Çaybaği (Kotur) Havzasinin (Van-Saray) Eğim Ve Yükselti Koşullari Bakimindan Arazi Kullaniminin Ortaya Konulmasi

dc.contributor.authorMatpay , Bülent
dc.contributor.authorSeyitoğulları, Mehmet Akif
dc.date.accessioned2025-01-30T18:15:04Z
dc.date.available2025-01-30T18:15:04Z
dc.date.issued2023
dc.description.abstractTopoğrafya (yükselti, eğim) koşullarıyla arazi kullanımı arasındaki bağın güçlü olduğu konumda olan Çaybağı (Kotur) havzası, Van Gölü havzasının doğusunda ve İran sınırında bulunmaktadır. Çalışmada eğim ve yükselti özelliklerini açıklayan haritalar hazırlanarak arazi kullanımı haritasının güncel hali ortaya konulmuş olup eğim ve yükselti haritaları kesiştirilerek dağılış analizi yapılmıştır. Havza jeolojisi neotektonikle gelişen rejim değişikliğinden etkilenmiş olup arazi kullanımını belirleyen birbirinden farklı jeomorfolojik, yapısal ve litolojik unsurları barındırmaktadır. Jeomorfolojik unsurları oluşturan birimler 2024 m'den 3035 m yükselti kademesine doğru tektonik ve karstik orjinli göller, ovalar, vadi tabanları, taraçalar oluştururken yamaçlardan itibaren eğimli etek düzlükleri, birikinti konileri, vadiler, aşınım yüzeyleri, dağlar ve tepeler oluşturmaktadır. Havzada 2024-2327 m arasında bulunan üç yükselti kademesinin ve eğim koşullarının %0-5 aralığa sahip ve morfolojik olarak vadi tabanına, düzlük arazilere, eğimli etek düzlüklerine, birikinti konilerine, taraçalara ve az eğimli yamaçlara denk gelen arazilerin yerleşim yeri ve tarımsal aktiviteler maksadıyla kullanıldığı görülmektedir. Su yüzeyleri ve bataklık alanlar, havzanın geneline göre her ne kadar az bir alan kaplasa da (6,9 km2) havza ekosisteminde bulunan canlılar için önemli bir yere sahiptir. Bu veriler doğrultusunda arazi kullanımı ile eğim ve yükselti koşulları arasında uyumluluk olduğu söylenebilir. Fakat son yıllarda yöre insanının yerleşim yerlerini, tarımsal aktivitelere müsait akarsu boylarına ve vadi tabanlarına kurması olası sel ve taşkınlara maruziyet riski oluşturacağı açıktır. Ayrıca tektonik çukurluklarda kuruyan ya da kurumayla yüz yüze olan göl çanakları yanlış arazi kullanımı aleyhine gelişmektedir. Nihayetinde doğal ortam kaynaklarından faydalanma biçiminin sürdürülebilirlik bakımından sorunlu olduğu, ileriki zamanda kaynakları tükenme noktasına getiren bir süreçle karşı karşıya bırakacağı açıktır. Bu yüzden havzaya ait arazinin gelecek nesillere kullanılabilir şekilde aktarılması için doğal kaynakların doğal ortam koşullarına uyumlu bir biçimde tüketilmeden kullanılması şarttır. Nihai olarak arazi kullanımı belirlenirken arazi kabiliyetinin dikkate alınarak planlamaların ve uygulamaların gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Bu sayede doğal ortamdan faydalanma ömrü ve verimliliği artacaktır.
dc.identifier.urihttps://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92156
dc.language.isotr
dc.publisherAnkara Üniversitesi
dc.subjectArazi Kullanımı
dc.subjectVan
dc.subjectÇaybağı Havzası
dc.subjectSaray
dc.subjectEğim
dc.subjectYükselti
dc.subjectJeomorfoloji
dc.titleÇaybaği (Kotur) Havzasinin (Van-Saray) Eğim Ve Yükselti Koşullari Bakimindan Arazi Kullaniminin Ortaya Konulmasi
dc.title.alternativeInvestigation Of Land Use In Accordance With The Slope And Elevation Conditions Of The Çaybaği (Kotur) Basin (Van-Saray)
dc.typeArticle

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10.33171-dtcfjournal.2023.63.2.21-3261329.pdf
Size:
4.57 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: