Tanzimat Fermani’nin İtalya’daki Yankilari: "Gazzetta Piemontese" Örneği
No Thumbnail Available
Date
2024
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Gülhane Hatt-ı Hümayunu veya Tanzimat Fermanı, Sultan Abdülmecid (1839-1861)
adına 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı'nda, Osmanlı Hariciye Nazırı Mustafa Reşit
Paşa tarafından, yerli ve yabancı konuklar huzurunda ilan edilerek Osmanlı tebaası ve
Avrupa kamuoyuna duyurulmuştur. Tanzimat Fermanı, yasal olarak bütün Osmanlı
vatandaşlarının can, mal ve namus güvenliğini teminat altına almış ve resmi olarak
Tanzimat Dönemi'ni (1839-1876) başlatmıştır. Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa'nın
okuduğu Tanzimat Fermanı'nın Fransızca tercümesi, İstanbul'da görev yapan Avrupa
devletlerinin diplomatik temsilciliklerine de iletilmiştir. Bu temsilciler arasında bulunan
Sardinya Krallığı Maslahatgüzarı Marki Domenico Pareto ise Tanzimat Fermanı'nın bu
Fransızca tercümesini Sardinya Dışişleri Bakanı Clemente Solaro della Margherita'ya
göndermiştir. İlan edildikten kısa bir süre sonra Tanzimat Fermanı'nın İtalyancaya
yapılan çevirisi de Sardinya Krallığı'nın popüler bir haber kaynağı olan Gazzetta
Piemontese'nin 27 Kasım 1839 tarihli nüshasının ilk sayfasında yayımlanmıştır. Bu
makale, Gülhane Hatt-ı Hümayunu veya Tanzimat Fermanı'nın İtalyanca tercümesinin
Torino Devlet Arşivi'nde bulunan belgeler aracılığıyla tam metnini sunmayı ve Sardinyalı
diplomatların bu ferman hakkındaki görüşlerini anlamayı amaçlamaktadır. Ferman'ın
İtalyanca olarak yayımlanması, Sardinya Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında
pekiştirilmekte olan diplomatik ilişkilerin bir kanıtı olduğu gibi Tanzimat'ın erken
döneminde iki devlet arasında örülecek ilişkilerin bir belirtisi olarak görülebilir. Nitekim bu
diplomatik ilişkiler 1855 yılında Sardinya Krallığı'nın Kırım Savaşı'na Osmanlı
İmparatorluğu'nun yanında katılmasıyla askeri bir ittifak haline gelerek doruğa
ulaşmıştır.
Description
Keywords
Gülhane Hatt-ı Hümayunu, Tanzimat, Torino Devlet Arşivi, İtalyanca