Browsing by Author "Can, Belgin"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    Metabolik sendromlu sıçan kortikal nöronlarında endoplazmik retikulum stresiyle ilgili faktörlerin araştırılması
    (Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, 2018) Can, Belgin; Kızıl, Şule; Göktürk, Hilal; Bayram, Pınar; Billur, Deniz; Turan, Belma; Olgar, Yusuf; Toy Durak, Ayşegül; Tıp Fakültesi
    Metabolik sendromlu sıçan kortikal nöronlarında endoplazmik retikulum stresiyle ilgili faktörlerin araştırılması Metabolik sendrom (MetS), insülin direnci temelinde ortaya çıkan ve klinik tablosunda glukoz intoleransı veya tip 2 diyabet, abdominal obezite, hipertansiyon, hiperlipidemi ile karakterize; proinflamatuvar ve protrombotik öğeleri bulunduran ve prematüre aterosklerozun yer aldığı artmış kardiyovasküler hastalık riski oluşturan bir patolojidir. MetS’in en önemli parametrelerinden birisi insulin direncidir. Endoplazmik retikulumun (ER) normal fonksiyonunun bozulması sonucu ER stresi ortaya çıkmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalar insülin sinyal yolağının düzenlenmesinde ER stresinin önemli bir rol oynadığını göstermektedir. ER stresinin metabolik hastalıklar, nörodejeneratif hastalıklar ve kardiyovasküler hastalıklar gibi çeşitli patolojik koşulları tetiklediği bilinmektedir. Bu nedenle çalışmamızda, MetS modeli oluşturulmuş sıçanların kortikal nöronlarında ER stresinin varlığını ve egzojen insülinin ER stresi üzerine etkilerini göstermek üzere ER stresiyle ilişkili belirteçlerin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda 3 grup içinde toplam 30 adet 2 aylık Wistar albino erkek sıçan kullanılmıştır. Kontrol grubunda yer alan sıçanlar (n=10) standart sıçan yemi ve çeşme suyu ile beslenirken, MetS (n=10) ve MetS+İnsülin (n=10) grupları standart sıçan yemine ek olarak %32 sükroz içeren çeşme suyu ile 20 hafta boyunca beslenmiştir. 20 haftalık süre sonucunda MetS ve MetS+İnsülin gruplarında MetS deney modelinin oluşumu bozulmuş glukoz toleransı, insülin direnci, arteriyel kan basıncında artış ve serum insülin seviyesinde artış sonucunda doğrulanmıştır. MetS deney modelinin oluşumu doğrulandıktan sonra MetS+İnsülin grubundaki deney hayvanlarına 15 gün boyunca 3 IU/gün dozunda subkutan insülin uygulanmıştır. Bu sürenin sonunda deney hayvanları sakrifiye edilerek beyinleri çıkarılmıştır. Çıkarılan beyinlerde sol hemisfere ait prefrontal korteks bölgesi Western blotlama deneylerinde kullanılırken sağ hemisfere ait prefrontal korteks bölgesi ışık mikroskobik incelemeler ve ince yapı incelemeleri için kullanılmıştır. Deney hayvanlarından elde edilen beyin dokularında ER stres belirteçlerinden IRE1α, pIRE1, PERK, p-PERK, ATF6, GRP78, GSK3α/β ve pro-Caspase 12 ile apopitoz belirteçlerinden Caspase 3 ve TUNEL için incelemeler gerçekleştirilmiştir. İncelemeler sonucunda elde edilen veriler IBM SPSS 22 programı kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Hematoksilin-Eozin ve Krezil Viyole boyamaları ile gerçekleştirilen genel doku incelemelerinde gruplar arasında belirgin farklılıklar görülmemiştir. İmmünohistokimyasal işaretlemeler ve Western blotlama deneylerinden elde edilen bulgularda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında MetS ve MetS+İnsülin gruplarında ATF6 ekspresyonundaki azalma ile EDEM, p-IRE1, GRP78 ve Caspase 3 protein ekspresyonlarındaki artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. İnce yapı düzeyinde kontrol grubu ve MetS+İns grubu ile karşılaştırıldığında MetS grubunda nükleusun daha heterokromatik olduğu ve ER lümeninin genişlemiş olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları, kortikal nöronlarda ER stresi ve MetS arasındaki ilişkinin ortaya konulması açısından önemli bilgiler sunmaktadır