P>0,05) bulunmuştur. Akkaraman, Bafra ve BAF1 genotiplerinde ilk olarak kuzunun baş-boyun bölgesini yalama oranı sırasıyla % 69,0; 53,3 ve 63,6 (P>0,05); yavruyu ilk yalamaya kadar geçen süreler tek doğuranlarda 0,96±0,32; 2,06±1,45 ve 0,34±0,12 dk (P>0,05); ikiz doğuranlarda ilk yavruda 3,01±1,16; 1,38±0,78 ve 1,80±0,89 dk (P>0,05) ve ikinci yavruda 0,83±0,26; 4,16±3,76 ve 6,54±4,27 dk (P>0,05) hesaplanmıştır. Akkaraman, Bafra, BAF1 ve BAG1 kuzularda ilk başarılı ayakta durma için geçen süreler sırasıyla 22,61±5,17; 45,40±5,17; 25,68±5,20 ve 30,22±6,38 dk (P<0,01); başarılı ilk emmeye kadar geçen süre 29,08±6,12; 58,94±6,32; 50,44±5,91 ve 52,03±7,32 dk (P<0,01) olmuştur. Sonuç olarak, BAF1 genotipinde döl verimi özelliklerinin iyi düzeyde olduğu; büyüme ve gelişme bakımından BAF1 kuzuların Akkaramana, BAG1 kuzuların Bafraya benzer olduğu; Akkaraman ırkında doğum öncesi ve sırasında bazı davranışların daha belirgin olduğu, doğum sonrasında ana-kuzu bağının daha erken oluştuğu ve kuzuların daha erken emme davranışı gösterdikleri belirlenmiştir.
Description
Keywords
Akkaraman, Bafra, Davranışları, Doğum