Cilt:04 Sayı:02 (2021)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Tebrik / Ahmet ALTAY, Huriye ÇOLAKLAR, Kasım BİNİCİ, Levent KUTLUTÜRK, Özhan SAĞLIK.(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2021) Yılmaz, Burcu; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiItem Türkiye’de Halk Kütüphaneleri İçin Yenilikçi Örgüt Kültürü ve Stratejisi(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2021) Yılmaz, Burcu; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi“Türkiye’de Halk Kütüphaneleri İçin Yenilikçi Örgüt Kültürü ve Stratejisi” adlı kitap 2021 yılında yayınlanmıştır. Odak noktası “halk kütüphanelerinde yenilikçi örgüt kültürü geliştirmek, yaygınlaştırmak ve bu kültürel dokuyu sürekli kılmak” olan kitap, 2021 yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı’nda Prof. Dr. Bülent YILMAZ danışmanlığında gerçekleştirilen “ Türkiye’deki Halk Kütüphanesi Yönetim ve Hizmet Yapısının Yenilikçi Örgüt Kültürü Açısından Değerlendirilmesi” başlıklı doktora tezine dayanmaktadır.Item Arşiv ve Arşivcilik: Kuram, Strateji ve Uygulamalar(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Yılmaz, Burcu; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi“Arşiv ve Arşivcilik: Kuram, Strateji ve Uygulamalar” adlı kitap arşivciliğe dair politikaların geliştirilmesi, temel kavramların yerleşmesi, işlemlerin mesleki standartlar ve uygulamalar doğrultusunda yürütülmesi ve arşivciliğin geleceğine yönelik öngörülerde bulunularak stratejiler belirlenmesi konuları üzerinde durmaktadır. Arşivcilik alanında çalışmalar yürütenlere, arşivciler ve akademisyenler ile bu alanda eğitim gören öğrencilere rehber teşkil etmeyi amaçlayan kitap 6 bölümden oluşmaktadır.Item Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Programı ve Mesleki Uygulamalar(Ankara Üniversitesi Dil ve tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Yılmaz, Burcu; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi“Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Programı ve Mesleki Uygulamalar” başlıklı kitap, tıbbi dokümantasyon alanında yaşanan gelişmeler ve alandaki güncel bilgileri derleyerek okuyucuya sunmaktadır. Tıbbi dokümantasyon ve sekreterlik programı alanında nitelikli öğrencilerin yetişmesine katkıda bulunmayı amaçlayan kitap, üç bölümden ve 18 ayrı çalışmadan oluşmaktadır.Item Yirmi İki Mürekkep Damlası: Osmanlı Sosyal ve Kültür Tarihi Üzerine Sohbetler(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2021) Yılmaz, Burcu; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi“Yirmi İki Mürekkep Damlası: Osmanlı Sosyal ve Kültür Tarihi Üzerine Sohbetler” kitabı Prof. Dr. İsmail E. Erünsal ile gazeteci-yazar Halil Solak’ın yaptığı uzun soluklu röportajlardan oluşan bir nehir söyleşi kitabı olarak yayınlanmıştır. Dr. Erünsal’ın ilmi kariyerini ve yoğunlaştığı konuları merkeze alan kitapta, Dr. Erünsal’ın tecrübeleri ve uzun zamandır kafa yorduğu meseleler okuyucuyla paylaşılmaktadır.Item Arşivler ve Yapay Zekâ(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Öztürk, Hasan; Other; OtherBilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmeler ve buna bağlı olarak kurumlarda üretilen belge hacminin giderek artması, belgelerin yönetilebilirliğini zorlaştırmıştır. Devasa miktarda arşiv belgelerinin arşivlere intikal etmesi, bu noktada ortaya çıkan yönetim sorunu, teknolojinin kullanımı ile kolaylaşmaktadır. Arşivcilikte teknolojinin sağlamış olduğu yararlara, son dönemlerde kullanımı gittikçe yaygınlaşan yapay zekâ uygulamaları da katkıda