48-72 aylık çocukların benlik algılarının mizaç, anne-baba ile ilişki özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi

No Thumbnail Available

Date

2020

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitime devam eden 48-72 ay arası çocukların benlik algılarını, çocuğun yaş, cinsiyet, kardeş sayısı ve mizaç özellikleri ile anne babanın yaşı, öğrenim durumu, ailenin gelir düzeyi ve anne-baba ile ilişki özellikleri açısından incelemektir. İlişkisel tarama modeli ile yapılmış olan araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim- öğretim yılında Ankara ili Mamak ilçesinde bulunan MEB'e bağlı resmi bağımsız bir anaokulunda öğrenim gören 48-72 ay arasındaki 91'i kız, 109'u erkek olmak üzere 200 çocuk ile çocukların anneleri ve babaları oluşturmaktadır. Çocukların yaş, cinsiyet, kardeş sayısı, anne-babanın yaşı ve eğitim düzeyi ile ailenin gelir düzeyi ile ilgili bilgi almak için Demografik Bilgi Formu, çocukların benlik algısı düzeyini belirlemek için "Demoulin Çocuklar İçin Benlik Algısı Ölçeği", mizaç özelliklerinin belirlenmesi için "Çocuklar İçin Kısa Mizaç Ölçeği", anne-çocuk ve baba-çocuk etkileşimini anlamak için ise" Çocuk Ana-Baba İlişki Ölçeği Anne ve Baba Formu" kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi non-parametrik testler olan Kruskal Wallis, Mann Whitney U testi, Spearman's Rho Korelasyon Katsayısı ve Çoklu Regresyon Analizi ile yapılmış olup, anlamlılık. 05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, çocukların öz saygı, öz yeterlilik ve toplam benlik algısı puanlarında çocuğun yaş, cinsiyet ve mizaç özellikleri değişkenlerine göre anlamlı bir fark bulunmazken, kardeş sayısı değişkenine göre anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Kardeş sahibi olan çocukların benlik özsaygı puan ortalamaları kardeş sahibi olmayan çocuklara göre daha yüksektir. Bu sonuca göre kardeş sahibi olma durumu çocukların öz saygılarını olumlu yönde etkilemektedir. Anne-babanın yaşı, öğrenim durumu, ailenin gelir düzeyine göre öz saygı, öz yeterlilik ve toplam benlik algısı puanlarında anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, çocuğun anne ve baba ile ilişki özelliklerine göre anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Anne ve babaları ile daha olumlu ilişki kuran çocukların öz yeterlilik puanları diğer çocuklara göre daha yüksek çıkmıştır. Anne-baba ile kurulan ilişki özellikleri çocukların öz yeterliliğini doğrudan etkilemektedir. Bütün bu bulgular ışığında elde edilen sonuçlar kuramsal çerçevede tartışılmış, alan yazına katkı sağlayabileceği düşünülen öneriler belirtmiştir.

Description

Keywords

Aile içi ilişkiler, Benlik algısı, Ebeveyn-çocuk ilişkisi

Citation