Cilt:13 Sayı:02 (2021)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Siborg’lar, Yoldaş Türler ve Başka Yerler: Haraway’ın Spekülatif Masallaştırmalarında Dönüşüm Arayışı(Ankara Üniversitesi, 2021) Öztan, Ece; Other; OtherBu yazı feminizm, ütopyalar, insan sonrası ve toplumsal cinsiyet sonrası bir özne arayışına ilişkin düşünsel bir patikanın izini sürmeye çalışıyor. Donna Haraway’ın Siborg Manifestosu’ndan Chutulasen’e uzanan yolda geliştirdiği figürlerin, pandeminin orta yerinde iyi bir hayat tahayyülüne ilişkin olanaklarına değiniyor. Bu çerçevede, doğa/kültür, biyolojik-teknolojik, fiziksel olan olmayan, insan-hayvan ikilemine düşmeden özcü olmayan bir öznelliğin tanımlanması konusunda Haraway’ın sunduğu çerçeveyi gözden geçiriyor. Siborg Manifestosu’ndan itibaren Haraway’ın önümüze koyduğu siborg, yoldaş türler, spekülatif masallaştırmalar, Khtulusen gibi figür ve nosyonlara; ekolojik yıkım, pandemi, derinleşen eşitsizlikler içerisinden bakmaya çalışıyor.Item Hassas Gruplarla Sahada Çalışmak: Şehit Anneleri ile Görüşme Deneyimleri(Ankara Üniversitesi, 2021) Gedik, Esra; Other; OtherBu çalışmada amacım saha çalışması sırasında karşılaştığım sorunlar ve araştırmam sırasında ve sonrasında edindiğim deneyimler ışığında kadın bir araştırmacı olarak hassas gruplarla alan araştırması nasıl yapılır göstermektir. Bu amaçla yüksek lisans tez araştırmam için görüşme yaptığım “şehit anneleri” ile olan deneyimlerimi farklı başlıklar altında toplayarak analiz ettim. Bu analiz sonucunda içerlikli ve dışarlıklı olmak konumlarının sabit konumlar olmadığını, araştırmanın gidişatına göre sürekli değişebileceğini, erkek yoğun ortamlarda kadın bir araştırmacı olarak araştıran ile araştırılan arasındaki güç ilişkilerinin nasıl kurulduğunu, araştırılan ve araştırmacı arasında güven ilişkisi kurmanın alan araştırması için en önemli unsur olduğunu kanıtlamaya çalıştım ve duygusal olarak yoğun geçen görüşmelerde araştırmacının kendini yeniden konumlandırmak için yapması gerekenlerin ne olduğunu gösterdim.Item Akışkan Kırılganlıklar Ekseninde İranlı Mülteciler: Emek ve Toplumsal Cinsiyet(Ankara Üniversitesi, 2022) Topateş, Alican Kalfa; Other; Otherİçinde bulunduğumuz küresel çağ, çok katmanlı göç süreçleri üretmekte ve mültecilik son zamanlarda en yaygın göç formu olarak dünya gündemindeki yerini almaktadır. Risklerle örülü ve akışkan özellikler gösteren geç kapitalizmin göçmenler için yarattığı çeşitli dezavantajlar, kadın ve LGBTİ bireyler başta olmak üzere mültecileri daha derinden etkilemektedir. Göçün küresel bağlamıyla oluşan yeni toplumsallıklar, bireylerin çalışma ve gündelik yaşamdaki kişisel deneyimlerine sızarak öznelliklerini dönüştürmektedir. Bu araştırma sözü edilen gerçekliklerden yola çıkarak Sara Ahmed’in kırılganlık ve Zygmunt Bauman’ın akışkanlık kavramları ilişkiselliğinde, Denizli’de yaşayan İranlı kadın ve LGBTİ mültecilerin çalışma ve gündelik yaşam pratiklerini analiz etmektedir. Araştırmanın temel iddiası, kırılganlığın ve akışkanlığın birbirlerine eklemlenmesinin, mültecilerin göç, göçmenlik, gündelik yaşam ve mülteci işçi deneyimlerini biçimlendirerek onlara yeni öznellikler kattığıdır. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemiyle 13 İranlı mülteciyle yarı yapılandırılmış, derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Kadın ve LGBTİ mültecilerin hem göç süreçlerinin hem de Denizli’de askıya alınmış yaşamlarının tamamlanmamış, kırılgan ve kopuşlar içeren bir yapıya sahip olduğu bulgulanmıştır.Item Sosyal Sermaye ile Geleceğini Güvence Altına Almak: Türkiye'de Sivil Toplum Kuruluşlarında (STK) Çalışan Suriyeli Mülteci Kadınlar Örneği(Ankara Üniversitesi, 2021) Aydın, Cansu; Other; OtherSosyal sermaye çalışmalarına bir toplumsal cinsiyet perspektifi getirmeyi amaçlayan bu çalışma, Suriyeli mülteci kadınların köprü oluşturan, bağlayıcı ve birleştirici olarak gecen farklı türlerdeki sosyal sermayeleri Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarsındır is bulmak için