bulunmaktadır. Günümüzde ve gelecekte arşivlerde yapay zekânın etkili olarak kullanılmasıyla, farklı değişim ve yeniliklerin ortaya çıkması kaçınılmazdır. Yapay zekâ, arşiv iş ve işlemlerin otonom olarak yürütülmesi, personel değişimine bağlı sorunların ortadan kalkması, arşivlere doğru, hızlı ve kolay bir erişim olmak üzere çeşitli yararlar sağlayacaktır. Bu bağlamda çalışmada, betimleme ve belgesel tarama yöntemleri kullanılarak yapay zekânın arşivcilikteki kullanımlarından örnekler sunularak, mesleki değişim noktasında katacağı yenilik ve gelişmelerden bahsedilmektedir. Aynı zamanda konu ile ilgili yeterli Türkçe literatür bulunmamasından dolayı çalışmanın alanyazınına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.Item Öğretim Programlarında Sağlık Okuryazarlığının Yeri: Kütüphanelerin ve Kütüphanecilerin Artan Önemi(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Şenyurt, Özlem; Other; OtherSağlık okuryazarlığı, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için gerekli temel bilgi ve becerilerden oluşmaktadır. Temel sağlık bilgisinin yanında, sağlık bilgi ve becerilerini yaşam boyu kullanabilmeye imkân sağlayacak, sağlık bilgisine erişme, bu bilgileri anlama, değerlendirme ve kullanma, bunun neticesinde doğru kararlar verebilmeyi ifade eder. Sağlık okuryazarlığının sistemli olarak öğrenilmesinde sosyal eğitim içerisinde okullar ve ilgili kurumların yayın ve eğitimleri önemli yer tutmaktadır. Okullar ve ayrılmaz bir parçası olan kütüphaneler bu sorumluluğu almada en yetkin kurumlar olmalıdır. Eğitimi destekler nitelikteki diğer çalışmalar da sağlık okuryazarlığının yaşam boyu geliştirilmesi açısından önemlidir. Çalışmanın amacı, sağlık okuryazarlığı becerilerinin eğitim sistemi içerisinde Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü dersi kapsamında nasıl verildiğini anlamaktır. Çalışmada eğitimde sağlık okuryazarlığına ilişkin literatür değerlendirilmiş olup, öğretim programı ders kitabıyla beraber incelenerek uygulamaya yönelik daha fazla bilgi elde edilmeye çalışılmıştır. Bununla beraber, Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı bünyesinde sağlık eğitimine yönelik gerçekleştirilen çalışmalar da bu kapsamda incelenmiştir. Böylece, sağlık bilgi ve hizmetlerine erişim, sağlık bilgisinin değerlendirilmesi ve sağlık bilgisini kullanabilme alanlarının geliştirilmesi gereken yönler olduğu tespit edilerek önerilerde bulunulmuştur.Item Akademisyenlerin ResearchGate ve Google Scholar Citations Kullanımları: Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümleri Üzerine Bir İnceleme(Ankara Üniversitesi Dil ve tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Işık, Demet; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiAkademik sosyal ağlar bilimsel iletişim sürecinde kendine yer bulan, akademik çalışmaların ve yayınların açık erişim ilkesi doğrultusunda paylaşılmasına ve görünürlüğünün artırılmasına olanak sağlayan, sosyal ağ yapıları ile benzer özellikler taşıyan web siteleridir. 2008 yılında ortaya çıkmaya başlayan akademik sosyal ağlar, araştırmacılar ve akademisyenler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Araştırmalar sonucunda dünyada yaygın olarak kullanıldığı tespit edilen akademik sosyal ağlardan ResearchGate ve akademik profil oluşturmaya izin veren bir platform olan Google Scholar Citations hakkında ayrıntılı bilgilere yer verilen bu çalışmada, Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi alanında çalışan 128 akademisyenin bu ağlardaki profil bilgileri incelenmiştir. Buna göre akademisyenlerin %62,5’inin (n=80) ResearchGate profili ve %72,65’inin (n=93) Google Scholar Citations profili bulunmaktadır. Bu iki ağın ortak göstergeleri olan yayın ve atıf sayısı ile h-indeks değerleri karşılaştırılmıştır. ResearchGate profili bulunan akademisyenlerin ResearchGate’e toplam 1.658 yayın yükledikleri, Google Scholar Citations’a ise 4.071 yayın ekledikleri tespit edilmiştir. Akademisyenlerin ResearchGate’teki yayınlarının toplam atıf sayısı 6.580, Google Scholar Citations’ta ise 22.882’dir. Yayın başına düşen atıf sayısı ResearchGate’te 3,96 iken Google Scholar Citations’ta 5,62’dir. ResearchGate’te akademisyenlerin h-indeks ortalaması 2,83 ve Google Scholar Citations’ta 6,02’dir. ResearchGate atıfları ve Google Scholar Citations atıfları ile her iki platformdaki h-indeks değerleri arasında olumlu yönde anlamlı yüksek düzeyde bir korelasyon tespit edilmiştir. Kapsama alınan platformların Bilgi ve Belge Yönetimi bölümleri akademisyenlerince kullanımlarında üniversitelerine, unvanlarına ve cinsiyetlerine göre farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Item Bilgi Kaynağı ve Bilgiye Erişim Aracı Olarak İnternet Algısı: Kuşaklararası Yaklaşım Farklılığının Karşılaştırılması(Ankara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi, 2022) Akkaya, Mehmet Ali; Other; Otherİnternet, son çeyrek yüzyılın insanlık üzerinde en yaygın ve etkili araçlarından biridir. Bilişim teknolojisi alanında günümüzde de devam eden gelişmelerin yanı sıra insanlar üzerindeki etkisine cazibe, kolaylık, hız gibi yetkinlikleri de ekleyen internet, her geçen gün hemen her alanda asıl güçlerden biri olma rolünün çizgilerini daha belirgin hale getirmektedir. Bir yandan birey için dünyayı daha erişilebilir, bildik ve yakından takip edilebilir hale getiren internet, diğer yandan da bu mecra üzerinden dünyaya sunulabilecek ürün ve hizmetler açısından sürekli bir arzın ilhamıdır. Bilgi dünyasını da doğrudan etkileyen internetin algılanması, yorumlanması, değerlendirilmesi ve önemsenmesi noktasında, kuşaklar arasında derin farklılıklar söz konusudur. Öyle ki, günümüzde geldiğimiz noktada söz konusu farklılıkların gözlemlenebilir ayrımlara dönüşmesi için birkaç yıllık yaş farklılıkları dahi belirleyici olabilmektedir. Bu çalışmada; günümüzde toplumda internetin bilgi kaynağı ve/veya bilgiye erişim aracı olarak nasıl değerlendirildiği ve ne düzeyde kıymetli bulunduğunun seçili örneklem grup üzerinden ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin daha değerli ve internete yüklenen anlamın seyrinin nasıl olduğunun görülebilmesi için örneklem grubunun ebeveyn ve çocuklarının karşılaştırmasının yapılabileceği ailelerden seçilmesine dikkat edilmiş, böylelikle konuya ilişkin kuşaklararası yaklaşım farklılığının da gösterilmesi hedeflenmiştir. Çalışmada; “internetle daha küçük yaşta tanışan, bu deneyimi artan ve zenginleşen her kuşak, internet-bilgi eşleştirmesini daha çok yapmakta ve bilgiye erişim için interneti çok daha yoğun bir biçimde kullanmaktadır” önermesinden yola çıkılmıştır. Çalışma kapsamında, İzmir’in merkez ilçelerinde yaşayan, biri ilkokul, diğeri ortaokul ve üstü öğrencisi iki çocukları olan aileler ve çocukları ile görüşülerek, her bireyin internetin bilgi kaynağı ya da bilgiye erişim aracı olarak değerlendirilmesi noktasındaki düşüncelerinin/algılarının serimlenmesine çalışılmıştır. Betimleme yöntemi ve anket tekniği ile yürütülen çalışmada elde edilen bulgular, internetin bilgi kaynağı ve/veya bilgiye erişim aracı olarak görülmesi açısından, kuşaklara bağlı