Amerikan basınında Batı Anadolu'da Yunan işgali (1919-1922)

No Thumbnail Available

Date

2021

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü

Abstract

Birinci Dünya Savaşı'ndan Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak çıkan Osmanlı Devleti'nin toprakları İtilaf Devletleri'nin işgaline açık hale gelmiştir. Batı Anadolu'daki işgal görevi Paris Barış Konferansı kararı gereği Yunanistan'a verilmiş, 15 Mayıs 1919 tarihinde başlayan süreç yaklaşık üç buçuk yıl sürmüş ve bu haksız işgal Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlamasına neden olmuştur. Paris Barış Konferansı'nda, İngiltere ve Fransa ile birlikte işgali onaylayan Amerika Birleşik Devletleri, işgal boyunca yaşananları yakından takip etmiş, Yakın Doğu Sorununa etki edeceği düşünülen Yunan askeri harekâtları hem siyaset hem de Amerikan kamuoyu tarafından desteklenmiştir. Kuva-i Milliye hareketinin etkin mücadelesi, Amerikan siyaseti ve kamuoyunun zaman zaman fikir değiştirmesine sebep olmuştur ancak Ermeni ve Yunan lobisinin etkinliği nedeniyle Amerikan basını işgal süresince Türk karşıtı bir tutum sergilemiştir. Bu çalışmada Amerikan basını üzerinden Batı Anadolu'da gerçekleştirilen Yunan İşgalinin, Amerikan kamuoyu üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Ayrıca Anadolu'da kazanılan başarıların basın üzerinde nasıl bir değişim yarattığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. "Mondros Mütarekesi'nden İzmir'in İşgaline Uzanan Süreç" isimli ilk bölümde Mondros Mütarekesi'ne götüren olaylar ve imza süreci, Mütareke'nin Batı Anadolu'da uygulanışı ve Yunan propagandası konuları incelenmiştir. Ayrıca Batı Anadolu İşgalleri sürecini başlatan Paris Barış Konferansı, Yunan Başbakan Venizelos'un kişisel çabalarına yönelik ayrıntılı bir çalışma yapılmıştır. "İzmir'in İşgalinden Sevres Antlaşması'na" isimli ikinci bölümde, İzmir'in İşgali kararının alınması, işgalin boyutu ve sınırı ile ilgili tartışmalar ve ayrıca işgale karşı oluşan tepkilere karşılık İzmir Olaylarını Araştırma Komisyonu'nun oluşturulması aşamasında yaşananların Amerikan basınındaki yansımalarına yer verilmiştir. Sevres Antlaşması'nı hazırlayan konferanslar, Haziran 1920 Yunan ileri harekâtı ve Sevres Anlaşması'na Amerikan basınının bakış açısı irdelenmiştir. "İnönü Savaşlarından Büyük Taarruza: Türk Yunan Muharebeleri" isimli tezin son bölümünde Sevres Antlaşması'nın zorla kabul ettirilmesi amacıyla 1921 yılında Yunanlıların Batı Anadolu'daki ileri harekâtları, Yunan saldırı gücünün kırılmasına neden olan Sakarya Muharebesi ile Türk-Yunan Muharebelerinin son safhasını oluşturan Türk Büyük Taarruzunun Amerikan basınınca ele alınışı değerlendirilmiştir. Türklerin İzmir'e girişinden sonra yaşanan olaylara Amerikan basınınca nasıl yaklaşıldığı ve İzmir Yangınının yankıları diğer araştırma konularını oluşturmaktadır.

Description

Keywords

Basın, Batı Anadolu, Mondros Mütarekesi

Citation