Cilt:55 Sayı:01 (2022)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Erken Çocukluk Eğitimi Kurumlarının Dış Mekanları Üzerine Bir Derleme: Tasarım ve Değerlendirme(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 2022) Yalçın, Fatma; Other; OtherOyun üzerine yapılan pek çok çalışmanın sonucunda erken çocukluk döneminde oyunun önemi kabul edilmiştir. Ancak oyun, son yıllarda, birçok ülkede sadece iç mekanda gerçekleşen bir süreç gibi algılanmaktadır. Dolayısıyla oyunu destekleyen ve oyun için elverişli ortamlara ilişkin düzenlemelerin ve ölçütlerin çoğu, iç mekan gözetilerek yapılmaktadır. Bu durumun doğal bir sonucu olarak erken çocukluk eğitimi kurumlarının dış mekanları ve dış mekan oyunlarını inceleyen çalışmalar çarpıcı sonuçlar ortaya koymuşlardır. Örneğin bu çalışmalar, dış mekanların çoğunlukla çocukları işlevsel/fonksiyonel oyuna yönlendiren ve fiziksel gelişimi destekleyen sabit oyun donanımlarından oluştuğunu ve serbest parçalar (loose parts) olarak belirtilebilecek, çocuğun kendi ilgi ve gereksinimleri doğrultusunda, amacına uygun veya amacı dışında kullanabileceği materyallerden yoksun oyun alanları olduğunu belirtmişlerdir. Bu nedenle dış mekanların, sahip olduğu potansiyeli ortaya çıkarabilecek biçimde ve yapı-inşa oyunları, dramatik oyunlar, kurallı oyunlar, birlikte oyun, işbirlikçi oyun gibi oyunlara yönelik olarak tasarlanmasına gereksinim vardır. Ancak yapılacak tasarım kadar tasarımın etkililiğini arttıracak veya azaltacak etkenlerin belirlenip gerekli düzenlemelerin yapılması da önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada var olan bilgi birikiminden yararlanılarak dünyada ve Türkiye’de dış mekanlar ve dış mekan oyunlarına ilişkin çalışmaların sentezlenmesi amaçlanmış ve bu sentez doğrultusunda gerek tasarımcılara gerekse araştırmacı ve uygulayıcılara rehber olması düşünülen birtakım temel ilkeler ortaya koyulmuştur.Item Anababaların Çocuklarıyla İlgili Sosyal Medya Paylaşımları(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 2022) Özgül, Tuba; Other; OtherSosyal medya ortamlarına her geçen gün biraz daha fazla kişi dâhil olmaktadır. Dünyada ve Türkiye’de henüz yeni bir kavram olan anababaların sosyal medyada çocukları ile ilgili yaptıkları paylaşımlar konusuna ilişkin sınırlı bilgi birikimi bu çalışmada derlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada günümüzde oldukça yaygın hale gelen anababaların çocuklarına ait bilgilerin, fotoğrafların veya videoların sosyal medyada paylaşılması, anababaların çocuklarıyla ilgili neler paylaştıkları ve bu paylaşımların olası nedenleri duygu, düşünce ve davranışların başkalarına yansıtılması olgusunu kapsayacak şekilde ele alınmıştır. Paylaşımların doğum öncesinden başladığı örneklerden yola çıkarak anababaların paylaşım yaparken nelere dikkat etmeleri gerektiği ve paylaşımlar konusunda yerine getirmeleri gereken sorumluluklar vurgulanmıştır. Ayrıca konu kapsamındaki dijital ayak izi, dijital kaçırılma gibi kavramlar açıklanmış, konunun çocuk ve ergen açısından hem gelişimsel hem de çocuk hakları açısından sakıncaları tartışılmıştır. Son olarak anababaların sosyal medyada çocuklarıyla ilgili paylaşım yaparken olası tehlikler karşısında farkındalık kazanmaları için yapılabilecekler konusunda öneriler sunulmuştur.Item Yabancı Dil Öğretmen Yeterlikleri: Yeterlik Çerçevelerinin Sistematik Bir İncelemesi(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi, 2022) Deregözü, Ayşe; Other; OtherBu çalışmanın amacı, yabancı dil öğretmenleri için gerekli olan yeterliklerin belirlenmesidir. Bu amaç kapsamında altı yabancı dil öğretmeni yeterlik çerçevesi içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çerçevelerde, yabancı dil öğretmenleri için gerekli olan yeterlikler bilgi ve beceri açısından incelenmiş ve kategorilere ayrılmıştır. Yeterliklerin, öğrenme, öğrenci, öğretme, ölçme ve değerlendirme, dilsel yeterlik, dilsel farkındalık, profesyonel gelişim, liderlik, kültür, okul ve çevre, öğretim deneyimi ve teknoloji başlıkları altında ele alınabildiği görülmektedir. Elde edilen bulgular, çerçevelerde ana öğretim yeterlikleri için gerekli olan dilsel ve dil öğretme konularında bilgi ve becerilere farklı ağırlıklar koyarak tanımlama yaptığını göstermektedir. İnceleme sonucunda, yabancı dil öğretmenleri için gerekli olan yeterlikler konusunda çerçevelerde uzlaşıya varılmış genel bir standardın olmadığı, bu konuda yabancı dil öğretmenleri için temel yeterlik konularını kapsayacak çerçeve çalışmalarına gereksinim duyulduğu anlaşılmaktadır.Item Öğretmen ve Veli Görüşlerine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Tercih Edilme Nedenleri(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 2022) Aydın, Sami; Other; OtherBu araştırmanın amacı tercih edilen sınıf öğretmenlerinin; tercih edilme nedenlerini, eğitim- öğretim uygulamalarını ve mesleki gelişimlerini incelemektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseninde yürütülmüştür. Araştırmada öğretmenler ve veliler olmak üzere iki çalışma grubu oluşturulmuştur. Öğretmenler ve veliler, amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin çalışma grubu, Kahramanmaraş’ta devlet okulunda görev yapan ve öğrencisi kura ile belirlenen 15 öğretmen seçilerek oluşturulmuştur. Velilerin çalışma grubunu tercih edilen sınıf öğretmenlerinin sınıfında öğrencisi olan 44 gönüllü veli oluşturmuştur. Veriler, öğretmenler için yarı yapılandırılmış görüşme formu ile veliler için açık uçlu anket formu kullanılarak elde edilmiş ve içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin; derslere planlı olarak girmeleri, etkinlik temelli ders işlemeleri, her öğrencisinin başarısını önemsemeleri, velilere ve öğrencilere ölçme değerlendirme sonuçları hakkında gerekli bildirimlerde bulunmaları, deneyimli olmaları, disiplinli olmaları tercih edilme nedenleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda sınıf öğretmenlerinin, iletişim ve işbirliği becerilerinin çok iyi düzeyde olması, mesleğini ve öğrencilerini sevmesi, fedakar, çalışkan, şefkatli olmaları tercih edilme nedenleri içerisinde yer almıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar eğitim yöneticilerinin öğretmenlerin mesleki gelişimleri için hangi etkinliklere odaklanacakları konusunda yol gösterebilir.Item Görsel Sanatlar Öğretmenlerinin Öğrenci İzleme, Ders Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 2022) Özsoy, Vedat; Other; OtherBu araştırmanın amacı, görsel sanatlar öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modelinin bütüncül tek durum deseni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde derse giren 34 görsel sanatlar öğretmenidir. Araştırma verileri, açık uçlu anket (görüşme) formu yoluyla toplanmış, içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgular; görsel sanatlar öğretmenlerinin sanat eğitiminde ölçme ve değerlendirme üzerine ne düşündükleri, ne yaptıkları; geçerli ve güvenilir ölçme ve değerlendirmeleri nasıl sağladıkları çerçevesinde üç temada şekillenmiştir. Araştırma sonuçları, öğretmenlerin büyük bir bölümünün ölçme ve değerlendirmeyi sınıf içi ders süreçlerinin önemli bir parçası olarak gördüklerini göstermektedir. Öğretmenler bütüne dönük değerlendirme yaklaşımları (sonuç) kadar biçimlendirici değerlendirme (süreç) yaklaşımlarına da önem vermektedirler. Ancak maddi ya da malzemeye erişim kaynaklı sorunlar görsel sanat dersinin içerik ve değerlendirme sürecini olumsuz yönde etkilemektedir. Öğretmenlerin süreç ve ürün bağlamında en fazla kullandıkları değerlendirme yaklaşımı kontrol listeleri ile ölçüt temelli değerlendirme