Çocuk edebiyatında çevreci eleştiri: Hasan Ali Toptaş'ın Ben Bir Gürgen Dalıyım isimli eseri üzerine bir inceleme

No Thumbnail Available

Date

2019

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Ankara : Ankara Üniversitesi : Sosyal Bilimler Enstitüsü : Sosyal Çevre Bilimleri Anabilim Dalı

Abstract

Geç kapitalizm dönemi olarak adlandırılan son dönemler insanın, çevresel zararlarının hat safhaya ulaştığı bir dönem halini almıştır. İnsanın çevreye verdiği zararlar son dönemde ortaya çıkmış değildir, ancak süregelen tahribatın en yoğun olduğu dönem ve doğanın bu tahribata toleransının en aza düştüğü dönem bu dönemdir. Yapılan araştırmalar, toplumun bilimsel araştırmalara kayıtsız kaldığını, en azından davranış değişikliğine yol açacak bir etki uyandırmadığını ortaya koymuştur. İnsanların edebi eserler yoluyla bilinç kazandığı ise ortadır. Bu nedenle edebi eserlerin incelenmesi, eleştirilmesi toplumsal ve çevresel sorunlarla ilgili aşıladıkları fikirlerin ortaya çıkartılması önemlidir. Öte yandan çevre bilincinin aşılanması için geç dönemleri beklemek etkisiz; bunu sadece ders programlarıyla yapmayı denemek ise açıkça faydasızdır. Bu bilgiler ışığında çocuk edebiyatına çevreci eleştiri gözlüğünden bakmak günümüzde kritik bir önem taşımaktadır. Bu durumda erişime en kolay, en popüler yazarlardan Hasan Ali Toptaş'ın Ben Bir Gürgen Dalıyım isimli eseri incelendiğinde çevreci fikirler açısından olumlu mesajlar verdiği gibi daha derinine inildiğinde bazı negatif mesajlar da verdiği de görülmektedir. Era named late capitalism has become the climax of environmental damage that is caused by human beings. Even though the damage that is caused by human beings is not new, the tolerence of environment towards the damage caused by humans is minimised and the continuing destruction of nature by humans is at its highest point in this era. Surveys show that the public is indifferrent to scientific researches, or at least scientific researches are not capable of making a difference in the behaviour of the public. But it is obvious that the public can gain consciousness through literature. Thus, it is important to study, criticise and reveal the ideas that they indoctrinate about social and environmental problems. In addition to these, it is useless to wait until late phases of an individual or give lectures on the topic through education to make him/her gain environmental consciousness. In the light of this information, it is crucially important to study children's literature from the viewpoint of environmental studies. In this case, when Ben Bir Gürgen Dalıyım by Hasan Ali Toptaş, who is one of the most popular and accessible writers, is studied from the viewpoint of environmental studies, it can be seen that the work gives some positive environmental messages. Altough when it is studied deeply it is seen that the work gives some negative messages too.

Description

Keywords

Türk dili ve edebiyatı, Turkish language and literature

Citation