Katılım ve otonomi etki anketinin (Ipaq-impact on participation and autonomy questionnaire) Türkçeye adaptasyon, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
| dc.contributor.advisor | Tur, Birkan Sonel | |
| dc.contributor.author | Kurt, Mehmet | |
| dc.contributor.department | Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-09-21T08:31:06Z | |
| dc.date.available | 2022-09-21T08:31:06Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.description.abstract | Nörolojik veya romatizmal hastalıklar ağrı ve fonksiyonel kısıtlanma gibi sonuçlarıyla bireylerin günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmesini, bunun ötesinde bireyin toplumsal hayata katılımını ve uyumunu olumsuz şekilde etkilemektedir. Katılımları kısıtlanan ve toplumsal uyumda sorun yaşayan hastaların yaşam kaliteleri de ciddi şekilde etkilenmektedir. Bu hastalarda katılımın değerlendirilmesi, onların toplumsal hayata dönüşlerini ve bu alandaki kısıtlanmalarını ortaya koyar. Özellikle gelişmiş ülkelerde fonksiyonel kayıp yaratan hastalıkların toplumsal boyutunun değerlendirilmesi ve buna yönelik stratejiler geliştirilmesinde katılımın değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Ülkemizde rehabilitasyon alanında katılımın değerlendirilmesinin aktivite değerlendirilmesi ile karşılaştırıldığında yaygın olmadığı görülmektedir. Katılımın değerlendirimiyle ilgili ölçeklerden biri Cardol ve ark tarafından geliştirilen Impact on Participation and Autonomy Questionnaire (IPA) ismiyle bilinen ölçektir. Bu çalışmanın amacı IPA'nın Türkçeye adaptasyonunu yapmak ve Türkçe versiyonunu geçerlilik ve güvenilirlik bağlamında değerlendirerek nörolojik ve romatizmal hastalıklarda kullanmaktı. Ankara Üniversitesi İbn-i Sina Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) polikliniği ve FTR Romatoloji izlem polikliniği ile Cebeci Rehabilitasyon Hastanesi izlem polikliniğine başvuran çeşitli nörolojik ve romatizmal hastalıklara sahip 192 hasta alındı. Katılımın değerlendirimi için İPA ölçeği kullanıldı. Diğer değerlendirmelerden günlük yaşam aktiviteleri Modifiye Barthel İndeksi (MBI) ile, engellilik durumu Londra Handikap Skalası (LHS) ile, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi Nottingham Sağlık Profili (NHP) ile değerlendirildi. IPA'nın içsel yapı geçerliliği Rasch analizi; güvenirliği iç tutarlılık bağlamında birey ayırsama indeksi ve Cronbach alfa katsayısı; test-tekrar test bağlamında ise sınıf içi korelasyon ve Rasch analizi ile; dışsal yapı geçerliliği, MBI, LHS ve NHP ölçekleri ile korelasyon analizi ile incelendi. Yapılan Rasch analiziyle Türkçe IPA ölçeğinin içsel yapı geçerliliği açısından uygun olduğu saptandı. İçsel tutarlılığı yeterli ve yüksek bulundu (Cronbach Alfa 0.72-0.91, BAİ 0.73-0.83). Test-tekrar test güvenilirliği aile içi rol dışında kabul edilebilir düzeyde bulundu. Rasch analizinde hiçbir madde zaman değişkenine göre Madde İşlev Farklılığı (MİF) göstermedi. IPA ölçeğinin ev içi ve ev dışı otonomi boyutu ile MBI skoru arasında anlamlı korelasyon saptandı (p<0.05). Engellilik ölçeği LHS'nin gitme dolaşma skoru ile IPA'nın ev dışı ve ev içi otonomi boyutu arasında da anlamlı korelasyon saptandı (p<0.05). Yaşam kalitesi bakımından NHP'nin fiziksel skoru ile IPA'nın ev içi otonomi boyutu ve NHP'nin emosyonel durum skoru ile IPA'nın sosyal hayat ilişkiler boyutu korele olarak saptandı (p<0.05). Bu bulgular Türkçe IPA ölçeğinin nörolojik ya da romatizmal hastalıklı bireylerde geçerlilik ve güvenilirliğini desteklemektedir. Sonuç olarak Türkçeye çevrilen IPA ölçeğinin Türk toplumunda sosyal katılım/toplumsal uyumun bireysel ve sosyal algı kapsamında ölçüm ve değerlendirilmesinde güvenle kullanılabilecek bir ölçek olduğuna karar verildi. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Neurologic or rheumatic diseases and their consequences such as pain and functional limitation can adversely affect many aspects of person's daily life such as individual activities and participation in social life and social integration, thus the quality of life is, as a whole, severely affected in those patients. Assessment of participation in these patients reveals the patient's involvement in a decent social life and the restrictions in this area. It is important to assess the social dimension of the disease for the determination of the social life problems. These findings are then utilized for the determination of rehabilitation strategies, particularly in developed countries. In Turkey, assessment of participation in rehabilitation field is uncommon as compared to assessment of activities. One of the established assessment of participation is the one developed by Cardol and colleagues and is named as Impact on Participation and Autonomy questionnaire (IPA). The aim of this study was to translate IPA into Turkish and to use Turkish version to evaluate it in terms of validity and reliability for use in patients with neurologic and rheumatic disease. 192 patients with neurologic or rheumatic diseases were recruited from Ankara University Faculty of Medicine, Department of Physical Medicine and Rehabilitation (PMR) and PMR-Rheumatology outpatient clinics. Participation was assessed with IPA. Modified Barthel Index (MBI) and London Handicap Scale (LHS) were used to assess activities of daily living and handicap, respectively, whereas health related quality of life was assessed with Nottingham Health Profile (NHP). Internal construct validity of IPA was studied with Rasch analysis. Reliability in terms of internal consistency was analyzed with Cronbach Alpha and person separation index, and test-retest reliability with intraclass correlation coefficient and Rasch analysis. External construct validity was also assessed with correlation analysis. Rasch analysis support the internal construct validity of the scale. Internal consistency of the IPA scale was adequate and high with Cronbach Alpha of 0.72-0.91, and Person Separation Index (PSI) of 0.73-0.83. Test-retest reliability levels were found acceptable except the family role. There was no Differential Item Functioning (DIF) against time in Rasch analysis. Significant correlation was found between indoor and outdoor autonomy of IPA scale with MBI scores (p <0.05). Significant correlation was also found between indoor and outdoor autonomy of IPA and getting around score of handicap scale LHS (p <0.05). In terms of quality of life, NHP physical score was correlated with indoor autonomy of IPA and emotional status score with social life and relations of IPA (p <0.05). These findings support the validity and reliability of the Turkish-IPA scale in the assessment of patients with neurologic or rheumatic disease. It was concluded that the Turkish-IPA scale can be used reliably in Turkish population for the measurement/assessment of participation and social integration from personal and social perspective. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/84136 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | geçerlilik | tr_TR |
| dc.subject | Impact on Participation and Autonomy Questionnaire | tr_TR |
| dc.subject | Türkçe IPA | tr_TR |
| dc.title | Katılım ve otonomi etki anketinin (Ipaq-impact on participation and autonomy questionnaire) Türkçeye adaptasyon, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması | tr_TR |
| dc.type | MedicalThesis | tr_TR |