İlave çalışan etkisi: Türkiye incelemesi

Abstract

İlave çalışan etkisi; olağan durumda işgücüne dahil olmayan bireylerin olumsuz ekonomik koşullar nedeniyle ani bir şekilde işgücüne giriş yapması olarak tanımlanmaktadır. Hane gelirinde meydana gelen öngörülemeyen düşüşler; işgücü dışında konumlanan bireyleri, gelir kayıplarını telafi etmek üzere, işgücü piyasasına yöneltmektedir. Kısaca ifade etmek gerekirse; ilave işgücü etkisini açığa çıkaran temel mekanizma, olumsuz ekonomik koşullara maruz kalan hane fertlerinin hane refahını muhafaza etmek üzere işgücü arzını artırmasıdır. İlave çalışan etkisi özellikle işsizlik sorununun sıklaştığı kriz dönemlerinde daha belirgin bir şekilde gözlemlenmektedir. Bu hassas dönemlerde işgücüne katılım oranlarının ilave çalışan girişleriyle beraber olağan gelişim patikalarından sapması, işsizlik ve istihdam oranları gibi diğer temel işgücü göstergelerinden anlamlı sonuçlar çıkarılmasını zorlaştırabilmektedir. Türkiye'de birey düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı ve belirgin boyutta bir ilave çalışan etkisinin varlığını tespit etmekle beraber, bu etkinin işgücüne konu olan nüfusun mukayeseli olarak oldukça sınırlı bir kesimi üzerinde vuku bulması nedeniyle, temel işgücü göstergeleri üzerinde kayda değer düzeyde bir ek baskı yaratmadığını ortaya koymaktadır.