Polifonik Üslupta Bir Köy Destanı: Taş Taş Üstünde
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Polonya edebiyatında köy akımının önemli örneklerinden birini oluşturan, Wiesław
Myśliwski'nin Taş Taş Üstünde (Kamień na kamieniu) başlıklı romanı, Polonya köy
yaşamına tutulan bir ayna gibidir. Yazarın günlük köy yaşamına detaylıca değinmesi,
doğanın köy yaşamı üzerindeki etkisini ele alması, köy gelenekleri ve ritüellerini
yansıtması ve köylünün inanç konusundaki eğilimlerini ortaya koyması bağlamında,
yapıt bazı edebiyat eleştirmenleri tarafından bir köy destanı olarak adlandırılır. Bu
açıdan da Polonya edebiyatında köy sorunsalını en iyi şekilde yansıtan Nobelli yazar
Władysław Reymont'un Köylüler (Chłopi) adlı romanıyla benzerlik gösterir. Destansı
özellikleri aynı zamanda onu Adam Mickiewicz'in Bay Tadeusz (Pan Tadeusz) başlıklı
epik manzumesine da yaklaştırır. Bu iki yapıt da Polanya edebiyatı için oldukça önemli,
mihenk taşı kabul edilen yapıtlardandır.
Romanın destan türüne yakıştırılmasındaki önemli nedenlerden biri de üslubudur.
Başkahraman Szymon Pietruszka'nın dilinden bir monolog biçiminde anlatılan olaylarda,
bilinç akışı ve iç monolog teknikleri kullanılarak üç kuşak geriye dek uzanılır. Bu
yöntemler sayesinde de Polonya siyasi tarihindeki önemli dönüm noktalarına değinilir.
Ayrıca okur Polonya köyünde zaman içerisinde yaşanan değişimlere de tanıklık yapmış
olur.
Kronolojik bir sıra olmaksızın, geçmişle şimdinin iç içe geçerek ilerleyen romanın içeriği
Szymon'un köy jargonuyla zenginleşmiş, mizah dolu, ironik ve coşkulu diliyle, gerçekçi ve
hatta natüralist betimlemeleriyle şekillenir. Ayrıca yazar, günlük konuşma tarzını, retorik
bir stille beslemiş, zaman zaman şiirsel betimlemelere yer vermiştir. Felse ve politik
propaganda tonun da içinde bulunduğu bu polifonik üslup, romanın anlatımındaki
zenginliği ortaya koymaktadır.
Description
Keywords
Köy Akımı, Destan, Köy Romanı, Polifonik Üslup