II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de siyasal liberalizm tartışmaları (1945-1950)
| dc.contributor.advisor | ÖZDEN, NEŞE | |
| dc.contributor.author | ATALAY, LEMİ | |
| dc.contributor.department | Türkiye Cumhuriyeti Tarihi | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-03-20T11:40:19Z | |
| dc.date.available | 2023-03-20T11:40:19Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.description.abstract | İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Türk siyasal hayatında ciddi dönüşümler yaşanmış ve uzun süredir devam eden tek partili sistemden çok partili hayata geçilmişti. Bu çok partili hayata geçiş sürecinin 1945-1950 yılları arasındaki ilk döneminde yaşanan serbestleşme faaliyetleri, siyasal liberalizme de yansımalarda bulunmuş ve bu düşünce sisteminin ilkeleri doğrultusunda çeşitli tartışmalar meydana gelmişti. Birey, insan hak ve özgürlükleri, çoğulcu ve hoşgörülü demokrasi, sınırlı, denetimli ve tarafsız devlet anlayışı gibi liberal ilkeleri esas alan tez çalışması, bu ilkeler etrafında siyasal partiler, parti liderleri ve aydınlar arasında yaşanan fikir tartışmalarını analiz ederek, siyasal liberalizm doğrultusunda bir gelişme yaşanıp, yaşanmadığını ortaya koymaya çalışmıştır. Bu bağlamda Vatan, Cumhuriyet, Ulus, Akşam gibi dönemin etkili gazeteleri, Hür Fikirler, Millet gibi dergiler, İnönü, Bayar, Menderes gibi liderlerin söylemleri, meclis zabıt tutanakları, aydınlar tarafından yayımlanan çeşitli eserler esas alınarak liberal ilkeler etrafındaki tartışmalar irdelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ve araştırmaların sonucunda, bu liberal ilkelerde hem söylem, hem de uygulama bakımından bir canlılık ve gelişme gözlemlense de, tüm bu ilerlemelerin liberalizmin bütünlüklü bir savunusunun ortaya konmasını sağlayamadığı tespit edilmiştir. Siyasal liberalizmin yine daha çok ya başka ideolojilere eklemlenmek durumunda kaldığı, ya çeşitli yönlerden eksiklere sahip olduğu, ya da sadece iktidara muhalefet etmenin bir aracı olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Bununla beraber, çeşitli ilkelerde yaşanan ilerlemelerin, belirli oranlarda ileriki dönemlere bir düşünsel birikim bırakılmasını mümkün kıldığı ileri sürülmüştür. | tr_TR |
| dc.description.ozet | fter the Second World War, serious transformations took place in Turkish political life and the long-standing single-party system was transformed into a multi-party system. The liberalization activities experienced in the first period of this transition to a multi-party system between 1945-1950 also reflected on political liberalism and various discussions took place in line with the principles of this ideology. Based on liberal principles such as the individual, human rights and freedoms, pluralist and tolerant democracy, limited, checked and neutral state understanding, this thesis study has analysed the debates between political parties, party leaders and intellectuals around these principles and has examined whether there occurred a development in line with political liberalism or not. In this context, the debates around liberal principles have been examined based on influential newspapers of the period such as Vatan, Cumhuriyet, Ulus, Akşam, magazines such as Hür Fikirler, Millet, the discourses of leaders such as İnönü, Bayar, Menderes, the minutes of the parliament and various books published by intellectuals. As a result of these studies and researches, it has been determined that although there was a vitality and development in these liberal principles in terms of both discourse and practice, all these advances were not able to provide an integrated explanation of liberalism. It has been observed that political liberalism either had to be articulated with other ideologies, had deficiencies in various aspects or was only used as a means of opposing the government. However, it has been argued that the advances in various principles of political liberalism, made it possible to leave an intellectual legacy to future periods at certain rates. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/87809 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | demokrasi | tr_TR |
| dc.subject | siyasal liberalizm | tr_TR |
| dc.subject | çoğulculuk | tr_TR |
| dc.title | II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de siyasal liberalizm tartışmaları (1945-1950) | tr_TR |
| dc.title.alternative | Political liberalism debates in Turkey after World War II (1945-1950) | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |