Browsing by Author "Eraktan, Selahattin Nur"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    Harran Ovasında GAP kapsamında sulamaya açılan arazilerde pamuk yetiştiren işletmelerin ekonomik analizi ve yörede pamuğa dayalı sanayideki gelişmeler
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1998) Paksoy, Sadettin; Eraktan, Selahattin Nur
    Bu çalışmada, GAP kapsamında sulamaya açılan Harran Ovası' nda ilk defa pamuk yetiştiren tarım işletmelerinin ekonomik analizi yapılarak bu işletmelerdeki gelir dağılımı ortaya konulmuştur. Araştırma alanını doğal faktörler ve tarım tekniği yönünden temsil eden on köyden tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemi ile 72 işletme 1-50, 51-150, 151-250 ve 250 dekardan büyük olmak üzere dört işletme büyüklük grubuna ayrılarak incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre işletme arazisinin % 81.38'i mülk, % 12.72'si ortağa tutulan ve % 5.90'ı kiraya tutulan arazidir. Ortalama işletme arazisi genişliği 80.30 dekardır. İşletmelerde 7.67, kişi olan ortalama nüfusun % 53.19'u erkek, % 46.81'i kadınlardan oluşmaktadır. 7 ve yukarı yaştaki nüfusun % 85.05'i okuma-yazma bilmektedir. Aile işgücü varlığı erkek işgücü birimi emsinden 4.78 erkek işgücü birimi olarak hesaplanmıştır.Aktif sermayenin % 75.56'sını toprak, % 9.44'ünü bina, % 0.29'unu arazi ıslahı, % 12.63'ünü alet-makine, % 0.98'ini hayvan ve % 1.10'unu döner sermaye oluştururken, pasif sermayenin ise % 82.64'ünü öz sermaye, % 15.07'sini kira- ortak arazi değeri ve % 2.29'unu da borçlar oluşturmaktadır. Gayri safi hasılanın % 99.9'u gayri safi ürün değerinden, % 0.1 'i ise işletme dışı tarımsal gelirden meydana gelmektedir. Toplam masrafların % 45.9'u sabit, % 54.1 'i de değişen masraflardan oluşmaktadır. Tarımsal gelirin % 99.8'ini işletme içi tarımsal gelir, % 0.2'sini de işletme dışı tarımsal gelir oluşturmakta olup, işletme basma ortalama tarımsal gelir 776.510.000 TL'dir. Aile gelirinin ise % 89.6'sı tarımsal gelir, % 10.4'ü ise tarım dışı gelirden meydana gelmekte olup, işletme başına ortalama aile geliri 866.968.000 TL'dir. Gini katsayısı; mülk arazinin dağılımında G= 0.5170, işletme arazisinin dağılımında G = 0.4797, tarımsal gelir dağılımında G = 0.5093 ve aile geliri dağılımında G =0.4663 bulunmuştur. Bulunan bu değerler işletmelerde arazi ve gelir dağılımının dengeli olmadığını göstermektedir. Araştırma bölgesinde sulama öncesi (1994-1995) ve sulanan dönemde (1995- 1996) işletmelerin karşılaştırması yapıldığında, sulama sonrasında olumlu gelişmeler olduğu gözlenmiştir. Sulama öncesine göre sulanan dönemde işletmelerin aktif ve pasif sermayeleri 2.09, gayri safi hasılaları 2.83, işletme masrafları 2.78, saf hasılaları 2.87 tarımsal gelirleri 7.68 ve aile gelirleri 5.49 kat artmıştır. Bu işletmelerin gelir dağılımlarında ise iyiye doğru bir düzelme söz konusu olduğu gözlenmiştir. Yörede, pamuğa dayalı sanayide 1990'h yıllardan sonra önemli derece gelişmeler olmuştur. Halen bölgede pamuğa dayalı toplam 48 sanayi işletmesi faaliyette olup, henüz kurulmakta olan 20 işletme daha bulunmaktadır. Bu işletmeler çeşitli sorunlarla karşı karşıyadır. Abstract In this study, economic analysis of cotton growing were investigated and distribution was found in these farms. In 10 villages, representing research area with the respect of natural factors and agricultural techniques, 72 farms were classified into four groups as 1-50, 51-150, 151-250 and more than 250 decar by using the method of stratified random sampling. According to results of the research, on the farms studied, 81.38 % of this was owned land, 12.72 % was shared cropped and 5.90 % was rented land. The average operated land was 80.30 decar for a farm. 53.19 % of 7.67 people in these farms is male and 46.81 % is female. 