Göçer Üretim Tarzından Feodal Üretim Tarzına Geçiş Sürecinde İkili Sınıf Durumu Ve Sınıf Mücadeleleri Karahanlılar Örneği

Simple item page
dc.contributor.authorŞahin, Ozan Giray
dc.date.accessioned2025-02-06T13:35:24Z
dc.date.available2025-02-06T13:35:24Z
dc.date.issued2024
dc.description.abstractKarahanlı dönemi, göçebe Türk boylarının göçer üretim tarzından feodal üretim tarzına geçiş dönemindeki önemli duraklardan biridir. Göçer üretim tarzı düzeninden feodal üretim tarzı düzenine geçiş, geçiş sürecine özgü belirli yapısal formasyonları beraberinde getirmektedir. Feodal üretim tarzına özgü üretim ilişkileri ve pratiklerinin göçer üretim tarzı dairesinde örgütlenmiş topluluklar içerisinde yayılması süreci, karşımıza ikili sınıf ve ikili üretim tarzı durumunu çıkarır. Karşımızda bir yanda göçer üretim tarzı içerisinde yaşamakta ısrarcı kara budun diğer yandan ise feodal üretim ilişkilerinin hâkim olduğu bir düzende egemen sınıf işlevlerini üstlenmeye başlamış olan ak budun fraksiyonlarının olduğu bir çelişki düzlemi vardır. Ak budun ve kara budun, feodal üretim ilişkileri içerisinde yaşayan yerleşik toplulukların artı emeğinin paylaşılması ve göçer üretim tarzı düzenine iç sömürü ilişkilerinin eklemlenmesi düzleminde karşı karşıya gelirler. Söz konusu karşılaşma göçer üretim tarzına özgü kurum ve pratiklerin feodal üretim ilişkilerine uygun formlara tercüme edilmesi ile neticelendiği ölçüde üretim tarzlarının feodal üretim tarzı hakimiyetinde birbirlerine eklemlenmesi söz konusu olur. Eklemlenme ise sınıf mücadelelerinin sonucuna bağlıdır. Sınıf mücadeleleri sonucunda eklemlenme gerçekleşmiyorsa yapı, siyasal varlığını feodal üretim ilişkilerine dayanarak sürdüremez hale gelir ve göçer üretim tarzı düzenine doğru geri çekilir ya da siyasal varlığı sona erer. Karahanlılar dönemi de eklemlenme ve çelişme dinamikleri ile ikili sınıf ve üretim tarzı durumunun izlerini bünyesinde taşımaktadır. Yerleşik feodal topluluklar üzerinde egemen sınıf işlevlerini üstlenmekte olan ak budun fraksiyonları, feodalleşme sürecinde feodal üretim tarzına özgü pratikleri göçer üretim tarzı dairesinde yaşayan göçer kitlelerine kabul ettirmeye çalışırken kara budun ile karşı karşıya gelmişlerdir. Ak budunun egemen sınıf işlevlerini üstlenmeye başlayan fraksiyonları ile kara budun arasındaki bu çelişki, Karahanlı siyasal sistemi içerisinde göçer kökenli isyanlar ve yapısal istikrarsızlık eğilimlerinin temelinde yatmaktadır
dc.identifier.urihttps://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92244
dc.language.isotr
dc.publisherAnkara Üniversitesi
dc.subjectGöçer Üretim Tarzı
dc.subjectFeodalite
dc.subjectAk Budun
dc.subjectKara Budun
dc.subjectKarahanlılar
dc.subjectKara Hitay
dc.subjectKarluk
dc.subjectSelçuklular
dc.titleGöçer Üretim Tarzından Feodal Üretim Tarzına Geçiş Sürecinde İkili Sınıf Durumu Ve Sınıf Mücadeleleri Karahanlılar Örneği
dc.title.alternativeDual Class Sıtuatıon And Class Struggles Durıng Thr Transıtıon From The Nomadıc Mode Of Productıon To Feudal Mode Of Productıon: The Karakhanıd Example
dc.typeArticle

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10.33171-dtcfjournal.2024.64.1.35-3614330.pdf
Size:
684.4 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

Cilt:64 Sayı:01 (2024)