Sağlık okuryazarlığı, öz kontrol ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Bu araştırma, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nde öğrenim gören lisans öğrencilerinin sağlık okuryazarlık, öz kontrol ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları düzeyini belirlemek, sosyo-demografik özelliklere göre farklılıklarını ve aralarındaki ilişkiyi ortaya koymak, öz kontrolün aracı ve düzenleyici rolünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Fakülteye kayıtlı 2645 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçilmemiş 25 Kasım 2020 - 14 Ocak 2021 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı kabul eden 1023 öğrenciye ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak Okyay ve ark. (2016), tarafından geliştirilen "Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği", Bahar ve ark. (2008), tarafından geliştirilen "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II'' ve Ercoşkun (2016), tarafından Türkçe'ye uyarlanan "Öz Kontrol-Öz Yönetim'' Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde AMOS 23.0, IBM SPSS 22.0 ve SPSS 22.0'ın eklentisi Process Macro v3.5 programları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sağlık okuryazarlığı ve öz kontrolün; cinsiyet, yaşanılan yer, bölüm, sınıf ve gelire göre anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır. Sağlıklı yaşam biçimi davranışların cinsiyet haricinde yaşanılan yer, bölüm, sınıf ve gelire göre anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. Araştırmada; sağlık okuryazarlığı, öz kontrol, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve bunların alt boyutları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile korelasyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda; pozitif yönlü orta ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Regresyon analizi sonucunda; sağlık okuryazarlığının öz kontrol ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerinde anlamlı etkisi olduğu bulunmuştur. Öz kontrolün sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır. Sağlık okuryazarlığı ve öz kontrolün sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerinde anlamlı etkisi olduğu belirlenmiştir. Sağlık okuryazarlığı ve öz kontrol ölçekleri alt boyutlarının sağlıklı yaşam davranışları üzerinde istatiksel olarak anlamlı etkisi hesaplanmıştır. Aracı etki analizi sonucunda öz kontrolün aracı rolü olduğu belirlenmiştir. Düzenleyici etki analizi ile öz kontrolün düzenleyici role sahip olduğu bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığı ve öz kontrolün yükseltilmesi yoluyla sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının geliştirilmesi önerilmektedir.
Description
Keywords
Sağlık Kurumları Yönetimi, Sağlık okuryazarlığı, ehmet Akif Ersoy Üniversitesi