Konulari Bakimindan İran'da Söylenen Farsça Ninniler Üzerine Bir Değerlendirme
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Sözlü edebiyat ürünleri arasında yer alan ninni çocuğun annesinden ilk işittiği kısa, yalın
ve ritimli sözlerdir. Anne, dışarıdan herhangi bir müdahale olmaksızın söylediği bu ritimli
sözler aracılığıyla çocuğu ile ilk dilsel bağı kurmaktadır. Çocuğu uyutmak ve
sakinleştirmek için söylenen bu sözler aynı zamanda bir toplumun dil, kültür ve sosyolojik
özellikleri hakkında bilgi sunmaktadır. Ninniler genellikle anne tarafından icra
edildiğinden kadın, sözlü kültür mirasının nesilden nesile aktarılmasında önemli bir rol
üstlenmektedir. Anne, çocuğu doğduğu andan itibaren onun erken dönem eğitimini
ninniler vasıtasıyla desteklemektedir. Çocuğa yaşadığı çevreyi, dilini, kültürünü, dinini,
inançlarını, ulusal değerlerini tanıtarak onlarla bağ kurmasını ve içselleştirmesini
sağlamada öğrenilmesi kolay ve akılda kalıcılığı yüksek olan ninnilerin etkisi büyüktür.
Aynı zamanda anne kendine has bir üslupla dile getirdiği ninnilerde duygularını,
isteklerini, sıkıntılarını ve beklentilerini iletmektedir. Bu bağlamda ninniler aile yapısının
özelliklerini, aile bireyleri arasındaki ilişkileri, anne ve babanın aile içerisindeki rollerini
ortaya koymaktadır.
Ninniler İran'da halk edebiyatının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Halk edebiyatı
ile ilgilenen İranlı birçok araştırmacı derleme faaliyetlerinde bulunarak ülkenin farklı
bölgelerinden derledikleri ninnilere eserlerinde yer vermişlerdir. Bunun yanı sıra ninninin
tanımı, muhtevası ve işlevi konusunda akademik anlamda birçok çalışma da kaleme
alınmıştır. Bu çalışmada İran'da ninni konusunda yapılan tanımlamalar ve İran halk
edebiyatında ninnilerin yeri ve önemi hakkında genel bilgiler verildikten sonra
araştırmacıların İran'ın Turbet Cam, Turbet Haydariye, Tahran, Bircend, Kirman, Haf,
Meşhed, Şehmirzâd, Şuşter, Koçan, Zabul, Kazerun ve Şiraz şehirlerinden derlediği ninni
örnekleri yapı ve konu bakımından değerlendirilecektir.
Description
Keywords
Çocuk, Ninni, Halk Edebiyatı, İran