Üretken yapay zeka destekli programlama eğitiminde sorgu mühendisliğinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Bu çalışma, üretken yapay zeka destekli programlama eğitiminde bilişsel yüklerin, etkileşimsel uzaklık algısının ve öz düzenleyici öğrenmelerinin öğrencilerin sorgu (prompt) mühendisliği becerileri üzerindeki etkisini incelemektedir. Çalışma iç içe (gömülü) karma araştırma yöntemiyle Ankara ilinde bir devlet üniversitesi bünyesindeki Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi ile Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulunda yürütülmüştür. Araştırmanın nicel bölümüne 185 programlama öğrencisi katılırken, 185 öğrencinin 41'i araştırmanın nitel bölümüne de katılmıştır. Nicel analizde, bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü ANOVA, korelasyonlar, doğrusal regresyonlar ve yol analizi dahil olmak üzere çeşitli istatistiksel teknikler kullanılmıştır. Nitel veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmada, bilişsel yük, öz-düzenleyici öğrenme (ÖDÖ), etkileşimsel uzaklık algısı ve öğrencilerin başarı puanları arasındaki etkileşimleri ortaya çıkaran yol analizine dayalı üç model oluşturulmuştur. Bulgular, yüksek içsel bilişsel yükün (İBY) hem ÖDÖ hem de etkinlik puanları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğunu, yüksek ÖDÖ becerilerinin ise başarı üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu göstermiştir. Üretken yapay zeka ile etkili diyalog, öğrenmeye ve anlamaya yönelik bilişsel çaba olan etkili bilişsel yükü (EBY) artırırken, iyi yapılandırılmamış ders öğelerinin dışsal bilişsel yükü (DBY) artırdığı görülmüştür; bu da etkili sorguların yazılmasında diyaloğun ve esnek öğretim tasarımının önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca ÖDÖ ile öğrencilerin yapay zekaya sordukları soruların verimliliği arasında bir ilişki bulunmuştur. ÖDÖ'sü yüksek öğrenciler ÖDÖ'sü düşük öğrencilere göre daha az sayıda sorguyla doğru sonuca ulaşmışlardır. Bu da yüksek ÖDÖ'ye sahip öğrencilerin daha etkili sorgu yazdığını ve üretken yapay zekanın daha az soruyla doğru yanıtı verebildiğini göstermektedir. Aynı zamanda öğrencilerin sorgu puanlarından alınan sonuçlara göre yüksek düzeyde dışsal bilişsel yük, öğrencilerin soru sorma becerilerini olumsuz etkileyerek, başarılarının düşmesine neden olmuştur. Sonuç olarak, ChatGPT gibi üretken yapay zeka araçlarının öğrenciler tarafından kullanılması eğitim anlayışımızı tamamıyla değiştirebilecektir. Eğitim artık sadece öğrencilerin bilgi edinmesini sağlamakla sınırlı kalmayıp, yapay zekanın gücünü kullanma ve ürettiği içerikleri eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirme becerisini de kazandırmayı amaçlamalıdır. Bu sayede öğrenciler, geleceğin karmaşık dünyasında başarıya ulaşmak için gerekli olan bilgi ve becerilere sahip olacaklardır.
Description
Keywords
Üretken yapay zeka, Büyük dil modelleri, Programlama