Derlem Temelli Eşdizimlilik Çikariminda Yöntemsel, Anlambilimsel Ve Biçimsözdizimsel Süreçler -Proje Temelli Bir Durum Çalişmasi-
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Derlem temelli anlam gösterimleri, içerisinde önüretimli yapılar, bilişsel şemalar, kültürel
kodlar gibi dinamikleri barındırması nedeniyle biçimsel gösterimlerden farklı olarak tam
otomatik olmaktan çok, doğal dil kullanıcılarının ve alan uzmanlarının yargılarına da
gereksinim duymasından ötürü yarı-otomatik çıkarıma izin veren bir niteliktedir. Bu
çalışmada dilde anlam örüntülerinin ve gösterimlerinin önemli bir bölümünü oluşturan
eşdizimsel yapılanmaların derlem temelli çıkarımı sürecine ilişkin bir durum çalışması
ortaya koymak amaçlanmıştır. Durum çalışmaları bir olguyu, özgül bağlamı içerisinde,
olağan sürecinde, uygulama odaklı sunulan bir gerçeklikle, derinlemesine bir biçimde
ortaya koymayı amaçlayan bir araştırma yöntemidir. Söz konusu çalışma disiplini, konu
alanı ile ilgili gerçekleştirilmesi planlanan araştırmalara, deneyim temelli bir bakış
açısıyla kuramsal çerçeveden uygulama süreçlerine doğru ilerleyen bir perspektif
sunabilmektedir. Bu durum çalışması TÜBİTAK-SOBAG 3501 programı tarafından
desteklenen, dilbilim alanında yürütülen bir araştırma projesi çerçevesinde
yapılandırılmış ve yöntemsel süreç: verisetlerinin oluşturulması, örüntüleme düzlemlerini
özgülleştirme ve veri işleme süreci, istatistiksel süreç, anlambilimsel süreç, biçimsözdizimsel süreç olmak üzere beş farklı boyutta tasarlanmıştır. Çalışmanın temel
motivasyonu, özelde eşdizimlilik çıkarımı, genelde dilsel örüntülerin derlem temelli
betimlenmesi çerçevesinde süreç temelli ve görgül bir izlek ortaya koymaktır. Özellikle
derlem dilbilim ve sözcükanlambilim arakesitinde uygulama ve süreç temelli yetkinlik
kazanmayı planlayan araştırmacılara bütüncül ve disiplinlerarası bir rehber oluşturma
açısından söz konusu çalışmanın önem taşıdığı düşünülmektedir.
Description
Keywords
Derlem, Durum Çalışması, Eşdizimlilik, Anlambilim, Biçimsözdizim