Browsing by Author "Kartal, Gizem"
Now showing 1 - 4 of 4
Results Per Page
Sort Options
Item 2017 yüzey buluntuları ışığında kızılin yontmataş endüstrisinin tekno-tipolojisi(Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, 2019) Kartal, Gizem; Arkeoloji; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiAntalya'da Batı Toroslar üzerinde yer alan ve Katran Dağı Mağaralarından biri olan Kızılin'de 2017 yılında kazı alanının açılması ve çevre düzenlemesi çalışmaları sırasında yüzeyde görülen çok sayıdaki malzemenin toplanması gerekmiştir. Tekno-tipolojik açıdan oldukça nitelikli olan bu parçalar üzerinde yapılan analiz çalışmaları önemli sonuçlar vermiştir. 2017 yılında yapılan bu çalışmalar sonucunda ele geçen yontmataş buluntuların teknolojik ve tipolojik özelliklerinin belirlenmesi ve sunulması bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu yerleşimden yüzey toplaması sonucu elde edilen yontmataş materyalin tekno-tipolojik açılardan tanımlanmasının ardından bölgede yer alan diğer yerleşimlerden ele geçen materyal ile karşılaştırılması da amaçlanmaktadır. Bu karşılaştırmalar yapılırken Kızılin'den elde edilmiş herhangi bir tarih olmaması nedeniyle kesin yorumlamalardan ziyade teknolojik ve tipolojik olarak görece yorumlamalara gidilecektir. Yerleşimin Anadolu Paleolitik'i açısından yerinin kesin bir şekilde belirlenebilmesi için ileriki yıllarda yapılacak sistematik kazılardan ele geçen buluntular ile bunlardan elde edilecek sonuçlar oldukça önemlidir. Öncelikle in situ tabakalardan elde edilecek mutlak tarihlendirmeler yontmataş materyalin kronolojik açıdan yerinin konumlandırılmasında önemli bir rol oynayacaktır.Item Karain B'nin Geç Neolitik-Erken Kalkolitik (H.V) ve Kalkolitik (H.IV) Çağ yontmataş endüstrilerinin tekno-tipolojik analizi(Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013) Kartal, Gizem; Yalçınkaya, IşınTezimiz kapsamında Karain Mağarası’nın B Gözü H.V ve H.IV jeolojik seviyelerine ait yontmataş endüstri öğeleri çalışılmıştır. Bu seviyelerinden ele geçen toplam 7419 yongalama ürünü ile 498 çekirdek ve çekirdek parçası üzerinde teknotipolojik analizler yapılmıştır. Bunların yanı sıra bu endüstrileri tamamlayan 8261 yongalama artığı ile 34489 adet kıymık tespit edilmiştir. Yontmataş endüstrinin en önemli elemanı olan aletler ise 756 mikrolit ve 710 makrolitten oluşmaktadır. Geç Neolitik Dönem’e tarihlendirilmiş olan H.V jeolojik seviyesine ait 686 yongalama ürünü, 391 yongalama artığı, 3370 kıymık ile 35 adet çekirdek ve çekirdek parçası üzerinde analiz çalışması yapılmıştır. Çekirdekler arasında şekilsiz çekirdekler ile tek kutuplu prizmatik çekirdekler ilk sırada yer almaktadır. H.V endüstrisinde 76 mikrolit ve 47 makrolit tespit edilmiştir. H.V mikrolitleri geometrik olmayan mikrolitler ile tanımlanamamış mikrolitlerden oluşmaktadır ve bunlar arasında düz sırtlı dilgiciklerin yoğunluğu göze çarpmaktadır. Makrolitlerde ise çeşitli alt tiplerle nitelenen ön kazıyıcı, düzeltili dilgi, düzeltili yonga ve çontuklu aletler öne çıkmaktadır. Kalkolitik Çağ’a tarihlendirilmiş olan H.IV jeolojik seviyesinden ele geçen 6733 yongalama ürünü, 7870 yongalama artığı, 31119 kıymık ile 463 çekirdek ve çekirdek parçası üzerinde çalışılmıştır. Analizler sonucunda çekirdeklerde şekilsiz, tek kutuplu prizmatik, iki kutuplu prizmatik ve çapraz kutuplu çekirdeklerin sayısal açıdan yoğun olduğu belirlenmiştir. H.IV endüstrisinde karşımıza çıkan mikrolitler 682, makrolitler ise 658 adettir. Tespit edilen mikrolitler geometrik olanlar, geometrik olmayanlar ve tanımlanamamış mikrolit parçalarından oluşmaktadır. Geometrik mikrolitlerde en çok yarımay ve üçgen formlar bulunmaktadır. Geometrik olmayan mikrolitlerde ise ilk sıralarda yer alan düz sırtlı dilgicik, düzeltili dilgicik ve mikrogravet uçlara farklı mikrolit tipleri de eşlik etmektedir. Makrolitlerde ise öne çıkan düzeltili dilgi, ön kazıyıcı, düzeltili yonga, çontuklu alet ve orak dilgilerin yanı sıra çok çeşitli alet tipleri de bulunmaktadır.Abstract Within the scope of our thesis, the knapped stone industry elements which are obtained from the geological levels of H.V and H.IV of Karain Cave B Chamber were studied. The technological analysis of knapped stone pieces that consist of totally 7419 end products with 498 cores and core pieces have been done by us, found from above mentioned levels. In addition to this, 8261 pieces of by products and 34489 pieces of spalls were detected accompanying to those knapped stone pieces. The tools