algı farklılıklarının olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma, ortaya koyduğu veriler üzerinden, ilgili her kuşağın kendi değer yargıları açsından internet-bilgi ilişkisine sorgulayıcı yaklaşımlar geliştirmesine aracılık ettiği ölçüde amacına ulaşmış olacaktır.Item Türkiye’de Halk Kütüphanesi Yönetim ve Hizmet Yapısının Yenilikçi Örgüt Kültürü Açısından Değerlendirilmesi ve Yenilikçi Örgüt Kültürü Stratejisi ve Eylem Planı Önerisi(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Alaca, Erdinç; Other; OtherBu araştırmanın temel amacı, Türkiye’deki il halk kütüphanelerinin mevcut örgüt kültürü yapısını değerlendirerek, yenilikçi yönetim ve hizmet yapısına sahip olunamamasının nedenlerini belirlemek ve bu durumun yenilikçi örgüt kültürü ile ilişkisini ortaya koymaktır. Ayrıca, çalışma bulgularına dayanarak Türkiye için ulusal nitelikte yenilikçi örgüt kültürü strateji eylem planı önerisi geliştirmek de amaçlanmaktadır. Araştırma, Türkiye’deki il halk kütüphanelerinde görev yapan ve Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü mezunu toplam 323 yönetici ve kütüphaneciyi ve Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nde yönetici statüsünde görev yapan yedi yöneticiyi kapsamaktadır. Araştırma örneklemi olasılığa dayalı tabakalı örneklem yöntemine göre basit rastgele biçimde belirlenen 182 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma betimleme yöntemi ile gerçekleştirilmiş, veriler anket ve yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, kütüphanecilerin il halk kütüphanelerinin mevcut yönetim ve hizmet geliştirme yaklaşımlarından memnun olmadıkları, mevcut durumda hiyerarşi kültürünün baskın olduğu ve onun yerine adokrasi/yaratıcı kültürün hedeflendiği/uygun görüldüğü ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada, ayrıca kültürel bir değişimin gerektiği de anlaşılmış olup, bu değişim sürecine temel oluşturabilecek yenilikçi örgüt kültürü stratejisi ve eylem planı önerisi sunulmuştur.Item Osmanlı Devleti'nde Ruhsatsız Kitap Basımı ve Telif Hakkı İhlali Suçları(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Sümbül, Sinan; Other; OtherBu makalede, güncel sorunlardan biri olan telif hakkı ihlallerinin, Osmanlı Devleti’ndeki tarihi örnekleri incelenmiştir. Makalede amaç, telif hakkı sorununu arşiv belgeleri üzerinden inceleyerek konunun tarihi seyrini ortaya çıkarmak ve telif hakkı ihlallerinin çözümü konusunda yapılan uygulamaları değerlendirmektir. Üretilen bir eser üzerinde onu üretenin sahip olduğu hakları ifade eden telif hakları kavramı, yazının icadı ile ortaya çıkmıştır. Ancak matbaanın icadı, ruhsatsız kitap basımına imkân vererek telif hakkı ihlallerinin yaşanmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu bakımdan konuyla ilgili birincil kaynaklar olan arşiv belgelerinde ruhsatsız kitap basımına ilişkin örnekler incelenmiştir. Çalışmada, arşiv belgeleri üzerinden yapılacak değerlendirmelerin Osmanlı Devleti’nde telif hakkı ihlalleri konusunda yeni bilgiler ortaya çıkaracağı ve yeni bakış açılarının geliştirilmesine katkı sağlayacağı hipotezi benimsenmiştir. Makale hazırlanırken, tarihsel yöntem ile belgesel tarama tekniği kullanılmıştır. Arşiv belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda, Osmanlı Devleti’nde ruhsatsız kitap basımının ve telif hakkı ihlallerinin sıklıkla yaşandığı ortaya çıkarılmıştır.Item Müze Eğitiminde Yapay Zekanın İleriye Dönük Avantajları(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2021) İlhan, Ayşe; Güzel Sanatlar; Eğitim Bilimleri