Aspergillus niger ve trichoderma virilente mantarları üzerine farmakognozik araştırmalar
No Thumbnail Available
Files
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Dünya yüzeyinin %70'inden fazlasını kaplayan deniz ekosistemi, muazzam bir yaşam çeşitliliğine ev sahipliği yapmaktadır. Son 20 yılda, araştırmacıların ilgileri deniz mikroorganizmalarının benzersiz ve ekstrem bir habitatta büyümesine ve dolayısıyla olağandışı sekonder metabolitler üretmesine yönelmiştir. Özellikle deniz mantarlarının, yeni ve özgün biyoaktif doğal ürünler ve potansiyel farmasötik önemi açısından zengin ve umut verici bir kaynak olduğu kanıtlanmıştır. Bu tez çalışması, Türkiye denizlerinden Microcosmus vulgaris (tunikat) türevi Aspergillus niger mantarı ve ayrıca Axinella verrucosa (sünger) türevi Trichoderma virilente mantarı üzerinde yapılmıştır. Her iki mantarın etilasetat ekstreleri üzerinde DPPH, SO, NO, ABTS yöntemleri ile antioksidan aktivite, MTT yöntemi ile sitotoksik aktivite ve modifiye mikrodilüsyon yöntemi ile antimikrobiyal aktivite testleri gerçekleştirilmiştir. Aspergillus niger mantarlarının ekstresi 4,428 μg/mL IC50 değeri ile önemli sitotoksik aktivite gösterirken, Bacillus subtitilis ATCC 6633 üzerinde selektif antimikrobiyal aktivite göstermiştir. Bilinen sekiz bileşik (Rubrofusarin B, Flavasperone, Aurasperone A, Aurasperone B, Fonsecinone D, Nonanedioik asit dimetil ester, α,α-Trehalose ve β,β-Trehalose) tunikat endofitik mantarı Aspergillus niger kültüründen ve sünger endofitik mantarı Trichoderma virilente kültüründen β-Sitosterol ve Ergosterol semi-preparatif YPSK ve preparatif İTK yöntemleri ile izole edilmiştir. Bileşiklerin yapıları, kütle spektrometrisinin yanı sıra bir ve iki boyutlu nükleer manyetik rezonans (NMR) ve GK-KS uygulanarak aydınlatılmıştır. Aspergillus niger mantarının etil asetat ekstresi NCI değerlerine göre güçlü sitotoksik aktivite göstermiştir. İzole edilen Rubrofusarin B, Flavasperone, Aurasperone B ve Fonsecinone D bileşiklerinin antienflamatuar ve antialerjik aktiviteleri ilk kez incelenmiştir. Aurasperone B ve Fonsecinone D bileşikleri süperoksit anyon jenerasyonunun inhibisyonu açısından önemli antienflamatuar aktivite göstermişlerdir. Sonuç olarak, bu çalışma literatür taramasına göre Trichoderma virilente üzerine yapılan ilk çalışmadır. Bu doktora tezi, ülkemizde deniz kaynaklı mantarlar üzerine yapılan üçüncü çalışmadır. Elde edilen tüm sonuçlar, ülkemizin yaklaşık 8400 km'lik bir kıyı şeridine sahip olması nedeniyle ilaç, kozmetik ve diğer endüstrilerde deniz mantarlarının değerlendirilmesi için büyük bir kaynak oluşturmaktadır. Bu tezden elde edilen sonuçlar ileride yapılacak çalışmalara kaynak olacaktır.
Description
Keywords
deniz mantarları, Aspergillus, farmasötik