Mehmed Bosnevî’nin manzum kırk hadis tercümesi
No Thumbnail Available
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Abstract
Klasik Türk edebiyatının dinî muhtevalı edebî türleri arasında yer
alan kırk hadisler, Hz. Peygamber’e ait kırk adet hadis ve izahını muhtevî
eserlerin genel adıdır. İlk olarak Arap edebiyatında mensur olarak
karşımıza çıkan ve erbaûn hadis adını alan bu tür, Farsların İslamiyet’i
kabul etmesiyle birlikte Fars edebiyatında manzum, mensur ve manzummensur şekillerde görülmeye başlanmış ve çihil hadis adını almıştır. Türk
edebiyatında ise ilk örnekleri 14. yüzyıldan itibaren karşımıza çıkan kırk
hadisler, önceleri mensur şekilde telif edilmiş ve zaman içinde evrilerek
manzum veya manzum-mensur kırk hadisler ortaya çıkmıştır. İranlı ünlü
âlim ve şair, Molla Câmî’nin Tercüme-i Hadîs-i Erbâîn’i Türk şairleri
üzerinde oldukça tesirli olmuş ve birçok şair bu türe rağbet göstererek
eserler kaleme almıştır. Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda Türk
edebiyatında manzum seksen civarında kırk hadis yazıldığı tespit edilmiştir.
Bu eserlerden biri de Mehmed Bosnevî tarafından kaleme alınan Manzum
Kırk Hadis Tercümesi’dir. Şimdilik bilinen tek nüshası Bratislava
Üniversitesi Kütüphanesi Tükçe Yazmaları arasında 399 numaralı risale
mecmuasının içinde yer alan bu eser, manzum-mensur karışık bir
mukaddime ile başlamaktadır. Şair, eserinde seçtiği hadislerin ravi
zincirlerini ve bu hadisleri niçin seçtiğini belirtmeden kırk adet hadisi birer
beyit ile Türkçeye tercüme etmiştir. Bu çalışmada öncelikle kırk hadis türü
ile ilgili kısaca bilgi verilmiş, ardından Mehmed Bosnevî’nin Manzum Kırk
Hadis Tercümesi’nin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak eserin
çeviri yazılı metnine yer verilmiştir.
Description
Keywords
Manzum Kırk Hadis Tercümesi, Mehmed Bosnevî, Hadis