Osteoartritli hastalarda mevcut ölçekler kullanılarak işlevsellik değerlendirimi için ortak bir metrik geliştirilmesi
dc.contributor.advisor | Elhan, Atilla Halil | |
dc.contributor.author | Demir, Pervin | |
dc.contributor.department | Biyoistatistik | tr_TR |
dc.date.accessioned | 2023-07-11T11:13:48Z | |
dc.date.available | 2023-07-11T11:13:48Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.description.abstract | Osteoartrit (OA) toplumda en sık görülen kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Hastaların genel sağlık, ağrı veya fiziksel durumları, genel ve hastalığa özel farklı ölçüm araçları ile değerlendirilmektedir. Bu ölçekler, farklı zorluk düzeyinde ya da farklı alt tiplere özel maddelerden oluşmaktadır. Ölçme araçlarından elde edilen sonuçlar, bireylerin incelenen özellikle ilgili düzeylerini belirlemek için kullanılır. Klinisyenler, belirli bir OA tipine özel farklı ölçeklerin uygulandığı hasta gruplarını genel sağlık durumu, fiziksel durum veya ağrı bakımından karşılaştırmak isteyebilirler. Ancak, farklı ölçeklerden elde edilen sonuçları doğrudan karşılaştırabilmek için ölçek birimlerinin tek bir ölçeğe/metriğe yerleştirilmesi, yani test eşitleme yapılması gerekir. Bu çalışmada amaç, diz OA hastaları için genel ve hastalığa özel ölçekleri içeren ve işlevselliği değerlendiren ortak bir metrik geliştirmektir. Bu amaçla, dâhil olma kriterlerini sağlayan 411 hastaya, sık kullanılan ve ICF çekirdek dizininde yer alan aktivite ve katılım kategorilerini içeren Sağlık Değerlendirme Anketi (HAQ), Kısa Form-36 (SF 36), Diz Yaralanma ve Osteoartrit Sonuç Skoru (KOOS), Oxford Diz Skoru (OKS), WOMAC Osteoartrit İndeksi (WOMAC) ve Nottingham Sağlık Profili (NHP) ölçeklerinin fiziksel fonksiyon alt boyutları uygulanmıştır. Madde yanıt teorisinin bir eşitleme yöntemi olan eş zamanlı kalibrasyon ile tüm ölçeklerin maddeleri birleştirildikten sonra her ölçeğin maddeleri alt-test alınarak ortak metrik (OM) oluşturulmuştur. OM'nin parametre kestirimleri Rasch modellerinden Kısmi Kredi Modeli kullanılarak elde edilmiştir. OM'nin psikometrik özellikleri, gerekli varsayımlar RUMM2020 yazılımı ile test edilerek incelenmiştir. Ölçeklerin güvenirliği birey ayırsama indeksi ile incelenmiştir. OM ile belirlenen referans metrik skor (RMS) yardımıyla ölçekler arasında doğrudan karşılaştırmayı sağlayan dönüşüm tablosu oluşturulmuştur. Sonuç olarak, OM ile değişim aralığı, kullanılan ölçeklere göre daha geniş olan güvenilir ölçümler elde edilmiştir. Böylece klinisyenler, kullanımı kolay olan bu dönüşüm tablosu yardımıyla, hâlihazırda kullandıkları ölçekleri değiştirmeden, ilgili ölçeklerin uygulandığı hasta gruplarını doğrudan karşılaştırabileceklerdir. | tr_TR |
dc.description.ozet | Osteoarthritis (OA) is the most common musculoskeletal disease in society. The general health, pain or physical conditions of the patients are assessed by using some general or disease-specific measurement instruments. These instruments are composed of the items with different levels of difficulty or of the specific items to different sub-types of the OA. The results obtained from the measurement instruments are used to determine the person's ability of the interest. The clinicians may need to compare patient groups whom different instruments used for a specific type of OA have been applied to. However, the scale units need to be placed on a single scale/metric to directly compare the results obtained from these instruments, that is, the test equating is required. The aim of this study is to compose a common metric which includes the general and disease-specific scales and enables the evaluation of the functionality for the patients with the knee OA. To achieve this purpose, the functionality subscales of the scales which are frequently used and include the activity, and the participation categories of the ICF core directory, namely, the Physical Function Subscales of the Health Assessment Questionnaire (HAQ), the Short Form-36 (SF 36), the Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS), the Oxford Knee Score (OKS), the WOMAC Osteoarthritis Index (WOMAC) and the Nottingham Health Profile (NHP) were applied to 411 patients who met the inclusion criteria. The common metric (CM) was constructed with the concurrent calibration, one of the calibration methods in the item response theory, by considering each scale as a "sub-test" after merging all items. The parameters of the CM were obtained via the Partial Credit Model from the Rasch models. The psychometric properties of the CM were evaluated by testing the necessary assumptions with the RUMM2020 software. The reliability of the scales was examined with the person separation index. A transformation table has been created through the reference metric score (RMS) determined by CM, resulting in the direct comparability among the scales. As a conclusion, the reliable and wider ranged measures compared to the related scales were obtained by this modified CM. Thereby, the clinicians will able to compare directly the patient groups who were applied to the different specified scales through the user-friendly transformation table, without changing the currently used scales. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/88796 | |
dc.language.iso | tr | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.subject | ölçekler | tr_TR |
dc.subject | Osteoartrit | tr_TR |
dc.title | Osteoartritli hastalarda mevcut ölçekler kullanılarak işlevsellik değerlendirimi için ortak bir metrik geliştirilmesi | tr_TR |
dc.title.alternative | Developing a common metric for assessment of functioning using current scales in patients with osteoarthritis | tr_TR |
dc.type | doctoralThesis | tr_TR |