Browsing by Author "Hayatsever, Ezgi Kaya"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item “Finansallaşmanın Ateşini Çalmak”: Hayali Sermaye Kitabı Üzerine Bir İnceleme(Ankara Üniversitesi, 2018-06-05) Hayatsever, Ezgi Kaya; İletişim FakültesiMax Haiven Orijinal Adı: Cultures of Financialization: Fictitious Capital in Popular Culture and Everyday LifeItem Türkiye'de dijital gazetecilik rejimi: Haber üretim sürecinde teknoloji ve emek(ANKARA ÜNİVERSİTESİ, 2024) Hayatsever, Ezgi KayaTeknoloji, medya alanındaki üretim biçiminin ve üretim ilişkilerinin her zaman belirleyici bir boyutunu oluşturmuştur. Son yıllarda gündelik hayatın içinde iyice yerleşikleşen ağ tabanlı teknolojiler, platform aracılı pratikler ve etkileşimli medya kullanımı, medya alanındaki dijitalleşme örüntülerini yeni bir boyuta taşımıştır. Bu dijitalleşme örüntülerinin kullanım biçimlerinde yarattığı dönüşümler, medya alanındaki sembolik üretimin örgütlenmesinde de yeni düzenlemelere gidilmesi zorunluluğunu doğurmuştur. Sembolik üretimin dijital aracılı tüketim pratiklerine uygun olarak örgütlenmesi, teknolojik gelişmenin medya üzerindeki belirleyici etkisinin arttığı yönünde değerlendirmelerin yaygınlaşmasına yol açmıştır. Bu yöndeki değerlendirmelerin çoğalması, teknolojik determinist yaklaşımlara yeniden analitik bir güncellik kazandırmış; medyadaki sembolik üretimi şekillendiren başat etmeni teknoloji olarak konumlandıran görüşler tekrar geçerlilik kazanmaya başlamıştır. Teknolojik determinist yaklaşımların tekrar güncellik kazanmasına eleştirel yaklaşan teknolojinin toplumsal şekillenişi yaklaşımı ise, teknolojinin bağımsız bir değişken olarak ele alınamayacağını, her zaman belirli bir bağlamın içinde ve o bağlamda işleyen dinamikler dolayımıyla etki gösterebileceğini savunur (Joyce vd., 2023). Bu tez, gazetecilik pratiğindeki dijitalleşme sürecini analiz etmek için analitik bir araç olarak gazetecilik rejimi kavramını kullanmayı önermekte ve "Türkiye'de haberciliğin dijitalleşmesi gazetecilik rejiminin ekonomik, siyasi ve ideolojik dinamikleriyle nasıl bir etkileşim içindedir?" sorusuna yanıt aramaktadır. Kavram, emek sosyolojisi perspektifinden hareket ederek, Michael Burawoy (1985) tarafından geliştirilen "fabrika rejimi" kavramı aracılığıyla tanımlanmaktadır. Burawoy'un kavramsallaştırmasının bir sembolik üretim alanı olan gazetecilik kapsamındaki potansiyel uzanımlarını açığa çıkarmayı hedefleyen gazetecilik rejimi kavramı, haber yapım sürecindeki "üretim içi ilişkilere" odaklanmakta ve haber üretimindeki ekonomik, siyasi ve ideolojik mekanizmaların analizini gazetecilikteki güncel emek sürecinin analiziyle bütünleştirmektedir. Ayrıca, dijital çağda gazetecilik rejiminin karakterini tahlil edebilmek için gazetecilerin emek sürecindeki rekabet, müdahale ve tabiiyet biçimlerine ve bu biçimlerin dijitalleşme sürecinde ne gibi görünümler aldığına odaklanmaktadır. Burawoy'un (1998, 2009) genişletilmiş vaka analizi yöntemini takip eden bu çalışma, Türkiye'deki dijital haber kuruluşlarında çalışan 25 gazeteciyle yapılan derinlemesine görüşmelerden veri toplamıştır. Verilerin analizi sonucunda Türkiye'de dijital ortamda özgün haber üretimini şekillendiren gazetecilik rejimi üç etmen aracılığıyla tartışılmıştır. Birinci etmen, gazeteci emek piyasasındaki emek arzının nasıl bir nitelik taşıdığıdır. Araştırma bu niteliği istihdam ve çalışma koşulları, ücret durumu ve geçim koşulları boyutlarıyla ele almıştır. Bulgular, dijital haber kuruluşlarında çalışan gazetecilerin çok düşük ücretlerle çalıştığını ve geçim sıkıntısı yaşadığını, ancak güvenceli kadrolara ulaşmanın eskisi kadar zor olmamasının bu sorunları mazur gösteren bir etki yaptığını tespit etmiştir. Kurumların gazetecilere Basın İş Kanunu kapsamında kadro yapması, çalışma koşullarına yönelik sendikal mücadelenin yönünü değiştirmiş, çalışma koşullarının ve ücretlerin iyileştirilmesi kritik ancak karşılanması zor talepler haline gelmiştir. İkinci etmen gazetecilik rejiminde işleyen sömürü mekanizmalarıdır. Bu kapsamda çalışma gazetecilik emek sürecini dijital platformların aracılığında şekillenen bulut emperyalizminin denetimine sokan dört mekanizma tespit etmiştir. Birincisi, dijital platformların kullanıcı etkinliğini kendi ağlarında tutmak için kullandıkları emek biçimlerinden bir olan gazeteciliğin maliyetini dijital doğumlu haber kuruluşlarına yüklemesidir. İkinci mekanizma, haber üretimini plaftormun buyruklarına göre düzenleyen hızlı haber döngüsüdür. Üçüncü mekanizma, haberin kamusal etkisinin platform üzerinden kurulan okur etkileşimine endeksli ölçülmeye başlanmasıdır. Dördüncü mekanizma, gazeteci-kaynak ilişlerinin de platform üzerinden kurulmaya başlanmasıdır. Üçüncü etmen ise dijital gazetecilik rejiminde işeyen tabiyet biçimleridir. Dijital gazetecilik rejiminde gazeteci emeği bulut emperyalizminin gerçek tabiyeti altına girmiştir. Türkiye'de haber üretim süreci üzerindeki siyasi baskılar gazetecileri bulut ağları aracılığıyla haber üretmeye mecbur bırakmaktadır. Bu haber üretimi gazetecilerin sahip olduğu sembolik vasıfları zayıflatmakta, ancak platform üzerinde daha kapsamlı bir denetime sahip olabilecekleri bir teknik vasıf da kazandırmamaktadır. Bu çerçevede haber üretim sürecinde gazeteciler arasındaki kolektif çalışma örüntüleri seyrekleşmekte, rekabet örüntüleri ise sıklaşmaktadır.Item Türkiye'de muhafazakâr ideolojinin temelleri: Millet Dergisi (1942-1944)(Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017) Hayatsever, Ezgi Kaya; Atılgan, Gökhan; GazetecilikBu çalışma, 1942-1944 arasında yayınlanmış Millet dergisi üzerinden, Türkiye'de muhafazakâr ideolojinin biçimlenişinin nasıl bir siyasal proje ortaya koyduğunu ve hangi ideolojik örüntüler aracılığıyla bu projenin payandasını oluşturduğunu konu almaktadır. Bu çalışmanın temel sorunsalı, muhafazakâr ideolojinin toplumsal-tarihsel kökenini, Türkiye'de muhafazakâr ideolojinin gelişiminde bir dönemeç noktası olarak nitelenecek 1940'lar momentinde, kendini milliyetçi muhafazakâr ve Anadolucu olarak tanımlayan Millet dergisi çevresinde şekillendiği biçimiyle çözümlemektir. Bu çözümleme, John B. Thompson'ın önerdiği derin yorumsamacılık yöntemi, Neal Wood ve Ellen Meiksins Wood'un Batı siyasal düşüncesinin tarihini ele alırken kullandıkları "siyasal düşüncenin toplumsal tarihi" yaklaşımı ile desteklenerek kullanılmıştır. Millet dergisinin içeriği, derginin çıktığı 1942-1944 yılları zarfında Türkiye'de etkin olan toplumsal dinamiklerle ilişkili olarak analiz edilmiştir. Ayrıca Millet dergisinde işlemiş olan ideolojik örüntüler, çalışmadaki ideoloji çözümlemesinin temelini oluşturan beş soru çerçevesinde yürütülmüş, dergiden çıkarılan temalar, bu beş soru çerçevesinde değerlendirilmiştir. Son olarak dergiden çıkarılan ideolojik öğelere dair bir yeniden yorumlama yapılmış, Millet dergisinin içerdiği muhafazakâr ideoloji içinde ne ölçüde süreklilik arzettiği konusu tartışılmıştır.