Arpa (Hordeum vulgare L.) genotiplerinde tane kantitatif ve kalitatif özelliklerindeki varyasyonun görüntü analizi ile belirlenmesi
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Arpa (Hordeum vulgare L.) dünya genelinde en çok ekilen dördüncü tahıl olup, %60-70'i hayvan beslemede, %20-30'u ise malt ve içki sanayinde kullanılmaktadır. Tahıllarda tane iriliği, verim ve pazar değeri açısından kritik bir faktör olup, genetik yapı ve çevresel faktörler tarafından belirlenir. Bu çalışmada, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Osman Tosun Gen Bankası'nda bulunan arpa köy çeşitleri arasında tane özelliklerindeki farklılıklar, standart analiz yöntemleri ve görüntü işleme teknikleriyle belirlenmiştir. Araştırmada, 51 iki ve altı sıralı arpa köy çeşidi (toplam 102 genotip) ile üç iki sıralı ve üç altı sıralı kontrol çeşitleri kullanılmıştır. Tane analizleri, 2021-2023 dönemlerinde yürütülen sulama denemelerinden elde edilen taneler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Elek analizi, bin tane ağırlığı ve GrainScan kullanılarak tane alanı, çevre uzunluğu, tane çapı ve renk değerleri belirlenmiştir. İki sıralı arpa kontrol çeşitlerinde dolgun tane (>2,5 mm) oranı %95 olarak bulunmuş, 11 genotipin benzer büyüklüğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Altı sıralı arpa kontrol çeşitlerinde dolgun tane oranı %63-81 arasında değişirken, 31 genotip daha yüksek oran göstermiştir. İki sıralı arpa genotiplerinde bin tane ağırlığı 46,15-64,60 g arasında, altı sıralı arpalarda ise 35,80-58,61 g arasında değişmiştir. GrainScan analizinde, iri (>2,8 mm) ve yüksek bin tane ağırlığına sahip taneler ile iki sıralı arpalarda tane çapı ve tane alanı, altı sıralı arpalarda ise tane alanı, çevresi ve uzunluğu arasında sıkı bir korelasyon bulunmuştur. Sonuç olarak, arpa genotipleri arasında tane iriliği açısından geniş bir varyasyon olduğu ve görüntü işleme tekniklerinin bu farklılıkları belirlemede etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Description
Keywords
arpa, köy çeşidi, verim öğresi