which are the most important elements of knapped stone industry consist of 756 pieces of microliths and 710 that of macroliths in number. The analyses on 686 end-products, 391 by-products, 3370 spalls and 35 core/core fragments from the geological level H.V, dated to the late Neolithic period were concluded. Amorphous and unipolar prismatic cores are in number among the cores. There are 76 microliths and 47 macroliths found in H.V industry. The H.V microliths consist of both unidentified and non-geometric microliths. Within these microliths the high frequency of straight backed bladelets are remarkable. The macro tools with their sub-types such as end scraper, retouched blade, retouched flake and notched tool are remarkable as well taken the macroliths into account. We also made techno-typological analysis on 6733 end-products, 7870 byproducts, 31119 spalls and 463 core/core fragments from the geological level H.IV, dated to the Chalcolithic Age. As a result of the core and core fragments’ analyses, amorphous, unipolar prismatic, bipolar prismatic and cross cores are rich in number. There are 682 microliths and 658 macroliths in H.IV knapped stone industry. The microliths comprise the sub-types of geometric, non-geometric and unidentified microlithic pieces. The most common geometric forms are crescent and triangle. The most frequent non-geometric forms are straight backed bladelet, retouched bladelet and microgravette point. Many other microlithic types accompany to these nongeometrics. There are many kinds of macrolithic tool in the industry but in order of importance, retouched blade, end scraper, retouched flake, notched tool and sickle blade are remarkable.Item Karain B'nin orta paleolotik yontmataş buluntu topluluklarının teknolojik analizi(Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008) Kartal, Gizem; Yalçınkaya, Işın; ArkeolojiItem Son Bulgular Işığında Eskişehir İlinin En Eski Kültür Varlıklarına Genel Bir Bakış(Ankara Üniversitesi, 2020) Kartal, Gizem; Güzel Sanatlar FakültesiAnadolu yarımadası hemen her dönemde insanlar için oldukça önemli bir kara parçası olmuştur. Anadolu’nun bu kadar popüler olmasında hiç kuşkusuz yaşamaya olanak sağlayan besin kaynakları ile yerleşime uygun iklim koşulları önemli rol oynayan iki temel unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Anadolu uygun yaşam koşulları ve besin kaynakları nedeniyle insanlar tarafından tarih öncesi çağlar boyunca da uzun süreli iskân edilmiştir. Bu iskândan arta kalan kültür varlıkları kazı ve yüzey araştırması yöntemleri ile gün ışığına çıkarılmakta ve uzmanlar tarafından dönemlerin/çağların anlaşılıp yorumlanmasında büyük katkı sağlamaktadır. Dönem koşullarının sonraki kuşaklara aktarılabilmesi için en önemli araç olan yazının henüz keşfedilmediği bu çağlar hakkında bilgi, yalnızca insanın geride bıraktığı maddi kültür varlıklarında saklıdır. Özellikle bu çağlardan en eskisi olan Paleolitik Çağ açısından, insanın yaşamını sürdürebilmesi için ürettiği ve kullandığı yontmataş ürünler doğru okunduğunda ve yorumlandığında pek çok bilinmezi olan bir çağın aydınlatılmasında önemli katkılar sağlar. Son yıllarda Anadolu’da Paleolitik’in araştırılması için hâlihazırda yürütülen kazı çalışmalarına ek olarak çok sayıda yüzey araştırması projesine başlanmıştır. Bu çalışmalardan elde edilen her bir veri Anadolu Paleolitik’inin kapsamlı bir şekilde ortaya konması açısından oldukça önemli sonuçlar vermektedir. 2017 yılında Prof. Dr. Metin Kartal tarafından başlatılan “Eskişehir İli Tarih Öncesi Arkeolojisi Yüzey Araştırması” projesi, Anadolu Paleolitik Çağ kronolojisi açısından oldukça önemli buluntular ve sonuçlar ortaya koyarak yeni buluntu alanlarının tespitine olanak vermiştir. Bu buluntu alanlarından ele geçen buluntular Eskişehir tarihinin en eski kültür varlıkları olmaları dolayısıyla oldukça önemli buluntulardır. Şimdilik araştırılan alanlar dâhilinde pek çok farklı alandan Paleolitik Çağ’a ait çok sayıda buluntu ve hammadde kaynağı tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda Eskişehir’in Alt ve Orta Paleolitik Dönem’de prehistorik insanlar tarafından iskân edildiği anlaşılmıştır. Ayrıca Paleolitik Çağ’ın son evresine ait buluntular da tespit edilmiştir. Eskişehir’in prehistorik insanlar tarafından tercih edilme sebeplerinin başında yaşamlarını sürdürmede temel unsur olan aletlerini üretebilmek için gerekli olan hammaddenin bol ve kaliteli olması ve bölgede pek çok alanda yoğun bir şekilde bulunması gelmektedir.