Çok İşlevli Sözcüklerin Rusçadan Türkçeye Çevirisinde Karşilaşilan Zorluklar

dc.contributor.authorDönmez, Nuray
dc.date.accessioned2025-01-29T19:01:55Z
dc.date.available2025-01-29T19:01:55Z
dc.date.issued2023
dc.description.abstractÇeviri, dil öğrenim süresi boyunca başvurulan vazgeçilmez yöntemlerden biridir. Çeviri, öğrenme çıktılarının sağlıklı değerlendirmesine olanak sağlamaktadır. Bir dildeki sözlü veya yazılı bir metni başka bir dilde ifade etme ve bir üst evrede fikir, his ve duyguları da aktarabilme yetisi, çevirinin eşdeğerliğinin sağlanması açısından önemlidir. Rusçada yaygın olarak kullanılan çok işlevli sözcüklerin çeviri esnasında erek dile aktarımı zordur. Sahip oldukları sözlük anlamının dışında farklı anlamlara gelebilir ve cümlenin farklı ögeleri olarak karşımıza çıkabilir. Çok işlevli sözcüklerin erek dilde kazandığı karşılığı netleştirmede tonlama ve buna bağlı olarak cümle içi bağlama göre kullanım, temel belirleyicilerdir. Duygunun sese ve beden diline yansıtıldığı tonlamada ses tonu (sesin alçaltılıp yükseltilmesi), beden hareketleri, jestler gibi unsurlar önemlidir. Tonlamanın yazıya aktarılması zordur. Sese dayanan bir söyleyiş kuralı olduğu için sözlü konuşmada karşımıza çıkar. Tonlama, söylenen ifadelerin / duyguların aktarımına netlik kazandırmak için başvurulan önemli bir dil unsurudur; ancak yazılı ifadede bağlama göre anlam kazanır. Çalışmada Rusçada sözlü ifadede işlevsellik kazanmış olan ve zengin bir anlam havuzuna sahip olan çok işlevli sözcükler, Türkçede edindiği anlamlarla edebî çeviriler üzerinden gösterilmektedir. A. P. Çehov’un “İvanov” adlı oyununun Türkçeye aktarımında Ataol Behramoğlu’nun çevirmenliğinde 2002 yılında İş Bankası Kültür Yayınları ve Mehmet Özgül çevirmenliğinde 2006 yılında Cem Yayınevi’nden çıkan çevirileri ele alınmıştır. Bu çerçevede çalışmada amaç; çok işlevli sözcüklerin ve sözcük kalıplarının Türkçeye aktarımında Rusçadaki tonlama türleriyle edindiği anlam çeşitliliğini ve eş değerliliğini edebî eserlerin çevirisi üzerinden göstermektir. Çalışmada sesbilimsel karşılaştırma, gözlem ve açıklama yöntemleri kullanılmıştır.
dc.identifier.urihttps://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92120
dc.language.isotr
dc.publisherAnkara Üniversitesi
dc.subjectÇeviribilim
dc.subjectÇok işlevli sözcükler
dc.subjectSesbilim
dc.subjectTonlama
dc.subjectİletişimsel dil
dc.subjectSözlü ifadeler
dc.titleÇok İşlevli Sözcüklerin Rusçadan Türkçeye Çevirisinde Karşilaşilan Zorluklar
dc.typeArticle

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10.33171-dtcfjournal.2023.63.2.3-3241109.pdf
Size:
561 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: