Klozapin kullanan psikotik hastalarda bilişsel işlevlerin ve obsesif kompulsif belirtilerin ilaç kan düzeyi; Serotoninerjik ve muskarinik reseptör gen polimorfizmleri ve frontal korteks aktivitesiyle ilişkisi
No Thumbnail Available
Files
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Tıp Fakültesi
Abstract
Klozapin Kullanan Psikotik Hastalarda Bilişsel İşlevlerin ve Obsesif Kompulsif Belirtilerin İlaç Kan Düzeyi; Serotoninerjik ve Muskarinik Reseptör Gen Polimorfizmleri ve Frontal Korteks Aktivitesiyle İlişkisi Bu tez çalışmasının amacı klozapin yan etkilerinden (i) obsesif-kompulsif belirtiler ve (ii) bilişsel işlev bozukluğu ile ilişkili olabilecek genetik ve biyokimyasal faktörlerinin araştırılmasıdır. Bu tez çalışmasının hipotezleri ise (i) plazma klozapin düzeyi ve metaboliti N-desmetilklozapinin bilişsel işlevler ve obsesif-kompulsif belirtiler üzerinde etkili olduğu (ii) klozapin kullanan olgularda bilişsel işlevler üzerinde M1 rs2067477 ve 5-HT2A rs6311 ve rs6313 polimorfizmlerinin rol oynadığı (iii) klozapin kullanan olgularda obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkışında 5-HT2A rs6311 ve rs6313 polimorfizmlerinin belirleyici olabileceği şeklindedir. Antipsikotik olarak klozapin monoterapisi altındaki 50 şizofreni hastasında plazma klozapin düzeyi, N-desmetilklozapin düzeyi çalışılmış, M1 rs2067477, 5-HT2A rs6311 ve rs6313 polimorfizmleri araştırılmıştır. Obsesif- kompulsif belirtilerin varlığı Yale- Brown Obsesyon Kompulsiyon Ölçeği (YBOCS) ile değerlendirilmiştir. Bilişsel testlerden sözel akıcılık, sözel bellek süreçleri testi, işitsel üçlü sessiz harf sıralaması testi tüm olgulara uygulanmıştır. Nörogörüntülemeyi kabul eden 42 olguda N-Geri görevi sırasında kortikal aktiviteye bakılmıştır. Düzeltilmiş plazma klozapin düzeyi ile YBOCS toplam puanı arasında bir bağıntı bulunmamıştır. Ancak tüm örneklem obsesif-kompulsif belirtisi olan ve olmayanlar olarak ikiye ayrıldığında obsesif-kompulsif belirtisi olan olguların düzeltilmiş plazma klozapin düzeyi olmayanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Serotonin reseptör polimorfizm grupları arasında YBOCS puanları bakımından bir fark bulunmamıştır. Düzeltilmiş plazma klozapin düzeyi ile bilişsel testlerden Sözel bellek Süreçleri Testi-Anlık puanı arasında ters korelasyon saptanmıştır. Bu çalışmada klozapin/N-desmetilklozapin oranıyla bilişsel işlev puanları arasındaki korelasyon bulunamamıştır. Plazma klozapin değerleriyle 2-Geri görevi sırasında 38, 48 ve 49. Kanal aktiviteleriyle değerleri arasında aynı yönde belirgin bir bağıntı bulunduğu gözlenmiştir. Nörogörüntüleme verileri, M1 reseptör wild type olan bireylerde saptanan yüksek kortikal aktivitenin bu bireylerde bilişsel işlev performansını korumaya yönelik bir kompansasyon mekanizmasına işaret ediyor olabilir. 5-HT2A reseptöründe A'dan G'ye ve T'den C'ye olan tek nükleotid polimorfizmlerinin bilişsel işlevlerde bozulmayla ilişkili olabilir.
Description
Keywords
bilişsel işlevler, genetik polimorfizm, klozapin