Bilgi ve Belge Yönetimi Çalışanlarının Periyodik Sağlık Muayenesi Takip Süreçlerinin Değerlendirilmesi
| dc.contributor.author | Dönmez, Ayşegül | |
| dc.contributor.author | Güneş, Güssün | |
| dc.contributor.department | Other | tr_TR |
| dc.contributor.faculty | Other | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2021-10-21T11:59:07Z | |
| dc.date.available | 2021-10-21T11:59:07Z | |
| dc.date.issued | 2020-06-30 | |
| dc.description.abstract | Henüz bir hastalık belirtisi göstermeyen sağlıklı kişilerin, tarama, muayene ve laboratuvar testleri ile danışmanlık ve sağlık okuryazarlığı eğitimi yoluyla, sağlıklarının korunmasına katkıda bulunmak amacıyla yapılan ve düzenli bir sağlık kontrolü olan Periyodik Sağlık Muayenesi (PSM), bireylerde sağlık risk faktörlerinin belirlenmesi ve tedavi edilebilir hastalıkların erken evrede teşhisi ile hastalık oranlarının azaltılmasını ifade etmektedir. Türkiye’de PSM Aile Hekimliği hizmetinin görevleri arasında olup, ülkemizde gerek PSM ile yapılan çalışmalar ve gerekse BBY çalışanlarının sağlık durumlarını değerlendirmeleri ve koruyucu sağlık uygulamaları ile ilgili bilgilerini gösteren bilimsel çalışmalar açısından oldukça kısıtlı ya da yetersizdir. Bu araştırmanın amacı, “Aile Hekimliği Uygulamasında Önerilen Periyodik Sağlık Muayeneleri ve Tarama Testleri” kılavuzundan yararlanılarak oluşturulan anket soruları ile 18-65 yaş arası Bilgi ve Belge Yönetimi çalışanlarının periyodik muayenelerini nasıl takip ettiklerini değerlendirmektir. Çalışmanın araştırma türü kesitsel tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini, Türkiye’deki bilgi ve belge merkezi çalışanları oluşturmaktadır. Veri toplama aşamasında, 25 Şubat- 30 Nisan 2019 tarihleri arasında örneklemi 693 olan bilgi ve belge merkezi çalışanı anket formunun tamamını yanıtlamıştır. Katılımcıların unvanları akademik personel, arşiv destek elemanı, arşiv sorumlusu, arşiv uzman ve uzman yardımcısı, kütüphane yöneticisi (daire başkanı, müdür, direktör) kütüphaneci ve memur olup, çalıştıkları kurumlar halk ve belediye kütüphaneleri, üniversite kütüphaneleri, okul kütüphaneleri ile diğer kamu ve özel kurumlara ait kütüphaneler ve arşivlerdir. Elde edilen verilerin dağılımına uygun olarak demografik özellikler, çalışanların ailede ve kendilerindeki kanser ve kronik hastalık durumu, çalışanın PSM farkındalığı ve PSM Takip Bilgi Sistemi açısından vermiş oldukları yanıtlar, istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. SPPS istatistik programında frekans dağılımları, bağıntı analizleri ve tanımlayıcı analizleri yapılmış, sonuçlar p<.05 anlamlılık düzeyine göre değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulguları, BBY çalışanlarının periyodik muayeneler ile ilgili farkındalığını ortaya koymuştur. Kronik, hastalıkların ve kanserin erken teşhisinde önemli etkisi olan periyodik muayeneleri takip etmeyenlerin takip etmeme sebepleri değerlendirilmiştir. Ayrıca bu konudaki farkındalıklarını arttırmak ve periyodik olarak yaptırmaları gereken muayene ve sağlık taramalarını takip etmelerini sağlamak için izlenmesi gereken politikalara yönelik veriler toplanmıştır. Araştırma sonuçları BBY çalışanlarının Periyodik Sağlık Muayene farkındalıklarının yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır. BBY çalışanlarının %80,5’i Türkiye’de uygulanan Periyodik Sağlık Muayeneleri (PSM) öneri rehberi hakkında bilgi sahibi değildir. %68,1’i takip etmeleri gereken muayene ve tetkikleri bilmemekte ve %76,8’i takip etmeleri gereken muayene ve tetkikleri düzenli olarak yaptırmamaktadır. Bu çalışmada elde edilen verilerde BBY çalışanlarının PSM bilgi seviyelerinin yeterli olmadığı, PSM takip sürecini bilmedikleri ve bu konuda yeterli sağlık okuryazarlık bilgisine sahip olmadıkları görülmüştür. Bu çalışma ile BBY çalışanlarının periyodik olarak takip etmeleri gerekli sağlık muayenelerini takip edebilmelerine yönelik sağlık okuryazarlıklarının arttırılması, yaşam kalitelerinin yükseltilmesi, koruyucu sağlık hizmetlerinden etkin şekilde yararlanabilmeleri hususunda politika belirlenmesi konusunda öncülük edilmesi hedeflenmektedir. | tr_TR |
| dc.description.index | Trdizin | tr_TR |
| dc.identifier.endpage | 50 | tr_TR |
| dc.identifier.issn/e-issn | 2636-8544 | |
| dc.identifier.issue | 3 | tr_TR |
| dc.identifier.startpage | 1 | tr_TR |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.33721/by.676358 | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/75632 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Ankara Üniversitesi | tr_TR |
| dc.relation.ispartofseries | 64; | |
| dc.relation.isversionof | 10.33721/by.676358 | tr_TR |
| dc.relation.journal | Bilgi Yönetimi | tr_TR |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Uluslararası Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarı | tr_TR |
| dc.subject | Periyodik Sağlık Muayenesi | tr_TR |
| dc.subject | Bilgi ve Belge Yönetimi | tr_TR |
| dc.subject | Çalışan Sağlığı | tr_TR |
| dc.title | Bilgi ve Belge Yönetimi Çalışanlarının Periyodik Sağlık Muayenesi Takip Süreçlerinin Değerlendirilmesi | tr_TR |
| dc.type | Article | tr_TR |