Osmanlı yönetimi üzerine Fransız etki kanalları

No Thumbnail Available

Date

2024

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Abstract

Tezin konusunu, Fransa'nın Türk yönetim düşüncesi ve sistemi üzerinde etkili olmasını sağlayan etki kanalları oluşturmaktadır. Tezde, 16.yüzyılın başından 20.yüzyılın ilk çeyreğine kadar olan dönem mercek altına alınmakta ve Cumhuriyet dönemi kapsam dışında bırakılmaktadır. Tez kapsamında, Fransa ile Osmanlı Devleti arasında etkileşim olmadığı yerine Fransa'nın Osmanlı Devleti üzerinde tek taraflı bir etkisi olduğu savunulmaktadır. Bu tezde, Fransa'nın Türk yönetim düşüncesi ve sistemi üzerinde etkili olduğu ve bunu da on etki kanalı aracılığıyla sağladığı iddia edilmektedir. Etki kanallarının aşamalı biçimde, farklı zamanlarda ve belirli gereksinimler sonucu oluştuğu ileri sürülmektedir. Fransa'nın Osmanlı Devleti üzerinde etkili olmasında ticaret, askeri ve teknik işbirliği ve elit sınıfın önemli rol oynadığı iddia edilmektedir Bu üç faktörün her birinin de çeşitli etki kanallarının oluşmasına yol açtığı ileri sürülmektedir. Tezde, dört yüz yıllık zaman dilimi, etki modeli olarak adlandırılan bir sınıflandırma geliştirilerek, betimleyici yöntemle ortaya konulmaktadır Tez kapsamında, etki kanallarının nasıl kurulduğu, etki kanallarının denk düştüğü zaman dilimleri, etki kanallarının arka planındaki diplomasi, etki kanalları arasından en fazla ağırlığa sahip olanın hangisi ya da hangileri olduğu tespit edilmektedir. Ayrıca Fransa'nın etkisi sonucunda yönetim alanında tartışmaya açılan fikirlerin neler olduğuna yer verilmektedir. Bu fikirlerin tartışılmasının yanı sıra, yönetim sisteminde yapılan düzenlemeler de ele alınmaktadır. Yönetim sisteminde yapılan düzenlemeler incelenirken, merkez (Divan-ı Muhasebat, Şûra-yı Devlet, Jandarma) ve taşra (ilk belediye, il yönetimi kanunları) kuruluşlarından üçer ileri gelen örnek incelenmektedir ve yönetim sisteminde yapılan reformlarda, Osmanlı Devleti'nin Fransa'yı birebir örnek alıp almadığı tartışılmaktadır.

Description

Keywords

etki, ticaret, elit sınıf

Citation