kullanıp kullanmadığını ve kullanıyorlarsa nasıl kullandıklarını nitel yöntemleri kullanarak incelemektedir. Analiz edilen veriler, Gaziantep’te insani yardım sektöründe çalışan 16 Suriyeli mülteci kadınla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Ayrıca, Suriyeli mültecilere iş bulma amacıyla kurulmuş olan bir sivil toplum kuruluşunun ofis müdürüyle de bir anahtar kişi görüşmesi yapılmıştır. Araştırma sonuçları, Suriyeli kadınların iş bulmak ve sektöre tutunmak için kişisel ve profesyonel bağlantılarını kullandıklarını göstermiştir.Item Harem mi Haram mı? Kadınların Mekânsal Özgürlüğünün Kıskaçları(Ankara Üniversitesi, 2021) Mirioğlu, Güldane; Other; OtherBu çalışmanın amacı cinsiyete dayalı mekânsal sınırları inşa eden çok boyutlu bileşenlerin kesişimselliğini anlamaktır. Çalışmada toplum ile mekân ve beden kesişimselliği, Balıkesir kentinde kadınlara özel bir kafe örneğinde incelenmiştir. Çalışma kapsamında kafenin ilk işletmecisi (K1), kafenin açılışında ona yardımcı olan kadın arkadaşı (K2) ve kafeyi kadınlara özel kına gecesi organizasyon faaliyetlerine yönelik bir işletmeye dönüştüren şimdiki işletmecisi (K3) olmak üzere 3 kişi ile odak grup görüşmesi yapılmıştır. Görüşme, görüşülen kişilerin bilgisi dâhilinde ses kaydına kaydedildi, daha sonra yazıya geçirilerek analiz edilmiştir. Kadınlara özel kafe kadınlar için kamusal mekân kullanımını teşvik amaçlı bir girişim gibi başlasa da söz konusu mekân ayrımı başlı başına kadın kimliğinin mahrem inşasını sürdüren bir pratiktir. Bununla beraber böylesi bir ayrımla kadınları kamusal mekânda bulunmaya teşvik eden bu girişimin bile ataerkil engellerle karşılaşması, kadın bedenin özgürlüğünün adeta bir yengecin kıskacındaymışçasına tutulduğunu göstermektedir. Kentsel mekânda kadın ve erkekleri ayrı tutmaya yönelik bu girişimler kadın bedeninin mahrem inşasını sürdüren dahası güçlendirerek yeniden üreten ideolojik inşalardır. Fakat kentsel mekân, kenti kullanan bireylerin eylemlerinden bağımsız değildir. Bu çalışma örneğinde de kentliler kadınlara özel kafe kullanımını tercih etmeyerek, kent kimliğinin muhafazakâr oluşumunu reddetmişlerdir.Item Halkla İlişkilerdeki “Sosyo-Kültürel Dönüşüm”e Kampanyalar Üzerinden Bakmak: #KıyafetimeKarışma Kampanyası Üzerine Bir İnceleme(Ankara Üniversitesi, 2021) Akçay, Ebru; Other; OtherHalkla ilişkilerdeki “sosyo-kültürel dönüşüm” halkla ilişkilere egemen olan işlevsel ve yönetsel yaklaşımdan teorik ve metodolojik değişime işaret etmektedir. Sosyo-kültürel dönüşüm perspektifi, halkla ilişkilerin toplumsal bir pratik olduğunu öne sürer ve halkla ilişkilerin anlamların üretildiği “etkileşim mevkii” olarak kavramsallaştırılmasını önerir. Halkla ilişkilere yönelik sosyo-kültürel yaklaşımdan yararlanan bu çalışma halkla ilişkilerin geçirdiği dönüşümü kamuların halkla ilişkiler kampanyalarına katılımı bağlamında incelemeyi hedeflemektedir. Bu çerçevede, çalışmada Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun 2017’de kadınların katılımıyla gerçekleştirdiği #KıyafetimeKarışma kampanyası, halkla ilişkilerin geçirdiği dönüşümü örneklendiren bir kampanya olarak vaka incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Kampanyaya ilişkin toplanan verilerin analizi için Linda Hon’un “Halkla İlişkiler ve Dijital Toplumsal Savunuculuk Modeli” başlıklı modeli takip edilmiştir. Çalışma, egemen halkla ilişkiler literatüründeki kamu kavramsallaştırmasının dönüşüme uğradığını ve kamuların kampanyalarda üretilen “anlamın ortak yaratıcıları” olarak tanımlanabileceğini ortaya koymuştur. Bu çerçevede çalışma, kamuların katılımları aracılığıyla gerçekleştirilen halkla ilişkiler kampanyalarının erkek şiddeti gibi toplumsal meseleler hakkında söylemlerin üretildiği, kadın dayanışmasının geliştirildiği ve sürdürülebilir platformların oluşturulduğu “etkileşim mevkileri” oluşturma potansiyeli olduğunu ileri sürmektedir.Item Polisiye edebiyat, queer teori, Pınar Kür, kimliksizleşme, yapıbozum(Ankara Üniversitesi, 2021) Kaya, Meva