tekniğidir. Süreç içerisinde baskın yöntem, biçimlendirici bir yaklaşımla anında sürekli gelişime dönük verilen dönütlerdir. Ancak sanatın yorumsal ve yaratıcı içeriğinden dolayı değerlendirmeye ilişkin çeşitli zorluklar bulunmaktadır. Yaşadıkları zorluklarda, sanat derslerinin genel eğitimin bir parçası olarak değil de sadece yetenekli bireyler için gerekliliğine ilişkin birtakım toplumsal algıların ve beklentilerin rolü büyüktür. Bu beklentiler öğretmenleri geçerli ve güvenilir ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarından uzaklaştırmaktadır.Item Covid-19 Pandemi Dönemi Uzaktan Eğitim Sürecine İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi, 2022) Çetin, Sevda; Other; Eğitim Bilimleri FakültesiDünya üzerinde yaşanılan en son felaketlerin başında Covid-19 salgını gelmektedir. Bu salgın insan yaşamının tüm alanlarını olumsuz etkilemiştir. Bunların başında da eğitim gelmektedir. Okullar yüzyüze eğitime ara verip, uzaktan eğitime başlamışlardır. Uzaktan eğitim, öğretmen ve öğrencilere üstünlük ve sınırlılıkları bir arada sunmuştur. Özellikle Liselere Geçiş Sınavı (LGS) ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) gibi merkezi sınavlara girecek olan öğrencilerin bu süreçte olumsuz etkilendikleri görülmüştür. Bu araştırma ile hem öğretmenlerin hem de LGS sınavına hazırlanmakta olan sekizinci sınıf öğrencilerinin Covid-19 sürecinde uzaktan eğitime ilişkin görüşlerinin ve yaşadıkları sorunların ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma devlet okullarında görev yapmakta olan, farklı branşlardaki 28 ortaokul öğretmeni ve 15 sekizinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni, veri toplama aracı olarak ise “yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Öğretmenler ve öğrencilerden uzaktan eğitime yönelik görüşleri alınmış ve görüşler belirli başlıklar altında toplanmıştır. Öğretmenler ölçme ve değerlendirme süreçlerinde online sınavların güvenirliğinin oldukça düşük olduğunu, online ölçme araçlarının yetersiz olduğunu, var olanları da yeterince iyi kullanamadıklarını, en sık kullandıkları ölçme değerlendirme araçlarının ise daha çok Kahoot, quizlet ve padlet gibi web 2.0 araçları, EBA ve performans görevleri olduğunu belirtmişlerdir. Öğrenciler ise okuldan uzak oldukları için güdülenme eksiklikleri yaşadıklarını, uzaktan eğitimde sosyal paylaşımın olmaması ve okuldan uzak kalmalarının sonucunda daha çok sınav kaygısı yaşayarak psikolojilerinin olumsuz yönde etkilendiğini belirtmişlerdir.Item Institutionalization at Universities: Case Study of the Focal Institution and the Spawning Institutions(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi, 2022) Öztürk, İnci; Eğitim Yönetimi ve Planlaması; Eğitim Bilimleri FakültesiBu çalışmanın amacı, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin odak kurum olarak, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi ile Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin öğretim üyelerinin hizmet verdiği yavru kurumlar olarak kurumsallaşmasını incelemektir. Bu akademisyenlerin ortak özelliği, geçmişte Gazi Üniversitesi’nin herhangi bir doktora programından mezun olmalarıdır. Bu kapsamda öğretim üyelerinin üniversitelerin kurumsallaşmasına ilişkin görüşleri sunulmuştur. Araştırmada durum çalışması kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de odak kurum olan Gazi Üniversitesi ile yavru kurumlar olan Ahi Evran Üniversitesi ve Kastamonu Üniversitesi’nde görev yapan öğretim üyeleri oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre öğretim üyeleri akademik unvanlara göre sıradizinler (hiyerarşiler) oluşturmaktadır. Yavru fakültelerde öğretim üyeleri arasındaki anlaşmazlıklar, bölüm içinde arabuluculuk ile çözülmektedir. Öğretim üyelerinin kendi fakültelerinde kullandıkları baskın