85.05 % of the people who are sevenand more than seven years old know how to read and write. The family labour force existence has been estimated 4.78 male labour force unit. 75.56 % of the active capital is land, 9.44 % is building, 0.29 % is land cultivation, 12.63 % is tools-machines, 0.98 is animals, and 1.10 % is revolving fund, in the other side, 82.64 % of the passive capital is real capital, 15.07 % is rent-shared land value, and 2.29 % is loans. 99.9 % of gross product consists of gross product value and 0.1 % consist of external agricultural incomes. 45.9 % of the total costs is fixed and 54.1 % is variable costs 99.8 % of the agricultural income is made up of the internal incomes and 0.2 % consists of external agricultural incomes, and average agricultural income per farm is 776.510.000 TL. 89.6 % of the family income is made up of the agricultural incomes and 10.4 % consists of external incomes, and average family income per farm is 866.968.000 TL. The Gini coefficient, showing the distribution, was calculated as G= 0.5071 for owned land, G= 0.4797 for farms land, G=0.5093 for agricultural income, and G=0.4663 for family income. These values show that the distribution of land and income is not balanced in the farms. In the research area, there have been some developments in the period of irrigation (1995-1996), according to before the period of irrigation (1994-1995). Active and passive capitals, gross products, farms costs, net products agricultural income, and family income of these farms have increased, and the distribution of income has improved. In the region, there have been important developments in the cotton processing industries since 1990. Now, there are 48 industrial companies which are concerned whit cotton and 20 companies have been founded recently. These companies have various problems.
  • No Thumbnail Available
    Item
    KİLİS İLİ MERKEZ İLÇEDE ÜZÜM YETİŞTİREN İŞLETMELERİN EKONOMİK ANALİZİ
    (FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, 2005) Dağlıoğlu, Esra; Eraktan, Selahattin Nur
    Bu çalışmanın amacı, Kilis ili Merkez ilçede üzüm yetiştiren işletmelerin ekonomik analizini yaparak, bu işletmelerin ekonomik yapıları ile yıllık faaliyet sonuçlarını ortaya koymak, üzüm üretim masrafları ve birim ürün maliyetlerini hesaplamaktır. Araştırmada seçilen 63 işletme, tesadüfi tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Söz konusu işletmeler 1-10 dekar,11-20 dekar ve 21 hektar ve daha fazla bağ arazisine sahip işletmeler olmak üzere 3 büyüklük grubuna ayrılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, incelenen işletmelerin ortalama işletme genişliği 34,44 da olup, bunun % 63,81’ini bağ arazileri oluşturmaktadır. İncelenen işletmelerde yabancı işgücüne ödenen ortalama ücret 1119,32 YTL ‘dir. İncelenen işletmelerde okur yazarlık oranı erkeklerde % 88,05 olup, kadınlarda % 76,28’dir. Aktif sermaye 86199,35 YTL olup, bunun % 93,63’ünü çiftlik sermayesi, % 6,37’sini ise işletme sermayesi oluşturur. İncelenen işletmelerde işletme başına sabit masraflar 251,08 YTL, değişen masraflar 1614,07 YTL bulunmuştur. Dekara düşen saf hasıla miktarı 61,38 YTL, dekara düşen tarımsal gelir ise 61,79YTL’dır. 21 -+ dekar genişliğine sahip iletmelerde saf hasıla, tarımsal gelir diğer gruplara göre daha yüksek bulunmuştur. İncelenen bağcılık işletmelerinde 1 kg üzüm maliyeti 28,76 Ykr’dir.