Demir; Other; OtherKadınlar yakın ilişkilerinde herhangi bir çatışmadan kaçınmak ve ilişkilerini güvenceye almak amacıyla kimi zaman başkalarının istek, ihtiyaç ve beklentilerini kendininkinin önünde tutarak, geride kalarak kendilerini susturmaktadırlar. Bu ilişkisel sürece kadınların sahip oldukları duygu ve düşünceler ile çevresel faktörler eşlik edebilir. Bu araştırmanın amacı genç kadınların kendini susturmalarını iki farklı kentte yaşayan kadınlar üzerinde eğitim düzeyi ve ilişki durumu açısından incelemektir. Araştırma İstanbul ve Erzurum’dan eğitime devam eden ve etmeyen toplam 503 genç kadınla yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacıyla Kendini Susturma Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre kadınlarda kendini susturmanın ele alınan iki kentte yaşıyor olmaya ve eğitim düzeyine göre farklılaştığı bulunmuştur. Kendini susturma düzeyi konusundaki bulgular iki kentte ve farklı eğitim düzeylerinde kendilerini susturma düzeyi arasında bulunan farklar doğrultusunda yorumlanmaktadır. Öte yandan ilişki durumuna göre kendini susturma açısından anlamlı farklar bulunmamıştır. Bulgular kadın araştırmaları birikimi çerçevesinde tartışılmaktadır.Item Pınar Kür’ün Polisiye Üçlemesinde Queer Anlatı Stratejileri(Ankara Üniversitesi, 2021) Özgürbüz, Merve Esra; Other; OtherEril ve mutlak yapısıyla bir baskı unsuruna dönüşen klasik polisiyenin yazınsal yollarla klişe tipler yaratması ve bu tipleri normalleştirmesi, türün queer’leştirilmesine imkân tanımaktadır. Pınar Kür, ataerkil sistemin cinsiyet ve cinsel yönelim farklılıklarına yüklediği eksiklik mantığından kurtulma mücadelesini edebiyat aracılığıyla veren yazarlar arasındadır. Yazarın polisiye roman üçlemesinde, dışlanan kimliklere söz hakkı verilmemesi ve bahsi geçen kimliklerin heteroseksüel erkeğin iktidarında kurgulanan ötekiler olması durumları ile iki kutuplu geleneksel cinsiyet algısı, bir dizi ihlal aracılığıyla yeniden kurularak tipik kurtarıcı ve kurban figürleri reddedilir. Böylelikle cinsel politikanın ürettiği ikilikler itibarsızlaştırılarak insan, cinsiyetlendirilmiş problematik matrisin sabitlediği ve ontolojize ettiği kalıplardan sıyrılıp özgür kılınır, yeni olasılıkların başlangıcıyla ortaya çıkan eşzamanlı keşiflerle kimliksizleştirilir, dışla(n)ma ve bozulmayla hiyerarşik varsayımlar sorgulanır. Öznel ile nesnel arasındaki gerilimi ve özel olma hâlini öne çıkaran eserler; etiketleri kucaklama, reddetme ve kimliksizleştirme ile anlamın öncülü olarak belirlenmiş beden politikalarını çürüten, çelişken kurgularla okuyucuyu anlam krizlerine davet eden yıkıcı ve muhalif metinlerdir. Descartes’çı Kartezyen rasyonalizme direnen üçleme, geleneksel polisiyenin biçim ve içeriğini taklit edip ikili karşıtlıklar üretmeden klasik yapının mantık ve felsefesini yapıbozuma uğratmakta, kimlikleştirmeyen bir yazını hedeflemekte ve polisiyenin kendi parodisini üretme potansiyelini ortaya çıkarmaktadır.Item Kaya, Buzdan Şehir Maketi ve Ev: Selma’nın Ankara’sı Walter Benjamin üzerinden Ankara Romanı Analizi(Ankara Üniversitesi, 2021) Yücesoy, Fikriye; Other; OtherYakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankara (1934) romanında Kurtuluş Savaşı yıllarından başlayarak Cumhuriyet’in kuruluşu ve sonrasına uzanan toplumsal hayatın çalkantılı dönemleri bir kadın kahraman ekseninde anlatılır. Romanın baş kahramanı Selma ile birlikte toplumsal yaşamdaki değişimleri nesneler, imgeler, duygu durumları ve kahramanın kentle ilişkisi üzerinden okuruz. Bu makalede, söz konusu roman Walter Benjamin’in “Mesiyanik güç” olarak adlandırdığı “şimdinin devrimci gücü” olan kurtuluş üzerinden ele alınacaktır. Ankara romanını bu şekilde okumak, “şimdi”nin zamansal bir ifadeden çok duygu durumlarıyla, mevcut koşullarla oluşan bir deneyim atlasına işaret ettiğini ve ilişkisel olduğunu anlamaya imkân vermiştir. Benjamin’in imkânını nesnelerde ve tozlarda bulabildiği o devrimci güç de şimdide var olan potansiyelin eyleme dönüşmesi olarak ele alınmıştır.