Aile içi şiddetin sosyal öğrenme kuramı perspektifinden değerlendirilmesi: Kahramanmaraş kadın konukevi örneği
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Coğrafi sınır, sosyoekonomik düzey ve eğitim durumu fark etmeksizin tüm dünyada küresel olarak önemini koruyan aile içi şiddet, özellikle kadına ve çocuğa yönelik şiddet açısından ele alındığında Türkiye'nin mücadele etmesi gereken önemli sosyal sorunlardan biri haline gelmektedir. Şiddetin kuşaklararası aktarımı, kadına ve çocuğa yönelik şiddeti besleyen önemli bir nedendir. Aile içerisinde gözlemlenen, kimi zaman maruz kalınan şiddet aile üyeleri tarafından rol model alma ve öğrenme yoluyla kuşaktan kuşağa aktarılmaktadır. Bu araştırmada sosyal öğrenme kuramı doğrultusunda, şiddet mağduru kadınların ve eşlerinin aile ilişkilerine, şiddeti deneyimleme süreçlerine ve kuşaktan kuşağa aktarılan şiddetin yaşantılara etkilerine ilişkin derinlemesine bilgi edinme amacıyla nitel araştırma tasarımı kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Kahramanmaraş kadın konukevinden hizmet alan şiddet mağduru 20 kadın ile görüşülmüştür. Araştırma sonuçları kadın konukevinden hizmet alan kadınların %55'inin aile içerisinde şiddete tanık olduğunu, 10 kadının annesinin babası tarafından şiddete maruz kaldığını göstermiştir. Kadın konukevinden hizmet alan kadınların %70'inin aile içerisinde en az bir kişi tarafından şiddete maruz kaldığı görülmüştür. Erkeklerin ailelerinde şiddete tanık olma veya maruz kalma durumları kadına yönelik şiddet açısından ele alındığında farklılık göstermemektedir. Kadın konukevinden hizmet alan 7 kadın eşinin, kayınbabasının kayınvalidesine uyguladığı fiziksel ve psikolojik şiddete tanık olduğunu belirtmiştir. Kadınların eşlerinin %45'inin aile içerisinde şiddete maruz kaldığı görülmüştür. 2 kadın ise eşinin ailesinden şiddet görmesinin yanı sıra kendisinin de ailesine şiddet uyguladığını ifade etmiştir. Eşinin aile içerisinde şiddete maruz kalmadığını belirten 11 kadından ikisi eşinin ailesi tarafından ihmal edildiğini aktarmıştır. Kadın konukevinden hizmet alan kadınların tamamının aile içerisinde en az bir kişi tarafından sistematik süren psikolojik ve fiziksel şiddete maruz kaldığı saptanmıştır. Kadınların %95'i eşi tarafından fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kaldığını ifade etmiştir. Kadınların %60'ı fiziksel ve psikolojik şiddete cinsel ve %50'si de ekonomik şiddetin eşlik ettiğini belirtmiştir. Bu istismarların bazıları tek seferlik olurken bazıları da sistematik bir şekilde devam etmiştir. Kadın konukevinden hizmet alan 14 kadının çocuğunun şiddete tanık olduğu; 10'unun çocuğunun ise aile içerisinde en az bir kişi tarafından şiddete maruz kaldığı görülmüştür. 19 kadın kendilerini iyi bir anne olarak tanımlamış ve çocuklarına şiddet uygulamadığını, kadınların bir kısmının terbiye etme amacıyla çocuğa bazen yavaşça vurduğunu ancak bunun şiddet olarak tanımlanmadığını belirtmiştir. 10 kadının çocukları aile içerisinde en az bir kişi tarafından ağır derecede şiddet içeren davranışa maruz kalmıştır. Babası tarafından şiddete maruz kalan 8 çocuğun babalarının geçmiş yaşantılarına bakıldığında, babalarının aile içerisinde şiddete tanık olduğu ve/veya maruz kaldığı, ailesi tarafından ihmal edildiği görülmektedir. Bu durum şiddet geçmişinin şiddet uygulamada önemli olduğunu, şiddetin kuşaklararası aktarıldığını, döngü halinde sürdürüldüğünü göstermektedir.
Description
Keywords
Aile içi şiddet, Kadın konuk evleri, Kadınlar, Sosyal öğrenme