Türkçe sözlükte sesbilimsel sunulum üzerine sözlüksel tabanlı bir öneri

dc.contributor.authorUzun, İpek Pınar
dc.contributor.departmentDilbilimitr_TR
dc.contributor.facultyDil ve Tarih-Coğrafya Fakültesitr_TR
dc.date.accessioned2021-11-02T07:21:46Z
dc.date.available2021-11-02T07:21:46Z
dc.date.issued2019
dc.description.abstractKurallar ve türetimler çerçevesinde oluşturulan Sözlüksel Sesbilim Kuramı, sözcükleri dilin sesbilimsel ve biçimbilimsel düzlemlerinde incelemektedir. Kiparsky (1982), Rubach (1981, 2008), Mohanan (1982) ve Oostendorp (2005) olmak üzere alanyazında pek çok araştırmacı tarafından çalışılan Sözlüksel Sesbilim Kuramı’nda sözcüklerin kullanımları için gerekli olan kuralların, sözlüksel ve sözlüksel-ötesi olmak üzere iki düzlemde uygulandığı görüşünü kabul edilmektedir. Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda bu araştırmada, Türk Dil Kurumu’nda (TDK) yayınlanan Türkçe Sözlük (2011)’den yararlanarak, Sözlüksel Sesbilim Kuramının verileri çerçevesinde, bir sözlükte sesbilimsel öğelerin nasıl sunulması gerektiği üzerine yeni bir model önerisi sunulması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu Türkçenin ses dizgesinde etkin rol oynayan /b/, /c/, /ç/, /g/, /h/, /k/, /l/, /n/, /p/, /r/, /t/, /v/, /y/, /z/ ünsüzleriyle; /a/, /e/, /ı/, /i/, /o/, /u/ ünlüleri ve <ğ> yazıbiriminin ses çevresinde bulunan örnekler oluşturmaktadır. Ad ve eylem kategorilerindeki temsil örneklerini oluşturan her bir madde başı, Türkçe Sözlük (2011)’de seslem başı, seslem ortası ve seslem sonu konumlarına göre sesbilimsel gözlem tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular, Türkçe Sözlük’te, söyleyiş özelliklerini gösteren sesbilim abecesi, ikili ünlü kayması (örneğin tavuk, şair vs.), <ğ> yazıbiriminin sesbilimsel işlevleri (oğul, iğde, eğer, uğur, vs.), /ı/ sesinin üçlü ünlü kayması (triftong) oluşturması (yığıl, vs.), /h/ ünsüzün içseste yitirilmesi (yemekhane vs.) ve seslem sayısı ve konumu bilgileri gibi pek çok sesbilimsel özelliğe ait bilginin sözlükte yer almadığını ortaya koymuştur.tr_TR
dc.description.indexTrdizintr_TR
dc.identifier.issue2tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/75826
dc.identifier.volume170tr_TR
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherAnkara Üniversitesi Tömertr_TR
dc.relation.journalDil Dergisitr_TR
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıtr_TR
dc.subjectSözlüksel kurallartr_TR
dc.subjectsesbilimtr_TR
dc.subjecttüretimlertr_TR
dc.subjectmadde başıtr_TR
dc.titleTürkçe sözlükte sesbilimsel sunulum üzerine sözlüksel tabanlı bir öneritr_TR
dc.typeArticletr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
T__RK__E S__ZL__KTE SESB__L__MSEL SUNULUM __ZER__NE S__ZL__KSEL TABANLI B__R __NER__[#529640]-740552.pdf
Size:
1.03 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: