Çalışma belleği stratejilerinin öğrenme güçlüğü olan öğrencilere sözcük öğretiminde etkilliği
| dc.contributor.author | Özgür Yılmaz,Çağla | |
| dc.date.accessioned | 2024-07-24T12:19:22Z | |
| dc.date.available | 2024-07-24T12:19:22Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.description.abstract | Bu çalışmanın amacı çalışma belleği stratejilerinin öğrenme güçlüğü olan öğrencilere sözcük öğretiminde etkililiğini incelenmektir. Bu genel amaç doğrultusunda araştırma soruları oluşturularak, hikâye oluşturma, ayrıntı ve zenginleştirme, zihinde canlandırma ve anahtar sözcük stratejilerinden hangilerinin sözcük öğretimi üzerinde daha etkili olduğu ve strateji kullanımının katılımcılar arasında farklılaşıp farklılaşmadığı sorularına yanıt aranmış, izleme, genelleme ve sosyal geçerlik bulguları incelenmiştir. Çalışma Tek Denekli Desenlerden Paralel Uygulamalar Modeli ile desenlenmiş, bu kapsamda dört öğrenme güçlüğü olan öğrenci ile çalışılmıştır. Katılımcıların belirlenme aşamasında öğrenme güçlüğü tanısı almış olmaları çalışma belleği performanslarının çok düşük ya da düşük olması, yeni sözcükleri ve anlamlarını hatırlamada kullandıkları çalışma belleği stratejilerinin yetersiz olması gibi kriterler dikkate alınmıştır. Çalışmanın katılım kriterlerini sağlayan üç erkek, bir kız öğrenci çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma kapsamında hikâye oluşturma stratejisi, ayrıntı ve zenginleştirme starejisi, zihinde canlandırma stratejisi ve anahtar sözcük yöntemi ele alınmış, bu stratejileri kullanarak katılımcılara toplamda 24 sözcük öğretilmiştir. Sözcükler katılımcıların daha önce karşılaşmadığı 6. ve 7. sınıf Türkçe, sosyal bilgiler ve fen bilgisi kitaplarında yer alan ileri düzey sözcükler arasından seçilmiş, bu 24 sözcüğe ilişkin her biri aynı zorluk düzeyinde iki sözcükten oluşan 12 öğretim seti oluşturulmuştur. Her stratejiye yansız atama yolu ile üç öğretim seti atanmıştır. Sözcük öğretimi sözcüğün kendisini ve anlamını hatırlama olarak iki boyutta incelenmiş, çalışma bulguları bu yönde oluşturulmuştur. Elde edilen bulgular öğretimi gerçekleştirilen stratejilerin tümünün sözcük öğretimi üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Katılımcılar öğretim oturumlarında her bir strateji ile öğretilen sözcükleri %100 oranında hatırlayabilmişlerdir. Buna karşın stratejilerin etkilerinin son yoklama ve izleme oturumunda minimal düzeyde olsa da farklılaştığı görülmüştür. Bu oturumlarda hikâye oluşturma ve anahtar sözcük stratejileriyle öğretilen tüm sözcükler hatırlanırken, ayrıntı ve zenginleştirme stratejisi ve zihinde canlandırma stratejisiyle öğretilen sözcüklerin hatırlanmasında %17-25 oranında düşüşler olduğu gözlenmiştir. Ayrıca elde edilen bulgular katılımcılar arasında önemli farklılıklar olmadığını göstermiş, katılımcıların tümü öğretim oturumlarının tümünde sözcükleri %100, anlamlarını da doğru ya da kısmen doğru olarak hatırlamışlardır. Yoklama, izleme ve genelleme oturumlarında da çocuklar benzer performanslar sergilemiştir. Çalışmadan elde edilen sosyal geçerlik bulguları ise katılımcıların zorlanmadan yaptıkları stratejinin hikâye oluşturma stratejisi olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular alanyazın ışığında ayrıntılı olarak tartışılmıştır. The aim of this study is to examine the effectiveness of working memory strategies in teaching vocabulary to students with learning disabilities. In line with this general purpose, research questions were formed and answers were sought for questions such as which strategies were more effective on vocabulary instruction, whether the use of strategies differed among the subjects, and the findings of permanence, generalization and social validity were examined. The study was designed with the Parallel Applications Model from Single Subject Designs with four students with learning disabilities. In order to select the subjects, criteria such as being diagnosed with learning disability, having very low or very low working memory performance, and inadequate working memory strategies used to remember new words and their meanings were taken into consideration. Three male and one female students who met all the criteria of the study were included in the study. Within the scope of the study, semantic rehearsal, semantic elaboration, visual imagery, and the keyword methods were used, and a total of 24 words were taught to the subjects using these strategies. The words were chosen among the advanced words in the 6th and 7th grade Turkish, social studies and science books that the subjects had not encountered before, and 12 instruction sets were created, each consisting of two words at the same difficulty level. Three instruction sets were assigned to each strategy by random assignment. Vocabulary learning was examined in two dimensions as remembering the word itself and its meaning. The findings showed that all of the strategies taught were effective on vocabulary learning. Subjects were able to recall 100% of the words taught with each strategy. On the other hand, it was observed that the effects of the strategies were minimally different in the last probe and follow-up sessions. In these sessions, it was observed that all the words taught with the semantic rehearsal and keyword strategies were remembered, while there was a 17-25% decrease in the recall of the words taught with the semantic elaboration and the visual imagery. In addition, the findings showed that there were no significant differences between the subjects, and all of the subjects remembered the words 100% correctly and their meanings fully or partially correctly in all of the instruction sessions. Children performed similarly in probe, follow-up and generalization sessions. The social validity findings obtained from the study, on the other hand, showed that the strategy that the subjects did without difficulty and tried to use during their study was the semantic rehearsal. The findings were discussed in detail in the light of the literature. | |
| dc.identifier.uri | https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/91263 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Ankara Üniversitesi | |
| dc.subject | çalışma belleği | |
| dc.subject | strateji | |
| dc.subject | öğrenme güçlüğü | |
| dc.title | Çalışma belleği stratejilerinin öğrenme güçlüğü olan öğrencilere sözcük öğretiminde etkilliği | |
| dc.title.alternative | The effectiveness of working memory strategies in vocabulary teaching of 5th grade students with learning disability | |
| dc.type | Thesis |