FakültesiMüzelerin ayakta kalmasını sağlayan yalnızca sergilenen nesnelerinin çeşitliliği değil bu nesnelere ilişkin bilginin aktarılmasında kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemlerde amaç, müze eserlerinin geleceğe doğru ve etkili biçimde aktarılmasıdır. Müzeler çok sayıda kültürel değere ev sahipliği yaparken aynı zamanda bu değerler hakkında bilgi aktarım yöntemlerini nitelikli ve evrensel hale getirmeyi hedeflemektedirler. Yirmibirinci yüzyılın müze ziyaretçi profilinin algısının teknolojiyle şekillenmiş olması sebebiyle müze deneyimine dair beklentisi de artmıştır. Çağdaş müzecilik anlayışıyla birlikte gelişen ve ziyaretçilere yaşam boyu öğrenme deneyimi sağlayan müze eğitimi alanı, bilgi aktarımı konusunda önemli bir role sahiptir. Bu yüzden gelişen teknolojilerin müze eğitiminde kullanılması, müze ziyaretçileri için yararlı olabilir. Bu çalışma, yirmibirinci yüzyılın en önemli teknolojik gelişmesi olduğu düşünülen yapay zekânın müze eğitimi alanında kullanılması ve bu doğrultuda sergi nesnelerine ilişkin bilginin en etkili biçimde aktarılmasını hedefleyen yeni bir yöntem önerisi sunmaktadır.Item Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü Öğrencilerinin Oyunlaştırmaya Yönelik Algı ve Motivasyonunun Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2021) Soylu, Demet; Other; OtherOyunlaştırma, dijital çağın yenilikçi eğitim metodolojilerinden biridir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle birlikte farklı disiplinlerde kullanılmaya başlanan oyunlaştırmayla, ciddi olan, yeterince eğlenceli olmayan içeriklerin oyunsu bir tasarım ile hedef gruba iletilmesi amaçlamaktadır. Günümüzde, Z kuşağının değişen öğrenme davranışlarına uygun öğrenme ortamları ve müfredat içeriği tasarlanması da gerekli hale gelmiştir. Bu noktada da oyunlaştırma kilit bir araçtır. Başarılı ve etkin oyunlaştırılmış tasarımların yapılabilmesi için hedef grubun beklenti ve fikirlerini dikkate almak önemlidir. Öğrencilerin beklentilerini karşılayan öğrenme ortamlarında öğrencinin motivasyonu yükselecektir ve bu şekilde de yüksek performans göstermesi mümkün hâle gelecektir. Bu çalışma, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü 2. sınıf öğrencilerinin oyunlaştırmaya yönelik algı ve motivasyonunu ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada betimleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında “Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemi lisans öğrencilerinin oyunlaştırmaya yönelik algı ve motivasyonu nedir?” sorusuna yanıt aranmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında beş bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Araştırma evrenini 337 öğrenci oluşturmaktadır. Anket 43 öğrenciye uygulanmıştır. Çalışma sonucunda öğrencilerin çoğunluğunun oyunlaştırmaya yönelik olumlu bir algı ve tutuma sahip olduğu ve derslerin oyunlaştırılmasını istedikleri tespit edilmiştir.Item Editörden... / Küreselleşen Veri ve Bilgiyi Anlamak(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 2022) Özdemirci, Fahrettin; Bilgi ve Belge Yönetimi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiBilgi, düşüncelerin duygularla işlendiği bir sanat ürünü olarak varlık bulur dünyamızda, çağımızda; bu sanat ürününden mahrum kalmamak gerekir. Günümüzde dünya baş edebileceğinden daha fazla bilgiyle karşı karşıyadır. Bilgi yönetilemez ise ya da bilginin yönetilebilmesi için gerekli teknik altyapı sağlanamazsa ve yeterli bilgi yöneticisi yetiştirilemez ise dünya bilgi bolluğu içinde cehaletten boğulacaktır.