örgütsel karar verme yöntemi fikir birliğidir. Doktora programlarından mezun olanların aynı fakültede istihdam edilmesi konusunda öğretim üyeleri hemfikirdir. Yavru fakültelerin kültürü, öğretmen okulu ve odak kurumun kültürüne benzemektedir.Item Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Yer Alan Etkinliklerin STEM Etkinlikleri Açısından Uygunluğunun İncelenmesi(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi, 2022) Şirin, Gizem Tezcan; Other; OtherYenilenen 2018 fen bilimleri öğretim programında matematik, mühendislik ve teknoloji disiplinlerinin bütünleştirildiği görülmektedir. Bu durum STEM yaklaşımıyla örtüştürülerek, araştırmada 2018-2019 eğitim-öğretim yılında okutulan ortaokul fen bilimleri beş, altı, yedi ve sekizinci sınıf ders kitaplarında yer alan etkinliklerin STEM etkinliklerine uygunluğu incelenmiştir. STEM etkinliklerinde gerekli ölçütler; STEM disiplinlerini bütünleştirme, bilim temelli yaşam problemi, üst düzey bilişsel becerilerini ve 21. yüzyıl becerilerini içerme, etkinliğin uygulandığı öğretim yöntem–teknikleri ve etkinliğin sonunda bir ürün elde edebilme olarak belirlenmiştir. Araştırma alan araştırma desenlerinden betimsel tarama modeliyle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen STEM Etkinlik Analizi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda disiplinlerarası bütünleştirmeyi sağlayan, bilim temelli yaşam problemi içeren etkinlik sayısı yetersiz bulunmuştur. Etkinliklerin genellikle bilişsel alan uygulama basamağında, deney yöntemi kullanılarak, problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcılık, girişimcilik ve üretkenlik gibi becerileri destekleyen etkinlik sayısı yetersiz ve etkinlikler sonunda bir ürün oluşturulmadığı görülmektedir. Etkinlik değerlendirme sorularında ise, soruların sonuç değerlendirme odaklı bilgi ve anlama düzeyinde olduğu, disiplinlerarası kavramsal bütünleştirmenin göz ardı edildiği görülmektedir.Item Madde Tepki Kuramına Dayalı Gerçek Puan Eşitlemede Ölçek Dönüştürme Yöntemlerinin İncelenmesi(Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi, 2022) Bökeoğlu, Ömay Çokluk; Other; Eğitim Bilimleri FakültesiBu araştırmada, Madde Tepki Kuramı’na (MTK) dayalı gerçek puan eşitlemede, ölçek dönüştürme yöntemlerinin (ortalama-ortalama (OO), ortalama-standart sapma (OS), Stocking-Lord (SL), Haebara (HB)) farklı koşullar altında eşitleme hatalarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, yöntemlerin hatalarını karşılaştırmak için örneklem büyüklüğü (500, 1000, 3000, 10000), test uzunluğu (40, 50, 80), ortak madde oranı (%20-%30-%40), parametre kestirim modeli (iki ve üç parametreli lojistik model (2PLM ve 3PLM)) ve grupların yetenek dağılımı (benzer (N(0-1) - N(0-1)), farklı (N(0-1) - N(0.5,1)) koşulları altında 2PLM ve 3PLM’ye uyumlu iki kategorili 50 yineleme ile 7200 veri seti oluşturulmuştur. Veri toplamı deseni olarak “denk olmayan gruplarda ortak madde/test (NEAT) deseni” kullanılmıştır. Veri üretiminde ve analizinde R yazılımı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, eşitleme hatası (RMSD) ölçütüne göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, tüm koşullar göz önünde bulundurulduğunda, SL yönteminin RMSD değerlerinin, diğer yöntemlere göre daha yüksek olduğu görülmekle birlikte, OO ve OS yöntemlerinin birbirine benzer RMSD değerleri ürettiği görülmüştür. Ayrıca, ölçek dönüştürme yöntemlerine ilişkin RMSD değerleri karşılaştırıldığında, 2PLM ve 3PLM’nin kullanıldığı durumlarda benzer sonuçlar elde edildiği, örneklem büyüklüğü ve test uzunluğu arttıkça SL yöntemi dışında diğer yöntemlerin eşitleme hatalarında azalma oluştuğu ve ortak madde oranının %40 ve grupların yetenek dağılımının benzer olduğu durumlarda, yöntemlerin, RMSD değerlerinin daha düşük olduğu gözlenmiştir.