İbn Herme ve şiirleri

Abstract

Bu çalışmada hicrî II. yüzyılda, Emevîler'in son dönemi ile Abbâsîler'in ilk dönemine tanıklık eden muhadramü'd-devleteyn şairlerinden İbn Herme'nin hayatı ile şiirlerinin muhteva ve şekil özellikleri incelenmiştir. Çalışma, bir giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde şairin edebî şahsiyetini ve şiir anlayışını daha isabetli bir şekilde değerlendirebilmek amacıyla, yaşadığı dönemin siyasi, sosyal ve edebî yapısı genel hatlarıyla ele alınarak İbn Herme'nin muâsırları arasındaki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Birinci bölümde İbn Herme'nin hayatı, şairliği ve şiirlerinin dilciler nezdindeki istişhâd değeri üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda İbn Herme'nin Basra ve Kûfe dil âlimleri nazarında önemli bir otorite olduğu ve Asmaî gibi önde gelen dilciler tarafından istişhâdın sınırını belirleyen son şair olarak kabul edildiği tespit edilmiştir. İkinci bölümde ise İbn Herme'nin şiirleri muhteva açısından tahlil edilerek konularına göre tematik bir tasnife tabi tutulmuştur. Üçüncü ve son bölümde ise İbn Herme'nin şiirleri şekil ve üslup bakımından ele alınmıştır. Bu çerçevede şiirlerin kaside yapıları, şairin kelime tercihleri, cümle yapıları ve kullandığı edebî sanatlar belirlenerek İbn Herme'nin şiirlerinin edebî değeri tespit edilmeye çalışılmıştır.