Türkiye Atrıplex'lerinin (Amaranthaceae) taksonomik revizyonu
| dc.contributor.advisor | Yaprak, Ahmet Emre | |
| dc.contributor.author | Başköşe, İsa | |
| dc.contributor.department | Biyoloji | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-10-21T08:19:51Z | |
| dc.date.available | 2022-10-21T08:19:51Z | |
| dc.date.issued | 2016 | |
| dc.description.abstract | Bu çalışma ile Türkiye'de yayılış gösteren Atriplex L. cinsi taksonlarının, morfolojik, mikromorfolojik, karyolojik özelliklerinin belirlenmesi ve mevcut taksonomik problemlerin çözülmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, taksonların kapsamlı betimleri, Türkçe adları, simonimleri ve ülkemizdeki dağılımları verilmiştir. Çalışmada, Atriplex lehmanniana Bunge ve Atriplex oblongifolia Waldst. & Kit. türleri ülkemizden yeni kayıt olarak verilmiş, Atriplex turcica Başköse & Yaprak ve Atriplex suchorukowii Başköse & Yaprak yeni tür olarak tanımlanmış ve Atriplex tatarica L. var. constantinopolitana Aellen ve Atriplex tatarica L. var. pseudo-ornata Allen taksonları Atriplex tatarica L.'ye sinonim yapılmıştır. Atriplex taksonlarının genel polen morfolojisinin radyal simetrili, isopolar, pantopoliporat, sferoidal olduğu ve polen yüzeyindeki tektal spinülerin konik şekilli olduğu belirlenmiştir. Ayrıca tüm taksonlarda, ornamentasyon şeklinin skabrat ve ektekzin tabakasının endekzin tabakasından daha kalın olduğu tespit edilmiştir. Atriplex taksonlarının çoğunluğu iki tip (dimorfoik) tohum yapısına sahip olmasına rağmen, A. halimus, A. lehmanniana, A. leucoclada ve A. uchorukowii türlerinin tek tip (monomorf) tohum yapısına sahip olduğu belirlenmiştir. Kahverengi veya sarımsı tohumlar, retikulat, retikulat-rugulat, rugulat, psilat, verrukat, psilat-rugulat, psilat-rugulat, siyah ve kızıl tohumlar ise rugulat, psilat, verrukat, psilat-rugulat, perforat, retikulat, retikulat-perforat, psilat-perforat ornamentasyona sahip olduğu belirlenmiştir. Atriplex taksonlarından onyedisine ait toplam yirmidokuz popülasyonun kromozom sayımı yapılmıştır. Türkiye'deki Atriplex taksonarının temel kromozom sayısı n=9'dur. Tür düzeyinde, sekiz taksonun diploid (2n=2x=18) sitotipte olduğu, dokuz taksonda da poliploidi (tetraploid 2n=4x=36, hegzaploid 2n=6x=54) olduğu belirlenmiştir. | tr_TR |
| dc.description.ozet | The aim of this study was to determine taxonomical, morphological, micromorphological and karyological characteristics to solve the taxonomical problems of Atriplex L. taxa distributed in Turkey. The comprehensive description, Turkish names, synonyms, and distribution of each taxa in Turkey are given. Atriplex lehmanniana Bunge and Atriplex oblongifolia Waldst. & Kit. are recorded as new records for the Flora of Turkey. Atriplex turcica Başköse & Yaprak and Atriplex suchorukowii Başköse & Yaprak were described as new species for science. Atriplex tatarica L. var. constantinopolitana Aellen ve Atriplex tatarica L. var. pseudo-ornata Allen were accepted as synonyms of Atriplex tatarica L. The pollen grains of Atriplex taxa generally have radial symmetry and isopolar, pantopolyporate and spheroidal morphology and covered with conical shaped tectal spinules. In addition, ectexine layer is ticker than endexine layer. Although the majority of Atriplex taxa have dimorphic seeds, some of them (A. halimus, A. lehmanniana, A. leucoclada ve A. suchorukowii) have monomorphic seeds. While seed surface ornamentation of brownish and yellowish seeds are reticulate, reticulate-rugulate, rugulate, psilate, verrucate, psilate-rugulate, black and reddish seeds have regulate, psilate, verrucate, psilate-rugulate, perforate, reticulate, reticulate-perforate, and psilate-perforate ornemantation. The chromosome numbers of total 29 populations belong to 17 Atriplex taxa were determined. The number of basic chromosomes of Atriplex taxa in Turkey is n=9. In species level, while 8 taxa represented only with diploid (2n=2x=18) cytotype, 9 taxa shows polyploidy (tetraploidy 2n=4x=36, hexaploidy 2n=6x=54). | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/84744 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Fen Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Türkiye | tr_TR |
| dc.subject | Atrıplex | tr_TR |
| dc.title | Türkiye Atrıplex'lerinin (Amaranthaceae) taksonomik revizyonu | tr_TR |
| dc.title.alternative | The taxonomical revision of Atriplex L. taxa (Amaranthaceae) in Turkey | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |