Osmanli Devleti'nde Yeni Bir Yapilanma: Tanzimat Fermani
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Osmanlı Devleti, 19. yüzyıl boyunca içinde bulunduğu ağır şartları düzeltmek ve Avrupalı
devletlerle daha sıcak ilişkiler kurmak için büyük bir çaba içerisine girmiştir. Bu çabanın
en dikkat çekici girişimi Tanzimat hareketidir. Bu nedenle Osmanlı Devleti'nin batılılaşma
ve modernleşme çabasını anlamak için Tanzimat'ı anlamak gerekir. Tanzimat
Fermanı'yla birlikte yapılan düzenlemeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde Osmanlı
Devlet yapılanmasında bir yeniden inşa ve ihya çalışması olduğu söylenebilir. Tanzimat
döneminde yapılan düzenlemeler, Osmanlı Devleti'nin en az iki asırlık biriken
sorunlarının çözümüne yöneliktir. Başta idari yapılanma olmak üzere hukuki, askerî, mali
ve eğitim alanında önemli değişim ve dönüşümlerin gerçekleştirildiği görülmektedir.
Tanzimat hareketinin en önemli amacı değişimin kanunlarla gerçekleştirilmesidir. Son
karar mercii padişah olsa da padişahın ve devlet yöneticilerinin kanunlara bağlı
olduğunun vurgulanması hukukun/kanunun üstünlüğü prensibinin kabulü açısından
önemli bir gelişmedir. Yapılan değişikliklerde Tanzimat Fermanı temel bir ilke olarak
kabul edilmiş, Ferman, daha sonra yapılan düzenlemelere de kaynaklık etmiştir.
Tanzimat hareketi, belki devleti çöküşten kurtaramamış; ancak bu girişim, Osmanlı
Devleti'nde bazı müesseselerin ihya edilmesine bazılarınınsa ilk defa kurulmasına vesile
olmuştur. Bu nedenle Tanzimat, Osmanlı Devlet'inde yeni bir yapılanmayı, modernleşme
ve ilerleme noktasında ortaya konulmuş güçlü bir iradeyi temsil etmektedir. Yapılan
düzenlemelerle istenilen sonuca ulaşılamamış olsa da Tanzimat dönemi ve Tanzimat
sonrası gelişmeler Cumhuriyetin ilanında ve bugünkü Türkiye'nin oluşumunda da önemli
bir etkiye sahiptir.
Description
Keywords
Osmanlı Devleti, 19. yüzyıl boyunca içinde bulunduğu ağır şartları düzeltmek ve Avrupalı devletlerle daha sıcak ilişkiler kurmak için büyük bir çaba içerisine girmiştir. Bu çabanın en dikkat çekici girişimi Tanzimat hareketidir. Bu nedenle Osmanlı Devleti'nin batılılaşma ve modernleşme çabasını anlamak için Tanzimat'ı anlamak gerekir. Tanzimat Fermanı'yla birlikte yapılan düzenlemeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde Osmanlı Devlet yapılanmasında bir yeniden inşa ve ihya çalışması olduğu söylenebilir. Tanzimat döneminde yapılan düzenlemeler, Osmanlı Devleti'nin en az iki asırlık biriken sorunlarının çözümüne yöneliktir. Başta idari yapılanma olmak üzere hukuki, askerî, mali ve eğitim alanında önemli değişim ve dönüşümlerin gerçekleştirildiği görülmektedir. Tanzimat hareketinin en önemli amacı değişimin kanunlarla gerçekleştirilmesidir. Son karar mercii padişah olsa da padişahın ve devlet yöneticilerinin kanunlara bağlı olduğunun vurgulanması hukukun/kanunun üstünlüğü prensibinin kabulü açısından önemli bir gelişmedir. Yapılan değişikliklerde Tanzimat Fermanı temel bir ilke olarak kabul edilmiş, Ferman, daha sonra yapılan düzenlemelere de kaynaklık etmiştir. Tanzimat hareketi, belki devleti çöküşten kurtaramamış, ancak bu girişim, Osmanlı Devleti'nde bazı müesseselerin ihya edilmesine bazılarınınsa ilk defa kurulmasına vesile olmuştur. Bu nedenle Tanzimat, Osmanlı Devlet'inde yeni bir yapılanmayı, modernleşme ve ilerleme noktasında ortaya konulmuş güçlü bir iradeyi temsil etmektedir. Yapılan düzenlemelerle istenilen sonuca ulaşılamamış olsa da Tanzimat dönemi ve Tanzimat sonrası gelişmeler Cumhuriyetin ilanında ve bugünkü Türkiye'nin oluşumunda da önemli bir etkiye sahiptir.