17. Yüzyılda Konya'da Kadınların Geçim Kaygısı: Nafaka
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Evlilik bağı ve sonrasında meydana gelen birtakım durumlar, eşler arasında çeşitli
hukukî meseleleri gündeme getirmektedir. Bunların başında hiç kuşkusuz, ekonomik yeterliliği
olsun veya olmasın özellikle kadınlar için, geçim kaygısı gelmektedir. Bu bağlamda
değerlendirilen ve maddî ve manevî pekçok gereksinimi kapsayan nafaka; İslâm hukukunda
erkeğin sorumluluğundadır. Erkeğin maddî durumunun ancak nafakanın miktarı ve ödenme
şeklinde belirleyici olduğu da bilinmektedir. Örften beslenmesinin yanında temelde İslâm
hukuku kaidelerinin ve özelde Hanefî mezhebi içtihatlarının uygulandığı Osmanlı Devleti şer‘î
mahkemeleri, tuttukları kayıtlar yoluyla eşler arasındaki hukukî konuların seyrini takip
etmeye imkan sağlamaları açısından önemlidir. Bu mahkemelerde görülen davalar arasında yer
alan ve boşanma, ölüm yahut gaiplik gibi nedenlerle ortaya çıkan erkeğin nafaka temin
edememesi durumu ise kadınların geçim kaygılarını mahkemeye taşıyabilmelerini göstermesi
bakımından dikkate değerdir. Bu çalışmada; 17. yüzyıla ait Konya Şer‘iye Sicillerinde
bulunan nafaka kayıtları, türlü boyutları ile ele alınmıştır. Söz konusu dönemde Konya'da
kadınların gerek kendileri gerek velayeti veya vesayeti hasebiyle çocuklar için; eski eşlerinden ya
da gaip veya merhum eşlerinin nafaka temini hususunda tayin edilen vekil/kefillerinden
nafaka talepleri, asaleten veya vekaleten yaptıkları başvurular üzerinden incelenmiştir
Description
Keywords
Evlilik, Nafaka, Osmanlı Devleti, 17. Yüzyıl