Sayı:46 (2023)

Permanent URI for this collection

https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/91943

Browse

Browsing Sayı:46 (2023) by Subject "Antropoloji"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    Antropoloji tarihçesi: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi özelinde fizik antropolojiden sosyal antropolojiye geçiş
    (Ankara Üniversitesi, 2024) Bulut, Meryem
    Antropolojinin tarihçesi ve Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi’nde sosyal antropoloji anabilim dalının gelişiminin ele alındığı bu makalede, küresel perspektiften antropolojinin gelişimi; Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi’nde antropoloji bölümünün kurulmasıyla birlikte fizik antropolojiden sosyal antropolojiye uzanan evrede öne çıkan araştırmalar ile hocalarımızın çalışmalarından hareketle antropoloji ve sosyal antropolojinin kısa bir tarihçesi yazılmıştır. Sosyal antropoloji on dokuzuncu yüzyılın sonunda, “yabanıl”, “uzak” ve “öteki” olarak tanımlanan toplulukları anlamaya yorumlamaya çalışır. Dolayısıyla sosyal antropolojinin köklerinin İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa’dan atıldığı ve modern olarak tanımlanan dünyanın ilgisi ve gereksinimleri doğrultusunda şekillendiği görülür. Türkiye’de de akademik anlamda gerçekleştirilen antropolojik araştırmalar, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatı ile 1925 yılında, Türk Antropoloji Enstitüsü’nün İstanbul Darülfünun-u Tıp Fakültesi’nde kurulması ile başlamıştır. Antropolojinin Türkiye’de bilimsel olarak ele alındığı ilk yıllarda araştırmacılar daha çok fizik antropoloji çalışmaları üzerinde yoğunlaşmış olsalar da bu durum ilerleyen zaman içinde değişime uğramıştır. Sosyal antropolojik çalışmaların sistematik bir biçimde ele alınması 1940’lı yıllarda başlamıştır ve bu araştırmaların büyük bir çoğunluğu Türkiye’nin kırsal bölgelerinde gerçekleştirilen alan araştırmalarından oluşmuştur. Bu makalede tarihsel süreçte sosyal antropolojinin kabul edilmesine, günümüze kadar gelme sürecine, Türkiye’de sosyal antropolojinin gelişimi ve fizik antropolojiden sosyal antropolojiye geçiş bağlamında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi antropoloji bölümünün çeşitli gelişim aşamalarını işaret eden önemli çalışmalara ve bu çalışmaları gerçekleştiren akademisyenlere değinilmektedir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Yüz yaşında bir ülke, altmış yaşında bir dergi: 1963’ten 2023’e Antropoloji’nin tarihçesi ve bibliyometrik bir inceleme denemesi
    (Ankara Üniversitesi, 2023) Mutlu, Hakan
    Türkiye Cumhuriyeti’nin bilimsel antropolojik birikimini neredeyse bir asır boyunca iki dergi üstlenmiştir denebilir: 1925-1939 seneleri arasında yayımlanan Türk Antropoloji Mecmuası ve onun halefi olup 1963’ten günümüze yayın hayatına devam eden Antropoloji -ya da yanlış bilinen adıyla Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi. Son yıllarda İstanbul Üniversitesi Antropoloji Bölümü’nün ve Antropoloji Derneği’nin yeni dergilerinin yayıma başlamasıyla Antropoloji’nin bu nevi şahsına münhasır özelliği yavaş yavaş yitse de tarihsel birikimi ve akademik -ve hatta politik- tartışmalara dahi konu olmuş geçmişi, dergiyi hâlâ Türkiye Antropolojisi’nin sancak gemisi olarak addetmeye yetiyor. Bu çalışmayla, başta derginin, sonraysa disiplinin Türkiye’deki mâkus kayıt geleneği bağlamında eksikliği çekilen kurumsal tarih yazınına -küçük de olsa- bir not düşmeyi amaçlıyorum. Bu amaç doğrultusunda dergideki eserlerin sayı ve türleri, yazıların yıllara ve yazar ilişkilerine göre dağılımı, anahtar kelime, konu ve yazar dağılımları, yazarların kendine ve dergiye olanlar ile alan dergilerine atıfları ve son olarak yazıların fonlanma bilgileri inceliyorum. Sonuç olarak Antropoloji’nin çok geniş yelpazede bir okuyucuya hitap ettiğini, çok çeşitli alan ve akademik arka planlardan yazarları kendine çektiğini ve bahsi geçen yeni dergilere rağmen Türkiye antropolojisindeki önemi ve geniş etkisini naçizane fakat manidar biçimde ortaya koyuyorum.